Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 342/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 grudnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jarosław Matras (przewodniczący)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Michał Laskowski (sprawozdawca)
Protokolant Joanna Sałachewicz
w sprawie P. S.
skazanego z art. 278 § 1 i 3 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 5 grudnia 2013 r.,
kasacji Rzecznika Praw Obywatelskich wniesionej na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 17 czerwca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej orzeczenia o
karze i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w
W. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W., wyrokiem z dnia 17 czerwca 2013 r., uznał P. S. za
winnego tego, że w dniu 25 stycznia 2013 r. w M., wykorzystując nieuwagę
właściciela dokonał kradzieży telefonu komórkowego Nokia Luma 610
pozostawionego na parapecie okna, powodując straty o wartości 400 zł na szkodę
M. C., to jest za winnego przestępstwa z art. 278 § 1 i 3 k.k. i za przestępstwo to
2
wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 40 stawek dziennych
grzywny po 10 zł.
Tym samym wyrokiem uznano P. S. za winnego tego, że w okresie od
listopada 2012 r. do lutego 2013 r. w M. z terenu gospodarstwa rolnego należącego
do Spółki A. dokonał kradzieży elementów metalowych w postaci przewodów
miedzianych, rur stalowych, przykrycia od studzienki, powodując straty o wartości
1000 zł na szkodę Spółki A., to jest za winnego przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w
zw. z art. 12 k.k. i za przestępstwo to wymierzono mu karę 5 miesięcy pozbawienia
wolności oraz 60 stawek dziennych grzywny po 10 zł.
Sąd wymierzył P. S. karę łączną 6 miesięcy pozbawienia wolności (punkt 3
części dyspozytywnej wyroku) i karę łączną 80 stawek dziennych grzywny po 10 zł
(punkt 4). Nadto sąd orzekł obowiązek naprawienia szkody przez oskarżonego
poprzez zapłatę na rzecz Spółki A. kwoty 1 000 zł.
Wyrok powyższy nie został zaskarżony przez strony i uprawomocnił się z
dniem 25 czerwca 2013 r.
Kasację od tego wyroku na korzyść skazanego wniósł Rzecznik Praw
Obywatelskich. Zaskarżył wyrok w części dotyczącej wymierzonej kary łącznej
pozbawienia wolności (punkt 3) i zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść
wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 335 § 1 k.p.k. w zw.
z art. 343 § 6 k.p.k., polegające na skazaniu oskarżonego wyrokiem bez
przeprowadzenia rozprawy i orzeczeniu kary łącznej 6 miesięcy pozbawienia
wolności, co nastąpiło wbrew treści wniosku uzgodnionego przez oskarżonego z
prokuratorem co do tego, że kara łączna pozbawienia wolności w wymiarze 6
miesięcy zostanie wymierzona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na
okres 3 lat próby.
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego
w W. w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi meriti do
ponownego rozpoznania. Kasacja zawiera ponadto wniosek o wstrzymanie
wykonania zaskarżonego wyroku w zakresie wymierzonej skazanemu kary łącznej
6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich jest oczywiście zasadna, co
pozwala na jej uwzględnienie na posiedzeniu wyznaczonym na podstawie art. 535
3
§ 5 k.p.k. Z akt sprawy wynika, że do sądu skierowany został przez Prokuraturę
Rejonową w C. akt oskarżenia przeciwko P. S., w którym zarzucono mu dokonanie
dwóch czynów, jednego z art. 278 § 1 i 3 k.k., a drugiego z art. 278 § 1 k.k. w zw. z
art. 12 k.k. Wraz z aktem oskarżenia do sądu wpłynął wniosek o wydanie wyroku
skazującego bez przeprowadzania rozprawy i wymierzenie oskarżonemu
uzgodnionych z nim kar i środków karnych. Do uzgodnienia tego doszło w toku
przesłuchania podejrzanego w dniu 23 kwietnia 2013 r.(k. 31-33, notatka k. 34).
Prokurator w porozumieniu z oskarżonym wnosił w akcie oskarżenia o
wymierzenie kar i środków karnych orzeczonych następnie we wskazanym wyżej
wyroku, z tym, że wniósł o wymierzenie kary łącznej 6 miesięcy pozbawienia
wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby (k. 36
akt). Kary i środki karne orzeczone w wyroku odpowiadają zatem wnioskowi z
wyjątkiem wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności bez warunkowego
zawieszenia jej wykonania, przy czym wyrok wydany został na posiedzeniu w dniu
17 czerwca 2013 r., na które nie stawili się prokurator i oskarżony i jak wynika z
protokołu posiedzenia sąd postanowił uwzględnić wniosek prokuratora i orzec
uzgodnione z oskarżonym kary (k. 48 akt).
Uznać w tej sytuacji należy, że doszło do pomyłki sądu polegającej na
niedostrzeżeniu, że uzgodniona przez prokuratora z oskarżonym kara łączna
pozbawienia wolności miała być wymierzona z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na okres 3 lat próby. Sąd rozpoznający wniosek złożony na podstawie
art. 335 § 1 k.p.k. może albo uwzględnić wszystkie elementy porozumienia
prokuratora i oskarżonego i wydać wyrok odpowiadający temu uzgodnieniu albo
wniosku nie uwzględnić, nie może natomiast, bez porozumienia ze stronami
zawartego uzgodnienia procesowego, samodzielnie dokonywać modyfikacji
poszczególnych elementów tego uzgodnienia. Tymczasem do modyfikacji takiej i to
w istotnym zakresie doszło w niniejszej sprawie. Wymierzenie P. S. kary łącznej 6
miesięcy pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania w
istotny sposób zmienia sytuację skazanego. Orzeczenie to w rażący i mający
istotny wpływ na treść wyroku sposób narusza wskazane w kasacji przepisy, a
ponadto powoduje, że skazany na podstawie prawomocnego wyroku może być
4
osadzony w zakładzie karnym, co w żaden sposób nie było objęte zawartym
prokuratorem porozumieniem.
Z uzasadnienia kasacji wynika, że intencją jej autora było spowodowanie,
aby w sprawie zapadł ostatecznie wyrok zgodny z wnioskiem prokuratora, a w
pierwszej kolejności, aby P. S. nie poniósł negatywnych konsekwencji błędu sądu i
nie został osadzony w zakładzie karnym. Tak odczytując treść kasacji stwierdzić
należy, że konieczne jest uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej nie
tylko wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności, ale w ogóle w odniesieniu do
całości orzeczenia o karze, albowiem w razie uchylenia tylko orzeczenia o karze
łącznej pozbawienia wolności, wykonaniu podlegałyby jednostkowe kary
pozbawienia wolności, także prawomocnie już wymierzone bez warunkowego
zawieszenia ich wykonania.
W tej sytuacji, wobec oczywistej zasadności kasacji konieczne okazało się
uchylenie wyroku w części dotyczącej wymiaru kary i przekazanie sprawy Sądowi
Rejonowemu w W. do ponownego rozpoznania w tym zakresie.