Sygn. akt KSP 8/13
POSTANOWIENIE
Dnia 9 października 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący)
SSN Jarosław Matras
SSN Józef Szewczyk (sprawozdawca)
po rozpoznaniu skargi wniesionej przez pełnomocnika R. T.
z dnia 12 sierpnia 2013 r.
na przewlekłość postępowania w sprawie Sądu Apelacyjnego w […],
sygn. akt II AKz …/13,
na posiedzeniu w dniu 9 października 2013 r. na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy z
dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania
sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez
prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179,
poz. 1843 ze zm.)
p o s t a n o w i ł:
I. pozostawić skargę bez rozpoznania;
II. zarządzić zwrot opłaty od skargi na rzecz R. T.
UZASADNIENIE
W skardze z dnia 12 sierpnia 2013 r. pełnomocnik R. T. wystąpił do Sądu
Najwyższego o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie rozpoznania
zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 7 czerwca 2013 r.,
sygn. akt XVIII Kp …/13, w przedmiocie przedłużenia tymczasowego aresztowania
R. T., rozpoznawanego przez Sąd Apelacyjny w […] pod sygn. II AKz …/13.
2
Ponadto pełnomocnik wniósł o wydanie Sądowi rozpoznającemu sprawę
zlecenia zakończenia jej w terminie 1 tygodnia od rozpoznania skargi i przyznanie
od Skarbu Państwa kwoty 14.000 zł na rzecz R. T.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Na wstępie rozważyć należy, czy skarga wniesiona przez pełnomocnika R. T.
jest dopuszczalna w świetle ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na
naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i
postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. 2004 r., Nr 179, poz.
1843 ze zm.).
W judykaturze, w tym - orzecznictwie Sądu Najwyższego – wielokrotnie
podkreślano, że omawiane postępowanie skargowe jest postępowaniem
incydentalnym w ramach postępowania co do głównego przedmiotu sprawy
dotyczącego wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych istotnych dla
rozstrzygnięcia sprawy w danej instancji (por. np. uchwała z dnia 21 września 2005
r., I KZP 24/05 – OSNKW 2005, z. 10 poz. 89; postanowienia z dnia 10 czerwca
2008 r., KSP 2/08 – OSNKW 2008, z. 9 poz. 71).
Także w piśmiennictwie wyrażono pogląd, iż wyznacznikiem prawa strony do
rozstrzygnięcia bez zbędnej zwłoki jest pojęcie „sprawy”. Pojęcie to odnosić należy
do głównego przedmiotu postępowania sądowego, przygotowawczego, czy
postępowania egzekucyjnego, a nie kwestii rozstrzyganej w każdym incydentalnym
orzeczeniu w toku tego postępowania (por. Skarga na przewlekłość postępowania
przygotowawczego i sądowego. Komentarz, Piotr Górecki, Stanisław Stachowiak,
Paweł Wiliński, Warszawa 2010, s. 27-28).
W świetle powyższego „sprawą” nie jest postępowanie incydentalne w
przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie o przedłużeniu czasu
tymczasowego aresztowania, a w tym konkretnym wypadku „sprawą”, w której
strony uprawnione są do wniesienia skargi na jej przewlekłość jest prowadzone
przez Prokuraturę Apelacyjną śledztwo (Ap V Ds. …/12/Sp.), w toku którego toczyły
się przed Sądem Okręgowym i Apelacyjnym postępowania incydentalne w
3
przedmiocie tymczasowego aresztowania. Biorąc powyższe rozważania pod uwagę,
Sąd Najwyższy pozostawił skargę bez rozpoznania, jako niedopuszczalną z mocy
ustawy.
Ustawą z dnia 20 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o skardze na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez
nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 61, poz. 948) zmieniono art. 17 ust. 3 ustawy w
ten sposób, że opłatę należy zwrócić skarżącemu również w przypadku odrzucenia
skargi. Zmianę prawa uzasadniono tym, że brak możliwości merytorycznego
rozpoznania skargi, nie powinien obciążać skarżącego ciężarami fiskalnymi na
rzecz Skarbu Państwa. W niniejszej sprawie skargi R. T. nie odrzucono, bowiem
ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. przewiduje możliwość odrzucenia skargi jedynie
z przyczyn określonych w art. 9 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. Jednak inna
forma orzeczenia aniżeli forma odrzucenia skargi, nie stoi zdaniem Sądu
Najwyższego na przeszkodzie zastosowaniu w niniejszej sprawie art. 17 ust. 3
ustawy. Te same względy, czyli brak możliwości merytorycznego rozpoznania
skargi, które uzasadniają brak obciążania ciężarami fiskalnymi skarżącego w razie
odrzucenia skargi, przemawiają za tym, aby również w przypadku pozostawienia
skargi bez rozpoznania ze względu na jej niedopuszczalność z mocy ustawy, sąd
zwracał z urzędu wniesioną opłatę od skargi.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.