Sygn. akt I CZ 26/13
POSTANOWIENIE
Dnia 8 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie z wniosku G. N.
przy uczestnictwie B. B.
o wpis do księgi wieczystej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 maja 2013 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 7 grudnia 2012 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w W., w wyniku
apelacji wnioskodawczyni uchylił postanowienie Sądu Rejonowego w P. z dnia 22
czerwca 2012 r. i przekazał do ponownego rozpoznania sprawę z wniosku G. N. z
udziałem B. B. o wpis B. B. jako współwłaścicielki nieruchomości objętej księgą
wieczystą nr 272872/2 w udziale wynoszącym 22240/65900. Przyczyną uchylenia
orzeczenia Sądu pierwszej instancji z powołaniem się na art. 386 § 4 k.p.c. było
przyznanie racji skarżącej wnioskodawczyni, że Sąd błędnie przyjął, iż zgłosiła ona
wniosek o wpis w sposób alternatywny.
W zażaleniu uczestniczka nie wskazała żadnego przepisu, którego
naruszenie zostałoby zarzucone przez zaskarżone postanowienie. Jako podstawę
zażalenia wskazała art. 3941
§ 11
k.p.c. Z uzasadnienia zażalenia można wnosić,
że uczestniczce reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika chodzi
o przekroczenie kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym (art. 6268
§ 2
k.p.c.) i ustalanie wysokości udziałów, które mają zostać wpisane na rzecz danej
osoby. Z tych względów oddalenie przez Sąd pierwszej instancji na podstawie
art. 6269
k.p.c. alternatywnie i niejednolicie sformułowanego wniosku przez G. N.
było prawidłowe i, zdaniem uczestniczki, zabezpieczające przed dokonaniem wpisu
nie odzwierciedlającego rzeczywistego stanu prawnego nieruchomości.
Uczestniczka wniosła o utrzymanie w mocy postanowienia Sądu pierwszej instancji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie podlega oddaleniu.
Podstawą uchylenia zaskarżonego postanowienia był art. 386 § 4 k.p.c.
W zażaleniu należało zatem stwierdzić, skoro skarżąca jako jego podstawę
wskazała art. 3941
§ 11
k.p.c., że Sąd drugiej instancji naruszył art. 386 § 4 k.p.c.,
gdyż powinien był rozpoznać sprawę merytorycznie, a nie przekazywać ją
do ponownego rozpoznania. W miejsce tego uczestniczka podniosła zarzuty
merytoryczne wobec niekorzystnego dla niej rozstrzygnięcia i zdaje się oczekiwać ich
rozpoznania przez Sąd Najwyższy, tak jakby stanowił trzecią instancję sądową.
Jednakże obowiązujący od dnia 3 maja 2012 r. nowy przepis wprowadzony
do kodeksu postępowania cywilnego - art. 3941
§ 11
, uprawniający do wniesienia
3
zażalenia do Sądu Najwyższego na wyrok sądu drugiej instancji uchylający wyrok
sądu pierwszej instancji (odpowiednio dotyczy to postanowienia dotyczącego istoty
sprawy wydanego w postępowaniu nieprocesowym) i przekazujący sprawę temu
sądowi do ponownego rozpoznania, dotyczy jedynie odwołania się od samego
uchylenia orzeczenia sądu pierwszej instancji, zamiast rozpoznania sprawy
przez sąd drugiej instancji. Istotą badania sprawy przez Sąd Najwyższy jest
występowanie podstaw procesowych do wydania przez sąd drugiej instancji
w danym wypadku wyroku kasatoryjnego, a nie wyroku reformatoryjnego.
Zażalenie jako środek zaskarżenia o charakterze procesowym nie może
prowadzić do zastąpienia skargi kasacyjnej, zwłaszcza w przypadkach, gdy ona
nie przysługuje. Należy więc to zażalenie rozumieć wąsko, mając na
uwadze ograniczoną funkcję i charakter tego środka zaskarżenia
w pozostawionym co do istoty systemie środków zaskarżenia w polskim procesie
cywilnym (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2013 r., IV CZ
170/12 oraz z dnia 13 marca 2013 r., IV CZ 15/13). Z tych względów, rozpoznając
zażalenie wniesione w trybie art. 3941
§ 11
k.p.c., musi się abstrahować od
argumentów dotyczących istoty sprawy, nawet jeśli byłyby trafne, a należy się
skupić na okolicznościach zawartych w uzasadnieniu tego zażalenia, mających
przekonać Sąd Najwyższy do wystąpienia naruszenia art. 386 § 4 k.p.c.
Tylko spełnienie lub niespełnienie przesłanek określonych w tym przepisie
ma znaczenie w postępowaniu wywołanym wniesionym zażaleniem
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2012, IV CZ 147/12
i z dnia 19 grudnia 2012 r., II CZ 141/12).
Ze względu na to, że uczestniczka w ogóle nie odniosła się do zasadności
przesłanek z art. 386 § 4 k.p.c., a uzasadnienie zażalenia dotyczy meritum
rozpoznawanej sprawy, należało uznać, że zażalenie wniesione na podstawie art.
3941
§ 11
k.p.c. wymaga oddalenia z powołaniem się na art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c.