Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KSP 9/13
POSTANOWIENIE
Dnia 13 listopada 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Grubba
SSN Dorota Rysińska
w sprawie skargi P. P.
na przewlekłość postępowania przed Sądem Apelacyjnym […] w sprawie […] na
posiedzeniu w dniu 13 listopada 2013 r.
na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 4 ust. 1b ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o
skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i
postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze
zm.) oraz art. 623 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
1. zwolnić P. P. z obowiązku uiszczenia opłaty od skargi;
2. pozostawić skargę bez rozpoznania w części dotyczącej
postępowania przed Sądem Apelacyjnym w […];
3. w pozostałej części stwierdzić swą niewłaściwość i przekazać
skargę do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w […].
UZASADNIENIE
W dniu 12 września 2012 r. do Sądu Apelacyjnego w […] wpłynęła skarga P. P., w
której jej autor, powołując się na ustawę z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na
naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i
postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, wniósł o stwierdzenie
przewlekłości postępowania w sprawie Sądu Apelacyjnego, sygn. […]. P. P.
podniósł, że w piśmie z dnia 11 sierpnia 2013 r. zwrócił się do Sądu Apelacyjnego o
zbadanie wystąpienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej w sprawie Sądu
2
Okręgowego w Z., sygn. VII Kz …/13 i w wyniku błędnych decyzji podjętych w
odniesieniu do tego pisma nie doszło do zbadania zasadności twierdzenia o
wystąpieniu bezwzględnej przyczyny odwoławczej we wskazanym postępowaniu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Na podstawie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym
prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez
nieuzasadnionej zwłoki można wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu,
którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy
bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie trwa dłużej, niż to konieczne dla
wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla
rozstrzygnięcia sprawy. Istotą skargi jest zatem zarzut przewlekłości postępowania.
Przedmiotem badania sądu rozpoznającego skargę jest terminowość i
prawidłowość czynności podejmowanych przez organ prowadzący postępowanie.
Zgodnie z art. 4 ust. 2 omawianej ustawy Sąd Najwyższy jest właściwy do
rozpoznania skargi wtedy, gdy skarga dotyczy przewlekłości postępowania przed
sądem apelacyjnym lub Sądem Najwyższym. W sprawie rozpoznawanej na
podstawie skargi P. P. przedmiotem oceny Sądu Najwyższego może być zatem
jedynie, poza dopuszczalnością skargi, terminowość i prawidłowość czynności
podjętych przez Sąd Apelacyjny w […].
P. P. skazany został wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego z dnia 21
kwietnia 2011 r., sygn. VII K …/10, za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. Odmówiono
przyjęcia wniosku P. P. o sporządzenie uzasadnienia tego wyroku. Wyrok
uprawomocnił się w z dniem 18 czerwca 2011 r. W dniu 2 lipca 2013 r. Sąd
Rejonowy nie uwzględnił wniosku skazanego o zaliczenie okresu zatrzymania
prawa jazdy w innej sprawie na poczet środka karnego orzeczonego omówionym
wyrokiem zaocznym. Na skutek zażalenia P. P. postanowienie Sądu Rejonowego
poddane zostało kontroli odwoławczej, po której Sąd Okręgowy postanowieniem z
dnia 31 lipca 2013 r., utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. W skierowanym
do Sądu Apelacyjnego w […] piśmie z dnia 11 sierpnia 2013 r. P. P. zwrócił uwagę
na wystąpienie w toku postępowania odwoławczego bezwzględnej przesłanki
3
odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k., która związana była zdaniem autora pisma
z nieobecnością na posiedzeniu jego obrońcy.
Na wstępie stwierdzić należy, że zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy z dnia
17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy
w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez
prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki skargę wnosi się
w toku postępowania w sprawie. Postępowanie to z pewnością nie toczy się przed
Sądem Apelacyjnym w […]. W tym stanie rzeczy skargę w tej części uznać należy
za niedopuszczalną i pozostawić bez rozpoznania. Na marginesie tylko zaznaczyć
wypada, że pismo autorstwa P. P. wpłynęło do Sądu Apelacyjnego w dniu 14
sierpnia 2013 r., a w dniu 19 sierpnia 2013 r. przesłane zostało do Sądu
Okręgowego, celem nadania mu biegu. W tej sytuacji nie można uznać, że
czynność podjęta przez ten sąd była nieterminowa. Nie można także przyjąć, aby
czynność ta była nieprawidłowa. Sprawa P. P. nie była rozpoznawana przez Sąd
Apelacyjny w […]. Całość postępowania, włącznie z postępowaniem odwoławczym
odbyła się przez Sądem Rejonowym i Sądem Okręgowym w Z. Sąd Apelacyjny nie
był więc sądem właściwym do podejmowania jakichkolwiek czynności w tej
sprawie, także w zakresie badania czy w sprawie nie wystąpiła bezwzględna
przesłanka odwoławcza. Sądem właściwym w tej kwestii był Sąd Okręgowy w Z. i
trafnie pismo skazanego przekazane zostało do tego Sądu. Tam pismo P.P.
potraktowano jako środek odwoławczy od orzeczenia wydanego przez sąd
odwoławczy i jako takie pozostawiono bez biegu. Argumentacja zawarta w piśmie
mogła być także potraktowana jako wniosek złożony na podstawie art. 9 § 2 k.p.k.
do podjęcia z urzędu czynności zmierzających do uchylenia orzeczenia wydanego
mimo zaistnienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej. Czynności te podjąć mógł
jednak Sąd Okręgowy, a nie Sąd Apelacyjny. Czynności tego rodzaju
podejmowane są jednak wtedy, gdy sąd dojdzie do wniosku, że wysoce
prawdopodobne jest, że w sprawie rzeczywiście zaistniała bezwzględna przyczyna
odwoławcza. Sąd Okręgowy najwyraźniej do wniosku takiego nie doszedł. Ocena
terminowości i prawidłowości czynności podejmowanych przez ten sąd nie należy
jednak do Sądu Najwyższego.
4
Co do części skargi dotyczącej postępowania przed Sądem Okręgowym w Z.
sądem właściwym do jej rozpoznania jest natomiast Sąd Apelacyjny w […]. Wynika
to wprost z art. 4 ust. 1b cytowanej ustawy. W tym zakresie zatem Sąd Najwyższy
stwierdził swą niewłaściwość i przekazał skargę do rozpoznania Sądowi
Apelacyjnemu.
Sąd Najwyższy na podstawie art. 623 § 1 k.p.k. zwolnił P. P. od obowiązku
wniesienia opłaty od skargi, biorąc pod uwagę jego sytuację majątkową, brak
dochodów i fakt osadzenia w zakładzie karnym.