Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KO 13/13
POSTANOWIENIE
Dnia 26 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Kazimierz Klugiewicz
SSN Michał Laskowski
w sprawie z zażalenia Stowarzyszenia "Ogólnopolski Komitet Obrony przed
Sektami i Przemocą" na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej w O. z
dnia 11 stycznia 2013r., o odmowie wszczęcia śledztwa
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 26 marca 2013 r.,
wniosku Sądu Rejonowego w O., zawartego w postanowieniu
z dnia 5 lutego 2013 r., o przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu,
na podstawie art. 37 a contrario k.p.k.
p o s t a n o w i ł
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
Prokurator na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 305 § 1 k.p.k.
odmówił wszczęcia śledztwa w sprawie m.in. „przekroczenia w dniu 17
października 2012 r. w O. uprawnień przez sędziego Sądu Rejonowego w O.
poprzez wydanie zarządzenia o poszukiwaniu i doprowadzeniu do Aresztu
Śledczego w O. skazanej J. W. celem odbycia przez nią zastępczej kary 25 dni
pozbawienia wolności, czym działano na szkodę J. W., tj. o czyn z art. 231 § 1 k.k.”
Zażalenie na to postanowienie złożyło Stowarzyszenie, które zawiadomiło o
popełnieniu przestępstwa, nie opisując go ani nie wskazując osoby, która miała się
go dopuścić, zaznaczając przy tym, że doniesienie „dotyczy niezgodnego z prawem
postępowania przez Sąd w O. i policję o”.
2
W uzasadnieniu wniosku Sąd właściwy podniósł m.in., że zaskarżone
postanowienie „dotyczy (…) sędziego Sądu Rejonowego w O.”, pozostającego w
relacjach zawodowych i towarzyskich z pozostałymi sędziami tego Sądu, w
zawiadomieniu o przestępstwie i zażaleniu zarzuca się nieprawidłowe działania
„całemu Sądowi Rejonowemu w O”. Dlatego należałoby przekazać zażalenie do
rozpoznania Sądowi spoza okręgu o/.../.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek nie może być uwzględniony. Rozpoznanie sprawy przez sąd
właściwy jest wartością konstytucyjną (zob. art. 45 ust. 1 Konstytucji RP). Zatem
przekazanie sprawy do rozpatrzenia innemu sądowi – niewłaściwemu pierwotnie,
może nastąpić tylko wyjątkowo i po wykazaniu przez sąd występujący – tu Sąd
Rejonowy w O., że przemawia za tym dobro wymiaru sprawiedliwości.
Sąd właściwy nie sprostał temu zadaniu. Poza uwagą przy redakcji wniosku
pozostawały nie tylko powyższe okoliczności, ale i to, że: w zawiadomieniu o
przestępstwie nie wskazano personalnie żadnego sędziego, który miałby się go
dopuścić ani opisu tego czynu, postępowanie sprawdzające toczyło się w sprawie,
a nie przeciwko osobie, czego nie zmienia fakt sformułowania przez prokuratora
materii tego postępowania, skoro zawiadamiający nie żądał ścigania określonej
osoby i nie była rozważana kwestia wystąpienia o zezwolenie na pociągnięcie do
odpowiedzialności karnej określonego sędziego, przedmiotem rozpoznania Sądu
na obecnym etapie są wyłącznie kwestie prawne zakreślone (ograniczone) treścią
zarzutów zażalenia, a nie odpowiedzialność określonych osób za zarzucane im
czyny.
Wystąpienie z wnioskiem w trybie art. 37 k.p.k. do Sądu Najwyższego z
powołaniem się na argument, że w odbiorze społecznym może wystąpić
uzasadniona obawa co do obiektywnego rozpoznania sprawy przez sąd właściwy,
zawsze powinno być poprzedzone refleksją (przypomnieniem), iż każdy sędzia
ślubował m.in. bezstronnie wymierzać sprawiedliwość (zob. art. 66 ustawy – Prawo
o ustroju sądów powszechnych), zaś każda strona ma prawo do rozpoznania
sprawy przez właściwy sąd (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP). W niniejszej sprawie nie
było nawet sugestii – co zresztą nie zmieniałoby sytuacji – aby rozpoznał sprawę
inny Sąd.
Dlatego postanowiono jak na wstępie.
3