Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 242/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 3 kwietnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa Skarbu Państwa - Pierwszego Urzędu Skarbowego
w B.
przeciwko W. J.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 3 kwietnia 2014 r.,
skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 14 grudnia 2012 r.
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Powód, Skarb Państwa - Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w B.
wniósł o pozbawienie w całości wykonalności wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13
kwietnia 2005 r., sygn. … 1983/04. Twierdził, że stwierdzona tym wyrokiem
wierzytelność pozwanego W. J. w stosunku do Skarbu Państwa - Pierwszego
Urzędu Skarbowego w B. została umorzona wskutek dokonanego potrącenia
wzajemnej i wymagalnej wierzytelności Skarbu Państwa - Pierwszego Urzędu
Skarbowego w B. wynikającej z wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia
11 października 2000 r., … 1787/00 i z wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 27 lipca
2001 r., sygn. … 336/01. Do pozwu dołączył oświadczenie powoda o potrąceniu z
dnia 16 maja 2005 r. przesłane pozwanemu, i to samo oświadczenie z dnia 30 maja
2005 r. przesłane pełnomocnikowi pozwanego adw. L. C.
Wyrokiem zaocznym z dnia 24 października 2006 r. Sąd Okręgowy w B.
uwzględnił powództwo. Na skutek sprzeciwu wniesionego od tego wyroku przez
pozwanego Sąd Okręgowy, wyrokiem z dnia 18 czerwca 2012 r., uchylił wyrok
zaoczny tego Sądu; pozbawił wykonalności w zakresie kwoty 593.527 zł punkt 1a
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r., sygn. akt … 1983/04; w
pozostałym zakresie powództwo oddalił; zasądził od pozwanego na rzecz strony
powodowej kwotę 5.760 tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz
nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w B.)
tytułem opłaty od pozwu kwotę 29.676 zł.
Ustalił, że przed Sądem Okręgowym w B. pod sygn. … 382/03, toczyło się
postępowanie z powództwa W. J. wniesione dnia 31 grudnia 1999 r. przeciwko
Skarbowi Państwa - Pierwszemu Urzędowi Skarbowemu w B. o zapłatę kwoty
1.309.337 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu. W dniu 22 maja
2003 r. W. J. wniósł drugi pozew przeciwko Skarbowi Państwa - Urzędowi
Skarbowemu w B. o zapłatę kwoty 1.755.482,68 zł, zarejestrowany pod
sygnaturą … 261/03. Obie te sprawy zostały połączone do łącznego rozpoznania
pod sygn. akt … 382/03. Wyrokiem Sądu Okręgowego w B. z dnia 10 maja 2004 r.,
powództwo ze sprawy … 261/03 zostało w całości oddalone i zasądzono od W. J.
3
na rzecz Skarbu Państwa - Urzędu Skarbowego kwotę 7.200 zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania i w tym zakresie wyrok jest prawomocny. Natomiast co do
żądania ze sprawy … 382/03, które zostało przez Sąd Okręgowy oddalone,
nastąpiła zmiana tego rozstrzygnięcia przez Sąd Apelacyjny, który wyrokiem z dnia
13 kwietnia 2005 r., sygn. akt … 1983/04, powództwo W. J. częściowo uwzględnił
co do kwoty 663.951,84 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 31 grudnia 1999 r. W
wyroku tym Sąd jednocześnie nakazał pobrać od W. J. z zasądzonego roszczenia
od oddalonej części powództwa na rzecz Sądu Okręgowego w B. i Sądu
Apelacyjnego łącznie kwotę 123.836 zł i zasądził od powoda W. J. na rzecz Skarbu
Państwa - Pierwszego Urzędu Skarbowego kwotę 4.000 zł tytułem kosztów
postępowania. W uzasadnieniu wyroku z dnia 13 kwietnia 2005 r. Sąd Apelacyjny
wyliczył należność W. J. na dzień wniesienia pozwu, tj. 31 grudnia 1999 r. na kwotę
1.207.824,55 zł i odjął od niej przedstawioną przez pozwany Urząd Skarbowy do
potrącenia kwotę 543.872,71 zł, która stanowiła część wierzytelności Skarbu
Państwa - Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. w stosunku do W. J. wynikającej z
prawomocnego już wówczas wyroku Sądu Okręgowego w B. z dnia 11
października 2000 r., sygn. akt … 1787/00, którym zasadzono od W. J. na rzecz
Skarbu Państwa - Urzędu Skarbowego kwotę 984.310 zł z odsetkami w wysokości
21% od dnia 22 lutego 2000 r. oraz koszty procesu w kwocie 12.053 zł. Apelacja
pozwanego od tego wyroku została oddalona i zasądzono od niego na rzecz
powoda - Urzędu Skarbowego kwotę 6.000 zł tytułem kosztów procesowych.
Do zasądzonej ,wyrokiem Sądu Apelacyjnego w sprawie … 1983/04, dla W.
J. kwoty 663.951,84 zł Urząd Skarbowy w B. zgłosił potrącenie swojej
wierzytelności pismem kierowanym do W. J. oraz do jego pełnomocnika adw. L. C.
W oświadczeniach tych z 16 i 30 maja 2005 r. Skarb Państwa - Pierwszy Urząd
Skarbowy potrącał kwotę: 583.767 zł, jako wierzytelność główną z odsetkami 21%
w stosunku rocznym od dnia 22 lutego 2000 r. do dnia 13 kwietnia 2005 r., tj.
łącznie kwotę 1.214.523,25 zł oraz dodatkowo koszty procesu z powołanych
wcześniej spraw sądowych, tj. kwoty: 12.053 zł, 6.000 zł i 4.000 zł. Kwota
wierzytelności głównej została wyliczona w ten sposób, że potrąconą kwotę
543.872,71 zł (czyli część kwoty z wyroku … 1787/00) Urząd Skarbowy rozliczył,
ustalając, że kwotę 397.950 zł zalicza się na poczet należności głównej, a
4
145.941,71 zł na poczet odsetek za okres od 22 lutego 2000 r. do 27 lipca 2001 r.
czyli do dnia wymagalności. Sposób tego rozliczenia Urząd Skarbowy przedstawił
W. J. w piśmie z dnia 5 grudnia 2002 r., kiedy jeszcze sprawa była w toku.
Jednocześnie Urząd Skarbowy w oświadczeniu o potrąceniu z dnia 16 maja 2005 r.
wyliczył wierzytelność W. J. na dzień 13 kwietnia 2005 r. na kwotę 1.324.688,52 zł,
którą powinno się pomniejszyć o kwotę 123.836 zł, jaką W. J. powinien zapłacić
Skarbowi Państwa - Sądowi Okręgowemu w B. i Sądowi Apelacyjnemu, zgodnie z
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r. Ponieważ pomimo
potrącenia dokonanego pismem z dnia 16 maja 2005 r. W. J. wszczął przeciwko
Urzędowi Skarbowemu postępowanie egzekucyjne w oparciu o wyrok Sądu
Apelacyjnego, sygn. akt … 1983/04, Skarb Państwa – Pierwszy Urząd Skarbowy w
B. wniósł pozew o pozbawienie tego tytułu wykonawczego wykonalności.
Według Sądu Okręgowego, o ile wysokość wierzytelności W. J. na dzień
wniesienia pozwu jest jednoznaczna, o tyle wysokość wierzytelności Skarbu
Państwa - Pierwszego Urzędu Skarbowego jest dyskusyjna. Zgodnie z art. 499 k.c.,
potrącenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy stało się możliwe, tj. w dniu 31
grudnia 1999 r. Chociaż wierzytelność Pierwszego Urzędu Skarbowego określona
została dopiero w wyroku z października 2000 r., a nawet później, bo z chwilą
prawomocności wyroku wydanego w sprawie … 1787/00, to skutki zgłoszenia jej do
potrącenia zadziałały z datą wsteczną od dnia 31 grudnia 1999 r. Skoro Pierwszy
Urząd Skarbowy powołał się w pozwie na przedstawioną do potrącenia dnia 16
maja 2005 r. pozostałą kwotę z wyroku wydanego w sprawie o sygn. akt …
1787/00, to nie można inaczej liczyć daty skutku potrącenia, jak od tej samej, którą
przyjął Sąd Apelacyjny w wyroku w sprawie o sygn. akt … 1983/04, czyli od dnia 31
grudnia 1999 r. Sąd Apelacyjny, zasądzając w wyżej wymienionej sprawie dla
powoda W. J. kwotę 663.951,84 zł, orzekł jednocześnie, że z tej zasądzonej kwoty
powód powinien zapłacić łącznie na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego i
Sądu Okręgowego w B. tytułem opłaty od oddalonej części żądania kwotę 123.836
zł. Taką więc kwotę z tego tytułu należy odliczyć od wierzytelności W. J., bowiem
gdyby Pierwszy Urząd Skarbowy, zgodnie z tym wyrokiem, wypłacił W. J.
zasądzoną dla niego kwotę, to ten powinien część z niej, wskazaną wyżej,
przekazać na konto Sądu Okręgowego i Sądu Apelacyjnego. W. J. zobowiązany
5
został również do zwrotu Skarbowi Państwa - Pierwszemu Urzędowi Skarbowemu
w B. łącznie kwoty 29.253 zł tytułem kosztów postępowania z trzech wymienionych
wcześniej spraw. Odejmując od zasądzonej na rzecz W. J. kwoty 663.951,84 zł
wyżej wskazane kwoty: 123.836 zł i 29.253 zł, pozostaje do zapłaty kwota
510.862,84 zł. Od tej kwoty odliczyć należy zgłoszoną w tym postępowaniu do
potrącenia przez Skarb Państwa - Pierwszy Urząd Skarbowy kwotę, ale w
wysokości 440.438 zł (różnicę pomiędzy kwotą 984.310 zł zasądzoną dla
Pierwszego Urzędu Skarbowego w wyroku w sprawie o sygn. akt … 1787/00, a
zgłoszoną do potrącenia z tej kwoty i uwzględnioną przez Sąd Apelacyjny w
sprawie o sygn. akt … 1938/04 kwotą 543.872,71 zł). Wynik końcowy to kwota
70.424,84 zł, która pozostaje do zapłacenia W. J. z odsetkami ustawowymi, tak jak
ustalił Sąd Apelacyjny w wyroku w sprawie … 1938/04, od dnia 31 grudnia 1999 r.
Tytuł wykonawczy powinien być więc, zdaniem Sądu pierwszej instancji,
pozbawiony wykonalności ponad kwotę 70.424,84 zł, czyli w zakresie kwoty
593.527 zł.
Wyrokiem z dnia 14 grudnia 2012 r., Sąd Apelacyjny po rozpoznaniu apelacji
obu stron zmienił zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że
utrzymał w mocy wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w B. z dnia 24 października
2006 r., o sygnaturze … 253/05, w punkcie l. i III., a w pozostałej części wyrok ten
uchylił i zasądził od pozwanego na rzecz powoda 7.200 zł kosztów procesu (pkt 1);
oddalił apelację pozwanego (pkt 2) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda
2.700 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego (pkt 3).
Za nieuzasadnioną uznał apelację pozwanego opartą na zarzucie
naruszenia art. 505 pkt 3 i 4 k.c., gdyż wbrew zarzutom pozwanego nie było
podstaw do przyjęcia, że istnieje stan prawny wyłączający potrącenie.
Wierzytelność pozwanego wynikająca z wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13
kwietnia 2005 r., wydanego w sprawie … 1983/04, została zasądzona na podstawie
art. 260 Ordynacji podatkowej. W sprawie tej dokonano już częściowego potrącenia
z wierzytelności należnej W. J. wierzytelności przysługującej Skarbowi Państwa -
Urzędowi Skarbowemu. Były to te same wierzytelności, które Skarb Państwa -
Pierwszy Urząd Skarbowy przedstawił wtedy do potrącenia jedynie w części,
6
pozostałą część potrącił oświadczeniem z 2005 r., które jest podstawą powództwa.
Od wyroku z dnia 13 kwietnia 2005 r. W. J. wniósł skargę kasacyjną, w której
zakwestionował co do zasady dopuszczalność potrącenia. Sąd Najwyższy,
oddalając skargę kasacyjną, wskazał, że W. J. przysługuje roszczenie nie o zwrot
nadpłaty, ale roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 260 Ordynacji
podatkowej. Taka wierzytelność, wynikająca z obowiązku naprawienia szkody, jest
wierzytelnością cywilnoprawną, której dopuszczalności potrącenia nie wyłącza ani
przepis zawarty w art. 75 § 1 Ordynacji podatkowej, ani inny przepis.
Sąd drugiej instancji za uzasadnioną uznał apelację powoda. Wprawdzie
wyliczenie wzajemnych wierzytelności stron wobec siebie i dokonanie potrącenia
jest w okolicznościach sprawy skomplikowane, jednakże nie było podstaw do nie
podzielenia sposobu wyliczenia potrącenia dokonanego przez powoda
i dokonywania przez Sąd pierwszej instancji własnych wyliczeń, skoro dokonane
przez powoda wyliczenie było prawidłowe.
Wierzytelność W. J. w stosunku do Skarbu Państwa wynika z wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r., a jednocześnie wyrokiem tym zasądzono
od W. J. na rzecz powoda 4.000 zł tytułem kosztów procesu oraz nakazano pobrać
na rzecz Skarbu Państwa 123.836 zł i obie te kwoty zostały przedstawione do
potrącenia. W oświadczeniu o potrąceniu powód potrącał z zasądzonej wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r. na rzecz W. J. kwoty 663.951,84 zł:
583.767 zł, jako wierzytelność główną z odsetkami 21% w stosunku rocznym od
dnia 22 lutego 2000 r. do dnia 13 kwietnia 2005 r., tj. łącznie kwotę 1.214.523,25 zł,
oraz koszty procesu ze spraw: … 1787/00 - 12.053 zł, … 336/01 - 6.000 zł i …
1983/04 – 4.000 zł. Kwotę wierzytelności głównej wyliczono w ten sposób, że
potrąconą kwotę 543.872,71 zł (czyli część kwoty z wyroku … 1787/00) powód
rozliczył ustalając, że kwotę 397.950 zł zalicza się na poczet należności głównej, a
kwotę 145.941,71 zł na poczet odsetek za okres od dnia 22 lutego 2000 r. do dnia
27 lipca 2001 r., czyli do dnia wymagalności. Wierzytelność zaś W. J. została
wyliczona na dzień 13 kwietnia 2005 r., czyli na dzień wydania wyroku przez Sąd
Apelacyjny zasądzającego na rzecz W. J. od powoda wierzytelność w kwocie
1.324.688,52 zł, pomniejszoną o 123.863 zł, którą to kwotę w wyroku tym nakazano
7
pobrać od W. J. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w B. i Sądu
Apelacyjnego. Wyliczenie to jest jasne i logiczne i należało je podzielić, zatem z
mocy art. 498 i art. 499 k.c. wierzytelność pozwanego W. J. wynikająca z wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r. została umorzona w całości przez
potrącenie. Ubocznie Sąd drugiej instancji zauważył, że wyliczenie Sądu pierwszej
instancji jest także błędne z tego powodu, iż nie uwzględnia kwoty 123.836 zł, którą
powód przekazał komornikowi. W tym stanie rzeczy istniały podstawy z art. 840
k.p.c. do pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r., sygn. akt … 1983/04, w całości.
Od wyroku Sądu Apelacyjnego skargę kasacyjną wniósł pozwany, który
zaskarżył go w części, w jakiej zmienia on zaskarżony wyrok, tj. utrzymuje w mocy
wyrok zaoczny Sadu Okręgowego w B. z dnia 24 października 2006 r., sygn. …
253/05, w punkcie I i III, i oddala skierowaną do tej części zaskarżonego wyroku
apelację pozwanego oraz zasądza od pozwanego na rzecz powoda koszty
postępowania apelacyjnego. W ramach podstawy kasacyjnej z art. 3983
§ 1 pkt 1
k.p.c. zarzucono w skardze naruszenie art. 499 k.c. poprzez jego błędną wykładnię
i niewłaściwe zastosowanie oraz nieuwzględnienie mocy wstecznej oświadczenia o
potrąceniu złożonego przez powoda. Pozwany wniósł o uchylenie wyroku w
zaskarżonej części i przekazanie w tym zakresie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należało odnieść się do wskazanego przez
pozwanego zakresu zaskarżenia skargą kasacyjną oraz podanej przez niego
wartości przedmiotu zaskarżenia. Pozwany określił, że skarga kasacyjna jest
skierowana do tej części orzeczenia, w jakiej zmienia ono zaskarżony wyrok (Sądu
Okręgowego), tj. utrzymuje w mocy wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w B. z dnia
24 października 2006 r. w punkcie I i III i oddala skierowaną do tej części
zaskarżonego wyroku apelację pozwanego. Ponadto podał wartość przedmiotu
zaskarżenia na kwotę 593.527 zł, tj. w wysokości odpowiadającej wskazanej w jego
apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia, a zarazem wysokości kwoty, co do której
Sąd Okręgowy w B., uwzględniając powództwo pozbawił wykonalności wyrok Sądu
8
Apelacyjnego z dnia 13 kwietnia 2005 r., sygn. … 1983/04. W tym zakresie
apelacja pozwanego została oddalona, nie była więc przyczyną zmiany
zaskarżonego apelacją pozwanego wyroku Sądu pierwszej instancji. Zmiana tego
wyroku faktycznie nastąpiła jedynie w zakresie dalszej kwoty 70.424,84 zł, tj. w
części dotyczącej oddalonego przez Sąd pierwszej instancji powództwa, na skutek
uwzględnienia apelacji powoda. W rezultacie tej zmiany tytuł wykonawczy, mocą
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 14 grudnia 2012 r., został pozbawiony
wykonalności w całości, tj. do sumy obu wymienionych wyżej kwot: 593.527 zł i
70.424,84 zł. Użyta przez Sąd Apelacyjny w punkcie 1 wyroku z dnia 14 grudnia
2012 r. formuła, że „zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że utrzymuje w mocy
wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w B. z dnia 24 października 2006 roku, o
sygnaturze I i III (…)” była konsekwencją zarówno uwzględnienia apelacji strony
powodowej, jak również nieuwzględnienia apelacji pozwanego. Niespójna więc z
tak określonym zakresem zaskarżenia wyroku Sądu drugiej instancji była wskazana
w skardze kasacyjnej wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 593.527 zł,
tożsama z wartością przedmiotu zaskarżenia podaną w apelacji pozwanego i
pomijająca wartość przedmiotu zaskarżenia podaną w apelacji powoda
uwzględnionej przez Sąd drugiej instancji.
Artykuł 498 § 1 k.c. określa tzw. warunki pozytywne potrącenia. Według tego
przepisu, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami
i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością
drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej
samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne
i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.
W piśmiennictwie, jak również orzecznictwie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
21 stycznia 2004 r., IV CK 362/02, nie publ.), przyjmuje się, że pomimo treści art.
498 k.c. wymagającego do potrącenia, aby wymagalne były obie potrącane ze sobą
wierzytelności, wystarczy, aby wymagalna była wierzytelność potrącającego.
Brak wymagalności wierzytelności wzajemnej nie jest przeszkodą do potrącenia
wówczas, gdy potrącający, jako dłużnik, mógłby ją zaspokoić. Wskutek potrącenia,
jak stanowi art. 498 § 2 k.c., obie wierzytelności umarzają się nawzajem do
wysokości wierzytelności niższej. Oświadczenie o potrąceniu, które zostanie
9
złożone drugiej stronie, ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się
możliwe (art. 499 k.c.). Potrącenie staje się możliwe wówczas, gdy powstaje tzw.
stan potrącalności, tj. w dacie, w której ziszczają się przesłanki pozytywne
potrącenia określone w art. 498 § 1 k.c. przy jednoczesnym braku przesłanek
negatywnych potrącenia, w tym określonych w art. 505 k.c. Z tą bowiem chwilą
jeden z wzajemnych wierzycieli nabywa uprawnienie do dokonania czynności
potrącenia, a skutki wykonania tego uprawnienia cofają się do chwili powstania
stanu potrącalności. Innymi słowy, w razie późniejszego, niż w chwili powstania
stanu potrącalności, złożenia oświadczenia o potrąceniu z mocy prawa następują
takie skutki prawne, jakby oświadczenie o potrąceniu zostało złożone przez
uprawnionego do tego wierzyciela w chwili powstania stanu potrącalności
(por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2003 r., III CK 152/02, nie publ.).
Umorzenie wierzytelności będących przedmiotem potrącenia powoduje
wygaśnięcie praw akcesoryjnych wobec tych wierzytelności. Od chwili wystąpienia
retroaktywnego skutku wynikającego z art. 498 § 2 w zw. z art. 499 k.c., tj. od dnia
powstania stanu potrącalności, za niebyłe uznać należy te skutki prawne, które
wynikały z założenia istnienia wierzytelności, następnie umorzonych wskutek
potrącenia. Dotyczy to w szczególności naliczanych odsetek za opóźnienie lub
zwłokę za okres po dniu powstania stanu potrącalności od tej części każdej
z wierzytelności wzajemnych, które uległy z tą chwilą umorzeniu. Skutek ten nie
dotyczy jedynie tych odsetek od obu umorzonych wierzytelności należnych do
chwili powstaniu stanu potrącalności.
Uwzględniając powyższe, za uzasadniony należy uznać zarzut naruszenia
art. 499 k.c., gdyż Sąd Apelacyjny rozstrzygnął sprawę, której przedmiotem była
ocena skuteczności złożonego przez powoda oświadczenia o potrąceniu z
wierzytelnością stwierdzoną tytułem wykonawczym o pozbawienie wykonalności
którego wniósł powód, bez wyjaśnienia istoty regulacji zawartej w art. 499 k.c. oraz
bez przedstawienia oceny w ustalonym stanie faktycznym, kiedy powstał stan
potrącalności co do poszczególnych wierzytelności objętych złożonym przez
powoda oświadczeniem o potrąceniu. W szczególności z uzasadnienia
zaskarżonego wyroku nie wynika, z jakich przyczyn przyjęto jako chwilę
dokonywania wzajemnych rozliczeń stron dzień 13 kwietnia 2005 r., tj. dzień
10
wydania kwestionowanego w pozwie tytułu wykonawczego oraz uwzględniono
odsetki naliczone do tej daty. Data wydania deklaratoryjnego orzeczenia sądu
potwierdzającego istnienie wierzytelności objętej złożonym później oświadczeniem
o potrąceniu nie ma wpływu na ustalenie daty powstania stanu potrącalności.
Niczego nie wyjaśnia przy tym odwołanie się przez Sąd drugiej instancji do
pozaprawnych kryteriów jasności i logiczności, które, w ocenie tego Sądu, spełnia
rozliczenie kompensowanych wierzytelności przedstawione przez powoda.
Z tych względów na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. oraz art. 108 § 2 w zw.
z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.