Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 196/13
POSTANOWIENIE
Dnia 15 stycznia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa Miasta W.
przeciwko C. P. W. Spółce z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 15 stycznia 2014 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej
od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 4 października 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i pozostawia
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego Sądowi
Okręgowemu w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem z dnia 29 lipca 2011 r. Sąd Rejonowy w W. oddalił powództwo
Miasta W. o zasądzenie od strony pozwanej C. P. W. sp. z o.o. z siedzibą w W.
kwoty 71.493,92 zł z odsetkami ustawowymi - tytułem odszkodowania za
bezumowne korzystanie przez pozwaną spółkę z nieruchomości stanowiącej
własność powoda oraz umorzył postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty
6.924,05 zł i orzekł o kosztach procesu.
Miasto W. wniosło apelację od tego wyroku w części oddalającej powództwo.
Ponieważ w toku postępowania międzyinstancyjnego, dnia 31 października 2011 r.
została ogłoszona upadłość likwidacyjna pozwanej Spółki, Sąd Okręgowy w W.,
uznając, iż w sprawie ma zastosowanie art. 1821
§ 1 k.p.c. na jego podstawie
postanowieniem z dnia 4 października 2012 r. uchylił wyrok Sądu Rejonowego i
umorzył postępowanie w sprawie.
Miasto W. wniosło skargę kasacyjną od tego wyroku, w której zarzuciło
naruszenie art. 386 § 3 k.p.c. skutkujące nieważnością postępowania wobec
umorzenia postępowania z powołaniem się na przepis art. 1821
§ 1 k.p.c., który w
dacie orzekania przez Sąd Okręgowy nie obowiązywał. Zdaniem skarżącej decyzja
Sądu pozbawiła ją możliwości obrony swych praw poprzez uniemożliwienie
poddania kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest uzasadniona. Słusznie zarzuca się w niej
zastosowanie art. 1821
§ 1 k.p.c., wprowadzonego ustawą z dnia 16 listopada
2006 r. (Dz. U. Nr 235, poz. 1699), która weszła w życie z dniem 20 marca 2007 r.
a przepis ten zgodnie z zamierzeniami ustawodawcy miał uporządkować skutki
ogłoszenia upadłości podmiotu postępowania cywilnego (zob. uchwałę Sądu
Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2010 r., OSNC 2010, nr 10, poz. 134) przez zakaz
dalszego toczenia się postępowań sądowych o wierzytelności, które mogą być
dochodzone w trybie zgłoszenia do masy upadłości (zob. wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 23 września 2010 r., III CSK 310/09, niepubl.). Sąd Okręgowy dokonując
prawidłowej wykładni art. 1821
§ 1 k.p.c. nie uwzględnił jednak, że został on
3
uchylony kilka miesięcy przed wydaniem zaskarżonego postanowienia,
a mianowicie z dniem 3 maja 20012 r. wraz z wejściem w życie ustawy z dnia
16 września 2011 r. o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011 nr 233 poz. 1381 oraz art. 11 tej ustawy).
Wynika to z postanowienia art. 9 ust. 4 tej ustawy realizującego intertemporalną
zasadę bezpośredniego działania nowej ustawy, określanej także jako zasada
„czynności procesowych”. Zgodnie z jego treścią przepisu art. 1821
k.p.c., nie
stosuje się od dnia wejścia w życie ustawy.
W tych okolicznościach doszło do zastosowania jako podstawy
rozstrzygnięcia nieistniejącego przepisu.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c.
w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c. oraz art. 39821
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1, 108 § 2
k.c. orzekł jak wyżej.
jw