Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CNP 59/12
POSTANOWIENIE
Dnia 8 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie skargi A.A. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 października 2011 r., sygn. Akt […], wydanego
w sprawie z powództwa B.B.
przeciwko A.A.
o naruszenie praw autorskich,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 sierpnia 2013 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Pozwana A.A. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 27 października 2011 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 14 października 2010 r. Sąd
pierwszej instancji oddalił powództwo powódki B.B. o zasądzenie na jej rzecz od
pozwanej kwoty 130 000 zł z ustawowymi odsetkami, na którą składało się 10 000
zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie autorskich praw osobistych i 120 000 zł
tytułem wynagrodzenia za zawinione naruszenie autorskich praw majątkowych
C.C. jako autora scenariusza serialu telewizyjnego „[…]" oraz o zobowiązanie
pozwanej do naniesienia na taśmę teledysku „[…]" tekstu informującego, że
autorem scenariusza serialu „[…]", którego fragmenty wykorzystano w teledysku,
jest C.C. Sąd uznał, że wykorzystanie fragmentów serialu stanowiło
zwielokrotnienie fragmentów cudzego utworu z przekroczeniem granic cytatu.
Pozwana uzyskała od producenta zgodę na korzystanie z tych fragmentów na
polach eksploatacji związanych z rozpowszechnianiem i eksploatacją teledysku
„[…]". Nie musiała natomiast ubiegać się o zgodę podmiotu uprawnionego do
zezwalania na wykonywanie praw zależnych z powodu braku takich praw. Zdaniem
Sądu powódka nie mogła też dochodzić zadośćuczynienia za naruszenie
autorskich praw osobistych, ponieważ nie zostały spełnione wymagania art. 445 §
3 k.c.
Sąd odwoławczy uwzględnił częściowo apelację złożoną przez powódkę,
zmienił zaskarżony wyrok i zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 37 000 zł
z ustawowymi odsetkami od dnia 23 września 2003 r., a w pozostałej części
powództwo oddalił. Uznał, że doszło do naruszenia art. 2 ust. 2 ustawy z dnia
4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który powinien zostać
zastosowany per analogiam do utworu z zapożyczeniami. Wykorzystanie
fragmentów filmu wymagało więc zgody autora utworu macierzystego, który nie
przeniósł pod rządami ustawy z dnia 10 lipca 1952 r. na producenta praw do
wykorzystania scenariusza w innych utworach. Ponadto nawet przekazane prawa
powróciły do autora z chwilą wygaśnięcia praw producenta po 10-ciu latach.
3
Dlatego Sąd uznał za uzasadnione roszczenie powódki wywiedzione z art. 79 ust.
1 prawa autorskiego i zasądził na jej rzecz z tego tytułu kwotę 27 000 zł.
Za uzasadnione uznał także roszczenie o zadośćuczynienie za krzywdę powódki
polegającą na spowodowaniu jej dyskomfortu psychicznego wywołanego
naruszeniem integralności utworu, wykorzystaniem go niezgodnie z intencjami
twórcy oraz dysproporcją między postacią wykonawczyni a postacią bohaterki
sprzed lat. Dochodzoną kwotę zadośćuczynienia uznał za odpowiednią. Natomiast
jako nieuzasadnione ocenił żądanie naniesienia informacji o autorstwie
scenariusza serialu na taśmę teledysku.
Skargę o stwierdzenie częściowej niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu drugiej instancji (w punktach I. 1 i 3 oraz III) pozwana oparła na
podstawie naruszenia przepisów prawa materialnego - art. 2 ust. 2, art. 78 ust. 1
i art. 78 ust 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zw. z art. 445
§ k.c. oraz art. 79 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przez
błędna ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie oraz na podstawie naruszenia
przepisów postępowania - art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. przez ich niewłaściwe
zastosowanie.
Skarżąca wyjaśniła, że na skutek wydania zaskarżonego orzeczenia
poniosła szkodę w wysokości 74 126,39 zł równą sumie, którą musiała przekazać
powódce w wykonaniu wyroku.
Wskazała też, że wzruszenie orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe, ponieważ nie przysługiwała od niego skarga
kasacyjna.
Z tych przyczyn skarżąca wniosła o stwierdzenie niezgodności zaskarżonej
części wyroku z prawem i zasądzenie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku powinna zawierać szereg elementów konstrukcyjnych.
Należą do nich:
4
1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono
zaskarżone w całości lub w części,
2) przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie,
3) wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny,
4) uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
wyroku, którego skarga dotyczy,
5) wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto - gdy skargę wniesiono, stosując
art. 4241
§ 2 - że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi,
6) wniosek o stwierdzenie niezgodności wyroku z prawem.
Skarga wniesiona przez pozwaną nie czyni zadość tym wszystkim
wymaganiom łącznie. Nie został w niej zrealizowany obowiązek przewidziany
w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c., to znaczy obowiązek wskazania przepisu prawa,
z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny.
W orzecznictwie wyjaśnione zostało, że element konstrukcyjny skargi
wymieniony w tym przepisie jest odrębny od obowiązku wskazania i uzasadnienia
podstaw skargi, ponieważ nie wszystkie wady stanowiące wypełnienie podstaw
skargi powodują niezgodność wyroku z prawem, a przepisy przytoczone w ramach
podstaw skargi nie muszą być identyczne z tymi, z którymi niezgodny jest wyrok.
W uzasadnieniu wyroku z dnia 12 lipca 2011 r. (SK 49/08, OTK-A 2011/6/55)
Trybunał Konstytucyjny uznał wymaganie wskazania przepisu, z którym
zaskarżony wyrok jest niezgodny za najistotniejsze z sześciu wymagań
konstrukcyjnych, które musi spełnić skarga. Tego elementu jednak w skardze
pozwanej zabrakło.
W konsekwencji skarga ta nie wypełnia ustawowych wymagań
konstrukcyjnych, co uzasadnia jej odrzucenie na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.