II CZ 192/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 192/12
POSTANOWIENIE
Dnia 21 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Anna Owczarek
w sprawie ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej "O. " w P.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 13 marca 2009 r., wydanym w sprawie z powództwa K. M.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "O. " w P.
o złożenie oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 marca 2013 r.,
zażalenia strony pozwanej (skarżącej)
na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 31 października 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę w tym
zakresie Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 31 października 2012 r. odrzucił
skargę pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 13 marca 2009
r. I ACa …/09, jako niedopuszczalną.
Strona pozwana w zażaleniu na to postanowienie zarzuciła naruszenie art.
4161
k.p.c. poprzez jego niewłaściwą interpretację, art. 403 § 4 k.p.c. przez jego
zastosowanie w niniejszej sprawie, oraz art. 190 ust. 4 Konstytucji RP.
W konkluzji wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i zasądzenie kosztów
procesu według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie I ACa …/09 Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 13 marca 2009 r.
zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego z dnia 26 listopada 2008 r. w ten
sposób, że powództwo w całości oddalił, uchylił rozstrzygnięcie w zakresie kosztów
postępowania i oddalił apelację powódki (k. 226).
Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania wskazał art. 491
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 119,
poz. 1116). Zgodnie z tym przepisem, osoba, która na podstawie ustawy może
żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu, w razie bezczynności
spółdzielni, może wystąpić do sądu z powództwem na podstawie art. 64 k.c.
w związku z art. 1047 § 1 k.p.c. Koszty sądowe oraz koszty zastępstwa
procesowego pokrywa spółdzielnia.
W piśmie, nazwanym skargą o wznowienie postępowania, pozwana
Spółdzielnia Mieszkaniowa podniosła, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia
27 lipca 2012 r. (P 8/12, OTK-A 2012, Nr 7, poz. 85) orzekł, że art. 491
zdanie
drugie tej ustawy w brzmieniu obowiązującym od 31 lipca 2007 r. do 29 grudnia
2009 r., nadanym przez art. 1 pkt 38 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie
ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 125, poz. 873, z 2008 r. Nr 235, poz. 1617 oraz z 2009 r. Nr 117,
poz. 988 i Nr 223, poz. 1779), oraz w brzmieniu obowiązującym od 30 grudnia
2009 r., nadanym przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 18 grudnia 2009 r. o zmianie
3
ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 223, poz. 1779), w zakresie w jakim obciąża pozwaną spółdzielnię
mieszkaniową kosztami procesu niezależnie od wyniku postępowania, jest
niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej. Z tego względu, jej zdaniem, postępowanie w zakresie zawartego
w wyroku rozstrzygnięcia o kosztach powinno być wznowione.
W istocie jednak pismo strony pozwanej, nazwane skargą o wznowienie
postępowania, jest - mając na uwadze treść art. 4161
k.p.c. - wnioskiem, o którym
mowa w tym przepisie, a więc wnioskiem o uchylenie i zmianę rozstrzygnięcia
o kosztach zawartego w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 marca 2009 r. W tym
zaś kontekście prawnym Sąd Apelacyjny nie rozważył należycie zasadności tego
wniosku. Tymczasem, gdyby przyjąć pogląd tego Sądu o niemożności wzruszenia
prawomocnych postanowień niekończących postępowania, przepis art. 4161
k.p.c.
byłby w dużej mierze przepisem martwym i bezprzedmiotowym, a racjonalny
ustawodawca nie stanowi tego rodzaju przepisów. Dlatego na podstawie art. 39815
w zw. z art. 3981
§ 3 i art. 108 § 2 k.p.c. należało zaskarżone postanowienie uchylić
i przekazać sprawę objętą tym wnioskiem do ponownego rozpoznania
(por. podobne stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu z dnia
II CO 64/12).
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 21 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Anna Owczarek
w sprawie ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej "O. " w P.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 13 marca 2009 r., wydanym w sprawie z powództwa K. M.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "O. " w P.
o złożenie oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 marca 2013 r.,
zażalenia strony pozwanej (skarżącej)
na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 31 października 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę w tym
zakresie Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 31 października 2012 r. odrzucił
skargę pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 13 marca 2009
r. I ACa …/09, jako niedopuszczalną.
Strona pozwana w zażaleniu na to postanowienie zarzuciła naruszenie art.
4161
k.p.c. poprzez jego niewłaściwą interpretację, art. 403 § 4 k.p.c. przez jego
zastosowanie w niniejszej sprawie, oraz art. 190 ust. 4 Konstytucji RP.
W konkluzji wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i zasądzenie kosztów
procesu według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie I ACa …/09 Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 13 marca 2009 r.
zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego z dnia 26 listopada 2008 r. w ten
sposób, że powództwo w całości oddalił, uchylił rozstrzygnięcie w zakresie kosztów
postępowania i oddalił apelację powódki (k. 226).
Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania wskazał art. 491
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 119,
poz. 1116). Zgodnie z tym przepisem, osoba, która na podstawie ustawy może
żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu, w razie bezczynności
spółdzielni, może wystąpić do sądu z powództwem na podstawie art. 64 k.c.
w związku z art. 1047 § 1 k.p.c. Koszty sądowe oraz koszty zastępstwa
procesowego pokrywa spółdzielnia.
W piśmie, nazwanym skargą o wznowienie postępowania, pozwana
Spółdzielnia Mieszkaniowa podniosła, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia
27 lipca 2012 r. (P 8/12, OTK-A 2012, Nr 7, poz. 85) orzekł, że art. 491
zdanie
drugie tej ustawy w brzmieniu obowiązującym od 31 lipca 2007 r. do 29 grudnia
2009 r., nadanym przez art. 1 pkt 38 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie
ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 125, poz. 873, z 2008 r. Nr 235, poz. 1617 oraz z 2009 r. Nr 117,
poz. 988 i Nr 223, poz. 1779), oraz w brzmieniu obowiązującym od 30 grudnia
2009 r., nadanym przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 18 grudnia 2009 r. o zmianie
3
ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 223, poz. 1779), w zakresie w jakim obciąża pozwaną spółdzielnię
mieszkaniową kosztami procesu niezależnie od wyniku postępowania, jest
niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej. Z tego względu, jej zdaniem, postępowanie w zakresie zawartego
w wyroku rozstrzygnięcia o kosztach powinno być wznowione.
W istocie jednak pismo strony pozwanej, nazwane skargą o wznowienie
postępowania, jest - mając na uwadze treść art. 4161
k.p.c. - wnioskiem, o którym
mowa w tym przepisie, a więc wnioskiem o uchylenie i zmianę rozstrzygnięcia
o kosztach zawartego w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 marca 2009 r. W tym
zaś kontekście prawnym Sąd Apelacyjny nie rozważył należycie zasadności tego
wniosku. Tymczasem, gdyby przyjąć pogląd tego Sądu o niemożności wzruszenia
prawomocnych postanowień niekończących postępowania, przepis art. 4161
k.p.c.
byłby w dużej mierze przepisem martwym i bezprzedmiotowym, a racjonalny
ustawodawca nie stanowi tego rodzaju przepisów. Dlatego na podstawie art. 39815
w zw. z art. 3981
§ 3 i art. 108 § 2 k.p.c. należało zaskarżone postanowienie uchylić
i przekazać sprawę objętą tym wnioskiem do ponownego rozpoznania
(por. podobne stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu z dnia
II CO 64/12).
jw