Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 400/12
POSTANOWIENIE
Dnia 20 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 20 marca 2013 r.,
sprawy A. W.
skazanego z art. 148 § 1 i in. kk
z powodu kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego,
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]z dnia 28 marca 2012 r., zmieniającego wyrok
Sądu Okręgowego w T.
z dnia 30 czerwca 2012 r.;
p o s t a n o w i ł
1. oddala kasację jako oczywiście bezzasadną;
2. zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych
postępowania kasacyjnego;
3. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu
adw. E. P.W. - Kancelaria Adwokacka w T. kwotę 738,00 zł
(słownie: siedemset trzydzieści osiem złotych), w tym 23%
podatku VAT, tytułem wynagrodzenia za sporządzenie i
wniesienie kasacji na rzecz skazanego A. W.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w T., wyrokiem z dnia 30 czerwca 2011 r., uznał A. W. za
winnego popełnienie przestępstw: 1) z art. 158 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. – za
co wymierzył mu karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności;
2) z art. 148 § 1 k.k. – za co wymierzył mu karę 25 lat pozbawienia wolności;
orzekł karę łączną 25 lat pozbawienia wolności, na podstawie art. 62 k.k. orzekł
terapeutyczny system wykonywania kary pozbawienia wolności.
2
W apelacji od tego wyroku obrońca oskarżonego A. W. podniósł zarzuty
błędu w ustaleniach faktycznych.
Sąd Apelacyjny, wyrokiem z dnia 28 marca 2012 r., zmienił zaskarżony
wyrok w ten sposób, że uchylił orzeczenie o karze łącznej oraz terapeutycznym
systemie wykonania kary; obniżył wymierzoną oskarżonemu w pkt IV wyroku karę
pozbawienia wolności do 15 lat; na podstawie art. 85 i art. 86 § 1 k.k. orzekł karę
łączną 15 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 62 k.k. orzekł system
terapeutyczny jej wykonania, zaś w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymał w
mocy.
W kasacji od powyższego wyroku obrońca skazanego A. W. zarzucił rażące
naruszenie prawa procesowego, polegające na:
1. obrazie przepisów prawa procesowego, która miała istotny wpływ na
treść wydanego w sprawie orzeczenia, a mianowicie naruszenie art. 457
§ 3 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. i art. 410 k.p.k., 424 § 1 k.p.k.,
poprzez zaniechanie ustosunkowania się przez Sąd Apelacyjny do
podnoszonych w apelacji zarzutów i usankcjonowanie tym samym
niespójnych, niekonsekwentnych oraz sprzecznych z materiałem
dowodowym, ustaleń Sądu pierwszej instancji w przedmiocie:
- oceny wiarygodności zeznań świadka P. Ł. w części dotyczącej ustaleń,
jakie osoby znajdowały się pod balkonem, na którym bawili się uczestnicy wieczoru
kawalerskiego tj. ustaleń w przedmiocie miejsca, w którym znajdował się M. P. wraz
z P. Ł.; gdzie obaj mężczyźni załatwiali czynność fizjologiczną, w kontekście
poczynionych przez Sąd pierwszej instancji ustaleń, że pod balkonem znajdował
się M. P. oraz A. W., której to okoliczności świadek Ł. zaprzeczył, a także w
kontekście, że zeznania świadka P. Ł., których przedmiotem było wyjaśnienie kto
znajdował się pod balkonem nie były zgodne z zeznaniami świadków L. W., M. P. i
A. K.
- oceny wiarygodności zeznań świadka P. Ł. odnoszących się do faktu, które
osoby znajdowały się pod balkonem uczestników wieczoru kawalerskiego, które to
zeznania przeczą twierdzeniu, że A. W. wiedział o zaczepkach słownych pomiędzy
M. P. i P. Ł., a uczestnikami wieczoru kawalerskiego, a w dalszej kolejności w
związku z faktem, iż oskarżony A. W. ostatni opuścił mieszkanie swojej konkubiny z
jednoczesnym brakiem wiedzy o możliwości bójki pomiędzy wyżej wymienionymi
3
uczestnikami wieczoru kawalerskiego, a osobami znajdującymi się pod balkonem,
co w konsekwencji uzasadnia twierdzenie, że oskarżony traktował zachowanie
uczestników wieczoru kawalerskiego jako napaść na jego osobę,
2. obrazie przepisów prawa procesowego, która miała istotny wpływ na
treść orzeczenia, a mianowicie art. 5 § 2 k.p.k., art. 6 k.p.k., art. 7 k.p.k.,
art. 410 k.p.k., 424 § 1 k.p.k. polegającą na oparciu kontroli instancyjnej
zaskarżonego wyroku sądu pierwszej instancji, a w konsekwencji
orzeczenia odwoławczego, na poczynionych domniemaniach, co do
przebiegu zajścia przed blokiem oraz na klatce schodowej, co
skutkowało, wystąpieniem szeregu sprzeczności w prezentowanym przez
Sąd stanowisku, a w szczególności:
- Sąd Apelacyjny ustalił, z naruszeniem zasad wynikających z art. 7 k.p.k., że
pod balkonem bloku przy ul. C. w C. znajdowali się A. W. oraz M. P., w sytuacji gdy
z zeznań świadka P. Ł. wynika, iż osobami stojącymi pod balkonem byli M. P. oraz
P. Ł.,
- Sąd Apelacyjny ustalił, z naruszeniem zasad wynikających z art. 5 § 2
k.p.k. i art. 7 k.p.k., że do zadania ciosu nożem pokrzywdzonemu doszło na
półpiętrze klatki schodowej, przy jednoczesnym braku jakichkolwiek dowodów
potwierdzających to twierdzenie.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego oraz
wyroku Sądu Okręgowego T. w zaskarżonych częściach i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w T.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator Prokuratury Apelacyjnej
wniósł o jej oddalenie jaki oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja jest bezzasadna w stopniu oczywistym.
I. Co do zarzutu obrazy przepisów prawa procesowego, która miała istotny
wpływ na treść wydanego w sprawie orzeczenia, a mianowicie naruszenia art.
457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. i art. 410 k.p.k., art. 424 § 1 k.p.k.
Analiza treści w/w zarzutu i części motywacyjnej skargi kasacyjnej wskazuje,
że jej autor kwestionuje jakość dokonanej przez Sąd Apelacyjny kontroli
odwoławczej wyroku Sądu I instancji oraz jej efekt. Skarżący twierdzi, że Sąd
Odwoławczy nie rozważył, bądź ogólnikowo i powierzchownie odniósł się do
zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych i wniosków sformułowanych w
4
apelacji. Tak sformułowany zarzut jest wynikiem niedostatecznej lektury
uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Sąd odwoławczy rozważył wszystkie
zarzuty i wnioski podniesione w apelacji. W pisemnych motywach
zaskarżonego wyroku wyczerpująco wskazał, czym kierował się wydając
wyrok i przekonująco umotywował przyczyny odrzucenia zarzutów i wniosków
apelacji, o czym przekonuje kompleksowa, a nie wybiórcza, jak to czyni autor
kasacji, analiza uzasadnienia wyroku Sądu odwoławczego, a w szczególności
rozważań zawartych na stronach 14-17. Na wskazanych kartach uzasadnienia
Sąd Apelacyjny przekonująco wskazał przyczyny, dla których podzielił
stanowisko Sądu I instancji co do przebiegu inkryminowanego zdarzenia tj.
kwestii rzekomego przypadkowego uczestnictwa oskarżonego w zdarzeniu;
uczestnictwa oskarżonego w słownym zatargu pod balkonem mieszkania
należącego do G. S., razem z towarzyszącym mu M. P. (wyjaśnienia L. W., M.
P. i A. K.); problematyki ochrony przewidzianej przepisem art. 25 k.k.;
obecności oskarżonego na korytarzu klatki schodowej (zeznania Ł. Ś.); czy
wreszcie kwestii innej lokalizacji miejsca, w którym mogło dojść do zadania
ciosu pokrzywdzonemu. Sąd odwoławczy jednoznacznie przy tym wskazał,
przyznając rację autorowi kasacji, że przeprowadzone postępowanie nie
dostarczyło wprawdzie dowodu w postaci zeznań naocznego świadka
zdarzenia, niemniej ustalenia w zakresie przebiegu najbardziej dramatycznej
fazy zajścia, Sąd I instancji przeprowadził w oparciu o dowody pośrednie,
poszlakowe (opinie biegłych z zakresu medycyny sądowej oraz ślady
zgromadzone na miejscu zdarzenia) i wywiódł w sposób logiczny i zgodny z
zasadami rozumowania oraz doświadczenia życiowego, że w zaistniałej
scenerii zdarzeń i konfiguracji osób jedynie A. W. mógł być (i był) sprawcą
zabójstwa P. S. Z powyższego wynika, że specyfika postępowania
dowodowego niniejszej sprawy, jego poszlakowy charakter, stanowiły
przedmiot analizy Sądu odwoławczego.
Uzasadnienie zaskarżonego wyroku wskazuje, że Sąd Apelacyjny dokonał
pełnej kontroli instancyjnej, zaskarżonego wyroku, a z całą pewnością
wnikliwie i dokładnie zbadał zarzuty i wnioski apelacji, wskazując czym
kierował się uznając je za niezasadne. Tym samym zrealizował prawidłowo
swoje obowiązki wynikające z treści art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k.
5
II. Co do zarzutu obrazy przepisów prawa procesowego, która miała istotny
wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 5 § 2 k.p.k., art. 6 k.p.k., art. 7
k.p.k., art. 410 k.p.k., art. 424 § 1 k.p.k.
Dokonanej przez Sąd I instancji oceny przeprowadzonych na rozprawie
dowodów, zwłaszcza wyjaśnień L. W., M. P. i A. K. oraz zeznań Ł. Ś.,
dotyczącej kwestii obecności A. W. i M. P. pod balkonem bloku przy ul. C. w
C. (s. 25-26 uzasadnienia wyroku Sądu I instancji), jak i lokalizacji miejsca, w
którym doszło do zadania ciosu ofierze (s. 30-32 uzasadnienia wyroku Sądu I
instancji), nie sposób zakwestionować. Ocena ta nie uchybia regułom
prawidłowego logicznego rozumowania, jak i wskazaniom wiedzy i
doświadczenia życiowego. Tym samym nie wykracza ona poza granice
wskazane w art. 7 k.p.k. Słusznie nadto wskazano w odpowiedzi prokuratora
na kasację, że w realiach analizowanej sprawy Sąd odwoławczy nie
dokonywał autonomicznie ustaleń faktycznych, stąd zarzut naruszenia art. 7
k.p.k. kierowany pod adresem tegoż Sądu jawi się jako nieuprawniony.
Podobnie zarzut obrazy art. 410 k.p.k., tak zresztą jaki i zarzut obrazy art. 424
§ 1 k.p.k. ewidentnie dotyczyć może tylko rozstrzygnięcia Sądu I instancji,
skoro Sąd Odwoławczy nie czynił żadnych nowych ustaleń faktycznych
zmieniając orzeczenie jedynie w zakresie wymiaru kary, w pozostałym zaś
zakresie utrzymując orzeczenie Sądu meriti w mocy.
Jako oczywiście bezzasadny należy także ocenić zarzut rażącego naruszenia
art. 5 § 2 k.p.k. Nie można zasadnie stawiać zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k.,
podnosząc jedynie wątpliwości strony, co do treści poczynionych w sprawie
ustaleń faktycznych. Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz in dubio pro
reo nie są bowiem miarodajne tego rodzaju wątpliwości zgłaszane przez
stronę, ale jedynie to, czy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął
wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec braku możliwości ich
usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, względnie to, czy w
świetle realiów konkretnej sprawy wątpliwości takie powinien był powziąć. W
niniejszej sprawie wątpliwości dotyczące kwestii obecności A. W. i M. P. pod
balkonem bloku przy ul. C. w C., jak i lokalizacji miejsca, w którym doszło do
zadania ciosu ofierze, zgłosił jedynie autor kasacji, nie powzięły ich natomiast
orzekające w niniejszej sprawie Sądy, co przesądza o bezzasadności
omawianego zarzutu.
6
Podzielając stanowisko prokuratora, przedstawione w pisemnej odpowiedzi na
kasację, Sąd Najwyższy oddalił kasację jako oczywiście bezzasadną.