Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2012 r. w Szczecinie

sprawy R. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W..

o przyznanie emerytury

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 20 stycznia 2012 r. sygn. akt VI U 1449/11

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 222/12

UZASADNIENIE

R. H. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. z 26 września 2011 r. o odmowie przyznania prawa do emerytury wskazując, że w okresie od 1 listopada 1975 roku do 31 grudnia 1995 roku pracował w charakterze magazyniera i dystrybutora produktów naftowych wykonując pracę w warunkach szczególnych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z 20 stycznia 2012 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał R. H. prawo do emerytury od 13 października 2011 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że R. H., urodzony (...), wniosek o emeryturę złożył 30 sierpnia 2011 r. Na dzień 1 stycznia 1999 r. udokumentował 27 lat 5 miesięcy 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych. W okresie od 1 listopada 1973 roku do 31 grudnia 1995 roku zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy w Centrali (...). Prace wykonywał w R. na stanowisku magazyniera, kierownika magazynu oraz kierownika zakładu. Pracując w magazynie ubezpieczony zajmował się przyjmowaniem dostaw, sprawdzaniem ilości i jakości paliwa oraz wydawaniem paliwa. Nie było różnicy w pracy wykonywanej przez magazyniera, starszego magazyniera i kierownika magazynu. R. H. obowiązki kierownika zakładu w R. przejął po I. Z., która stanowisko to zajmowała do 28 grudnia 1985 roku. Jako kierownik zakładu (...) zajmował się nadzorowaniem pracy magazynierów jak również sprawdzał ilość wydawanego i przyjmowanego paliwa. Dostawy paliwa były kilka razy w tygodni, zaś paliwo wydawane było codziennie. R. H. otrzymał świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Sąd okręgowy uwzględnił roszczenie odwołując się do treści art. 27, 32 i 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., nr 153, poz. 1227 ze zm., dalej jako „ustawa emerytalna”) a także przepisów rozporządzenia z 1 dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych I warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). W ocenie Sądu pierwszej instancji wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w dziale IV, pozycja 19 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. to jest prace przy magazynowaniu, przepompowywaniu, przeładunku, transporcie i dystrybucji ropy naftowej i jej produktów. Zdaniem Sądu, określonymi w pkt 24. działu XIV wykazu A rozporządzenia czynnościami ogólnie pojętej kontroli oraz dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, są wyłącznie te czynności, które wykonywane są w warunkach bezpośrednio narażających na szkodliwe dla zdrowia czynniki, a więc polegające na bezpośrednim dozorze i bezpośredniej kontroli procesu pracy na stanowiskach pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Ubezpieczony zajmując stanowisko kierownika nadzorował pracę magazynierów wykonywaną przy magazynowaniu, dystrybucji ropy naftowej i jej produktów oraz sam wykonywał czynności związane z przyjmowaniem i wydawaniem produktów naftowych. Magazynowanie i dystrybucja produktów naftowych były podstawową działalnością wykonywaną w zakładzie w R.. Sporządzanie dokumentacji związanej ze sprawowanym nadzorem sąd uznał za czynności ściśle związane z nadzorem i stanowiące jego integralną część. Sąd pierwszej instancji przyjął zatem, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku udokumentował 27 lat 5 miesięcy 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz przez okres 22 lat 2 miesięcy wykonywał prace w szczególnych warunkach, a zatem spełnił przesłanki do uzyskania prawa do emerytury, którą , zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiódł organ rentowy zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że ubezpieczony wiarygodnie wykazał, że praca, jaką wykonywał w Centrali (...) S.A. w N. na stanowisku starszego magazyniera a następnie na stanowiskach kierownika magazynu oraz kierownika (...) w R., była w całym tym okresie pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Apelujący wnioskował o zmianę wyroku w całości i oddalenie odwołania ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że o ile nie budzi wątpliwości, że charakter pracy starszego magazyniera paliw oraz kierownika magazynu paliw był bezpośrednio związany z magazynowaniem, przepompowywaniem, dystrybucją ropy naftowej i jej produktów, o tyle trudno zgodzić się, chociażby w świetle zeznań świadka I. Z., że jako kierownik zakładu w ramach sprawowanego nadzoru nad podległymi pracownikami poświęcał przynajmniej znaczną część swojego czasu na bezpośredni nadzór nad nimi.

Sąd Apelacyjny ustalił i rozważył, co następuje.

Orzeczenie sądu pierwszej instancji, mimo braków w zakresie postępowania dowodowego, uzupełnionych w postępowaniu apelacyjnym jest trafne. Na etapie postępowania drugo instancyjnego organ rentowy zakwestionował jedynie ustalenie, że ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej i rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. na stanowisku kierownika zakładu. W zakresie tego zarzutu sąd apelacyjny wskazuje, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, lecz rodzaj pracy. Uznając, że ubezpieczony spełnia warunki do przyznania wcześniejszej emerytury sąd pierwszej instancji powołał się na pkt 19 oraz pkt 24 działu XIV wykazu A stanowiącego załącznik do cytowanego już rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r., gdzie mowa jest o pracy polegającej na kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. W ocenie sądu apelacyjnego w sprawie dokonano prawidłowej i miarodajnej analizy rodzaju faktycznie wykonywanej przez ubezpieczonego pracy oraz jej warunków. Kontrola i dozór wykonywania pracy na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, w rozumieniu wskazanego przepisu prawa, w okolicznościach sprawy wymagała ustalenia, że ubezpieczony bezpośrednio sprawował dozór nad transportem i dystrybucją paliw. Z zebranego w sprawie przez sąd okręgowego materiału dowodowego, który to materiał uzupełniony został przez sąd apelacyjny stosownie do treści art. 381 k.p.c. wynika, że ubezpieczony jako kierownik zakładu sprawował bezpośredni dozór. Oprócz prac biurowych związanych z realizacją zleceń, prowadzeniem dokumentacji kadrowej i sprawozdawczej, o czym zeznawała I. Z., wnioskodawca zajmował się także sprawdzaniem prac wykonywanych przez magazyniera i pracowników fizycznych. Zarówno z zeznań I. Z. jak i M. S. wynika, że kierownik zakładu również uczestniczył w czynnościach związanych z pomiarami i ważeniem, był obecny przy rozładunku wagonów z paliwem, doraźnie zastępował w pracy magazyniera. Sąd apelacyjny zwraca przy tym uwagę, że struktura zakładu pracy, w którym zatrudniony był ubezpieczony, wymagała wykonywania czynności bezpośredniego dozoru przez kierownika zakładu ponieważ zatrudniano tylko jednego magazyniera. Znamienne jest przy tym, że wnioskodawca pracował jako kierownik zakładu od 1985 do 1995 roku, zaś świadek M. S., pracujący wówczas jako kierowca, zapamiętał wnioskodawcę jako magazyniera, co potwierdza zakres faktycznych czynności R. H.. Słusznie też sąd okręgowy wskazał, że czynności obejmujące sporządzenie dokumentacji związanej z dozorem stanowią integralną część sprawowanego dozoru i nie ma podstaw do ich wyłączania i traktowania odrębnie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2009r., sygn. akt II UK 243/08). Nie ma zatem potrzeby ustalania, ile czasu pracownik poświęcał na bezpośredni nadzór nad pracownikami, a ile na inne czynności, które również były związane z tym dozorem.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację organu rentowego jako nieuzasadnioną.