Sygn. akt IV KK 46/13
POSTANOWIENIE
Dnia 29 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Skoczkowska (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz
SSN Rafał Malarski (sprawozdawca)
Protokolant Danuta Bratkrajc
w sprawie E. P.
uniewinnionej od zarzutu popełnienia czynu z art. 23 ustawy o dostępie do
informacji publicznej
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 29 sierpnia 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego E. Ż.
od wyroku Sądu Okręgowego w N.
z dnia 25 września 2012 r., zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w N. T
z dnia 31 maja 2012 r.,
I. oddala kasację;
II. zasądza od oskarżyciela posiłkowego E. Ż. na rzecz E. P.
kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów obrony w postępowaniu
kasacyjnym;
III. obciąża oskarżyciela posiłkowego kosztami sądowymi za
postępowanie kasacyjne.
UZASADNIENIE
E. P., subsydiarnym aktem oskarżenia, w trybie art. 55 § 1 k.p.k.,
wniesionym przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego E. Ż., oskarżona została
o popełnienie przestępstwa z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do
2
informacji publicznej- Dz. U. Nr 112, poz. 1158 ze zm. (dalej: u.d.i.p.). Sąd
Rejonowy w N., wyrokiem z dnia 31 maja 2012r., skazał ją za to przestępstwo na
karę samoistnej grzywny z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, Sąd
Okręgowy w N. w dniu 25 września 2012r., po rozpoznaniu apelacji obrońcy,
zmienił zaskarżony wyrok, uniewinniając E. P. od popełnienia zarzucanego jej
czynu.
Kasację od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego złożył pełnomocnik
oskarżyciela posiłkowego, podnosząc w niej zarzuty:
1. rażącego naruszenia przepisów prawa materialnego w postaci art. 23 u.d.i.p.
w zw. z art. 7, art. 61 ust. 1, art. 78 Konstytucji RP w zw. z art. 1 ust. 1 i 2,
art. 6 ust. 1 u.d.i.p. w zw. z art. 24 ust. 2, 4 i 5 ustawy z dnia 17 maja 1989r.-
Prawo geodezyjne i kartograficzne;
2. rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenia
przepisów prawa procesowego, to jest art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 458
k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., w zw. z art. 424 § 1 pkt 1
k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k.;
3. rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenia
przepisów prawa procesowego w postaci art. 458 k.p.k. w zw. z art. 418 § 3
k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator Prokuratury Okręgowej wniósł
o jej oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się bezzasadna w stopniu zbliżonym do oczywistego,
skutkującym jej oddalenie.
Zgodnie z art. 536 k.p.k., Sąd Najwyższy rozpoznaje kasację w granicach
zaskarżenia i podniesionych zarzutów, a w zakresie szerszym tylko w wypadkach
określonych w art. 435 k.p.k., art. 439 k.p.k. i art. 455 k.p.k. W niniejszej sprawie nie
wystąpiły wyjątki skutkujące rozszerzenie granic skargi.
1. Odnosząc się do pierwszego zarzutu obrazy prawa materialnego,
wskazać należy, że zgodnie z art. 523 § 1 k.p.k., kasacja może być wniesiona tylko
z powodu uchybień wymienionych w art. 439 k.p.k. lub innego rażącego naruszenia
prawa, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na treść orzeczenia. Co należy
3
rozumieć pod pojęciem „rażącego naruszenia prawa”, ustawa nie wyjaśnia,
niemniej nie budzi wątpliwości, że chodzi tu o rozstrzygnięcie sprawy w sposób
oczywisty i bezsprzeczny wbrew treści normy prawnej, której wykładnia
jednoznacznie pozwala przyjąć określony sposób rozwiązania sprawy, nie dając
podstaw do zaakceptowania innych alternatywnych stanowisk. W przypadku
zaistnienia uzasadnionej możliwości rozbieżnego zinterpretowania takiej normy, nie
może być mowy o rażącym naruszeniu prawa. Zastosowanie, na przykład przez
sąd rozpoznający środek odwoławczy, odmiennej niż przyjętej przez sąd I instancji,
ale znajdującej racjonalne uzasadnienie wykładni przepisu, nie będzie zatem
dawać podstaw do twierdzenia, że któryś z tych sądów dopuścił się naruszenia
prawa w sposób rażący, przyjmując oczywiście, że obie wykładnie, poparte
odpowiednią argumentacją, zasługują na akceptację. Rażące naruszenie prawa
wystąpić może jedynie w przypadku, gdy organ stosujący to prawo dokona
wykładni ewidentnie błędnej. W przypadku uzasadnionych różnic interpretacyjnych
nie sposób uznać, że obraza prawa, jeżeli w ogóle wystąpiła, osiągnęła stopień
określany jako rażący. Stanowisko takie znajduje swoje odzwierciedlenie w
uchwale Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 1995r. (sygn. W 9/94, OTK
1995/1/20, Lex nr 25545), postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2009r.
(sygn. V KK 410/08, Lex nr 486532), postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 28
lipca 2010r. (sygn. II KK 27/09, Lex nr 603919).
Analizując niniejszą sprawę, stwierdzić wolno, że zarówno wykładnia prawa
przeprowadzona przez sąd a quo, jak również przez sąd ad quem zasługiwały co
do zasady na aprobatę. Żaden z tych sądów nie dopuścił się jaskrawego i jasno
uchwytnego błędu w interpretowaniu prawa materialnego, które legło u podstaw już
to najpierw wyroku skazującego, już to później uniewinniającego. Przeciwnie, sądy
obu instancji, stosując reguły prawidłowej wykładni, umotywowały swoje
zapatrywania prawne w sposób wszechstronny i wyczerpujący, odpowiadający
ustawowym wymogom.
2. Niezasadnym okazał się również zarzut drugi. W sprawie nie sposób jest
podzielić stanowiska skarżącego, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie
sprostało wymaganiom stawianym w art. 457 § 3 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.
Postępowanie odwoławcze przeprowadzone zostało w sposób prawidłowy, a
4
uzasadnienie zaskarżonego wyroku należy ocenić jako kompleksowe i wnikliwe.
Nie sposób również podważać, w realiach niniejszej sprawy, prawidłowości decyzji
sądu odwoławczego o nieuwzględnieniu wniosków dowodowych w postępowaniu
odwoławczym, a co za tym idzie doszukiwać się naruszenia art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k.
Skarżący nie ma także racji, utrzymując że miało miejsce naruszenie art. 410 k.p.k.,
albowiem sąd ad quem rozstrzygnął sprawę w oparciu o pełnię materiału
dowodowego. Niesłuszny był również zarzut naruszenia art. 366 § 1 k.p.k.,
dotyczący niewłaściwego prowadzenia rozprawy, albowiem materiał dowodowy
jawił się jako kompletny, a wszystkie istotne okoliczności w sprawie były
przedmiotem rozpoznania sądu odwoławczego, czego świadectwem jest treść
motywacyjnej części wyroku uniewinniającego. W związku z tym, w sprawie nie
mogło być również mowy o uchybieniu zasadzie swobodnej oceny dowodów z art.
7 k.p.k.
3. Odnosząc się do ostatniego zarzutu, zważyć należy, że nie został on w
najmniejszym nawet stopniu uprawdopodobniony. Stąd nie sposób było uwzględnić
twierdzeń skarżącego o naruszeniu w tym kontekście art. 458 k.p.k. w zw. z art.
418 § 3 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k., albowiem w sprawie brak było
jakichkolwiek danych dających podstawy do uznania, że do istotnych różnic
pomiędzy ustnymi motywami wyroku a jego pisemnym uzasadnieniem rzeczywiście
doszło. Poza tym to pisemne uzasadnienie jest dokumentem sprawozdawczym z
przebiegu procesu i to na podstawie tego dokumentu można prześledzić tok
procesu i rozumowanie sądu. Zarzuty czy to apelacyjne, czy kasacyjne powinny
więc odnosić się do treści pisemnego uzasadnienia, a nie do ustnych motywów,
których w przeważającej mierze nie da się zweryfikować. W ustnych motywach
wyroku sąd podaje tylko najważniejsze powody rozstrzygnięcia, a więc przedstawia
swoje stanowisko w sposób ogólny, skrótowy i okrojony. Dokumentem
przedstawiającym rozumowanie sądu w sposób pełny i kompleksowy jest pisemne
uzasadnienie wyroku. W podsumowaniu trzeba stwierdzić: jeżeli sens danego
przepisu może być rozumiany w różny sposób, oczywiście przy stosowaniu reguł
prawidłowej wykładni prawa, to opowiedzenie się przez sąd za jedną z
dopuszczalnych interpretacji i właściwe uargumentowanie swojego stanowiska nie
5
sposób oceniać co do zasady w płaszczyźnie „rażącego naruszenia prawa”, o
którym mowa w art. 523 § 1 k.p.k.
4. Na podstawie art. 640 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1
pkt 2 k.p.k. w zw. z § 14 ust. 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z
dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz. U. z 2013r., poz. 461) zasądzono od oskarżyciela posiłkowego E. Ż. na rzecz
E. P. kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów obrony w postępowaniu kasacyjnym.
Na podstawie art. 640 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k., kosztami
postępowania kasacyjnego obciążono oskarżyciela posiłkowego.