Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 229/13
POSTANOWIENIE
Dnia 29 października 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 29 października 2013 r.,
sprawy M. S.
skazanego z art. 280 § 1 k.k. i in.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Okręgowego w G.
z dnia 18 stycznia 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w G.
z dnia 3 kwietnia 2012 r.
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. zwolnić skazanego od kosztów sądowych postępowania
kasacyjnego,
3. na podstawie § 19, § 2 ust. 3 i § 14 ust. 3 pkt 1
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002
roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu (Dz. U. z dnia 3 października 2002 roku, Nr
163, poz. 1348 ze zmianami) zasądzić od Skarbu Państwa na
rzecz adwokat E. Ł. prowadzącej Kancelarię Adwokacką kwotę
442,80 zł, w tym 23 % podatku VAT, jako obrońcy z urzędu
wyznaczonego w postępowaniu kasacyjnym, za sporządzenie i
wniesienie kasacji.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy, wyrokiem z dnia 3 kwietnia 2012 r., uznał M. S. za winnego
tego, że w dniu 24 kwietnia 2006 r. w G., działając wspólnie i w porozumieniu z
innymi osobami, poprzez uprzednie użycie przemocy wobec J. Ż., polegającej na
pchnięciu pokrzywdzonej w plecy i przewrócenie jej na ziemię, dokonał zaboru w
celu przywłaszczenia poprzez wyrwanie jej z ręki torebki z zawartością portfela z
pieniędzmi w kwocie 1 700 złotych, dowodu osobistego, karty pacjenta NFZ,
legitymacji emeryta, portfelika na klucze wraz z kluczami do mieszkania o łącznej
wartości strat w kwocie 1 900 złotych na szkodę J. Ż., to jest za winnego
przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2
k.k. i za przestępstwo to wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Tym samym wyrokiem M. S. uznany został za winnego tego, że w dniu 17
lipca 2006 r. w G., działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą,
poprzez uprzednie użycie przemocy wobec Z. F., polegającej na pchnięciu
pokrzywdzonej w plecy i przewrócenie jej na ziemię, następnie dokonał zaboru w
celu przywłaszczenia poprzez wyrwanie jej z ręki torebki z zawartością dowodu
osobistego, biletu miesięcznego, portmonetki z pieniędzmi w kwocie 2 000 złotych,
kluczy do mieszkania, etui i okularów powodując straty w kwocie łącznej 2 150
złotych na szkodę Z. F. to jest za winnego przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i art. 275
§ 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za przestępstwo to wymierzył mu karę 2 lat i 6
miesięcy pozbawienia wolności.
Sąd wymierzył oskarżonemu karę łączną 3 lat pozbawienia wolności oraz
zasądził odszkodowania na rzecz pokrzywdzonych.
Wyrok powyższy zaskarżony został przez obrońcę M. S. Po rozpoznaniu
jego apelacji, Sąd Okręgowy w G., wyrokiem z dnia 18 stycznia 2013 r., uchylił
zaskarżony wyrok w części dotyczącej czynu na szkodę Z. F. i w tym zakresie
przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w G. do ponownego rozpoznania. W
pozostałym zakresie wyrok utrzymany został w mocy.
Kasację od tego wyroku w części utrzymującej w mocy skazanie M. S. za
przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2
3
k.k. na szkodę J. Ż. wniosła obrońca skazanego. Zarzuciła wyrokowi w tej części
rażące naruszenie prawa procesowego to jest:
- art. 4, art. 7 i art. 410 k.p.k. polegające na ocenie materiału dowodowego w
sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami
wiedzy i doświadczenia życiowego, pominięcie okoliczności przemawiających na
korzyść oskarżonego oraz naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie
niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego i w konsekwencji
uznanie oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu przy braku dowodów
winy oskarżonego;
- art. 392 k.p.k. poprzez odczytanie wyjaśnień oskarżonego S. O., podczas gdy
zgodnie z art. 392 k.p.k. sąd może odczytywać protokoły wyjaśnień oskarżonych,
gdy bezpośrednie przeprowadzenie dowodu nie jest niezbędne, co nie miało
miejsca w przedmiotowej sprawie, bowiem wyjaśnienia oskarżonego S. O. mogły
mieć kluczowe znaczenie dla sprawy, a zatem niezbędne było bezpośrednie
przeprowadzenie dowodu.
Prokurator Prokuratury Okręgowej wniosła w pisemnej odpowiedzi na
kasację o uznanie jej za oczywiście bezzasadną i oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się niezasadna w stopniu pozwalającym na jej rozpoznanie
i oddalenie na posiedzeniu wyznaczonym na podstawie art. 535 § 3 k.p.k.
Przypomnieć na wstępie wypada, że postępowanie kasacyjne nie stanowi
powtórzenia przeprowadzonego już w sprawie postępowania odwoławczego.
Kasacja jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia skierowanym przeciwko
wyrokowi sądu drugiej instancji, wydanemu właśnie po przeprowadzeniu kontroli
instancyjnej. Tymczasem, oba zarzuty kasacji skierowane są przeciwko orzeczeniu
wydanemu w sprawie przez Sąd Rejonowy, a odnoszą się do orzeczenia sądu
odwoławczego jedynie przez to, że sąd ten jak stwierdza obrońca „nie naprawił
zarzucanych w apelacji błędów proceduralnych”. Nie sposób jednak nie odnieść
wrażenia, że przynajmniej pierwszy z zarzutów kasacji sprowadza się do
kwestionowania prawidłowości przeprowadzonej oceny poszczególnych dowodów i
dokonanych na ich podstawie ustaleń faktycznych. Zwraca również uwagę
zbieżność zarzutów apelacji wniesionej w tej sprawie przez obrońcę z treścią
4
zarzutu kasacji. Dodatkowo zauważyć także trzeba, że sąd odwoławczy w tej
części utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, nie mógł zatem obiektywnie dopuścić
się naruszenia wskazanych w kasacji przepisów, powtórzyć także można wywody
Sądu Okręgowego dotyczące powołania się w apelacji na naruszenie art. 5 § 2
k.p.k. Sąd orzekający w tej sprawie wskazały które dowody, w tym które
wyjaśnienia oskarżonych, także M. S., uznał za wiarygodne. Sąd pierwszej instancji
przedstawił przy tym argumenty przemawiające za takim wyborem. Także sąd
odwoławczy nie ograniczył się do odwołania się do wywodów sądu meriti, a
przedstawił w uzasadnieniu własną ocenę dowodów, w tym przede wszystkim
poszczególnych wyjaśnień oskarżonych oraz zeznań pokrzywdzonej, którym
zresztą w części odmówiono wiarygodności.
W tym stanie nie można uznać, aby kontrola odwoławcza przeprowadzona
przez Sąd Okręgowy była kontrolą wadliwą, albo by sąd ten bezkrytycznie
zaakceptował dowolną ocenę dowodów i bezpodstawne ustalenia faktyczne
przeprowadzone przez Sąd Rejonowy.
Także drugi zarzut kasacji jawi się jako niezasadny w stopniu oczywistym. S.
O. nie stawiał się w tej sprawie na wezwania i Sąd Rejonowy podjął szereg
czynności zmierzających do ustalenia miejsca pobytu tej osoby i doprowadzenia go
na rozprawę w celu bezpośredniego przesłuchania. Czynności te nie doprowadziły
do ustalenia miejsca pobytu oskarżonego i to mimo tymczasowego aresztowania i
zarządzenia poszukiwań listem gończym (k. 505 akt). Policja poinformowała sąd o
tym, że miejsce pobytu S. O. nie jest znane (k. 574 akt). Postępowanie przeciwko
temu oskarżonemu zostało zawieszone. W tym stanie rzeczy, powołując się na art.
391 § 1 i 2 k.p.k. (a nie jak wskazano w kasacji art. 392 k.p.k.), sąd odczytał
protokoły przesłuchania S. O. Sąd nie dopuścił się przy tym naruszenia prawa, § 2
art. 391 k.p.k. pozwala bowiem w takiej sytuacji na odczytanie zeznań świadka,
nawet jeśli wcześniej składał on wyjaśnienia w charakterze oskarżonego. Nie
doszło zatem do naruszenia prawa, o jakim mowa w kasacji.
Z powyższych względów oddalono kasację, jako oczywiście bezzasadną.