Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PK 184/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 kwietnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Romualda Spyt
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa W. S.
przeciwko V. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 10 kwietnia 2014 r.,
skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w L.
z dnia 28 lutego 2013 r.,
1. oddala skargę kasacyjną,
2. nie obciąża powoda kosztami postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 6 listopada 2012 r. Sąd Rejonowy w L. przywrócił powoda W. S.
do pracy u strony pozwanej w V. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz
2
zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.842 zł tytułem zwrotu
uiszczonego wpisu od pozwu.
Sąd Rejonowy ustalił, że powód W. S. był zatrudniony u strony pozwanej –
V. od 15 lutego 1999 r. na podstawie umowy na czas nieokreślony. Pismem z 25
października 2010 r., pracodawca wypowiedział mu umowę o pracę z zachowaniem
trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Sąd Rejonowy w sprawie o sygn. akt IV P
…/10 przywrócił powoda do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy.
Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację strony
pozwanej. W zakresie ochrony stosunku pracy powoda jako członka
Ogólnopolskiego Związku Zawodowego […], oba Sądy wskazały, że taka ochrona
powoda nie obejmowała, tak z przyczyn formalnych, jak i z tego powodu, że W. S.
nie prowadził na terenie zakładu pracy działań mających na celu obronę praw
pracowniczych. Jego przynależność do związku związana była tylko z uzyskaniem
ochrony trwałości stosunku pracy. Powód pismem z 30 grudnia 2011 r. zgłosił
swoją gotowość do świadczenia pracy u strony pozwanej. Strona pozwana pismem
z 5 stycznia 2012 r. wskazała, że zgłoszenie to przyjmuje do wiadomości.
Jednocześnie wskazała, że stosunek pracy powoda zgodnie z wyrokiem Sądu
Okręgowego z 29 grudnia 2011 r. został reaktywowany. Podano również, że strona
pozwana analizuje możliwość przyjęcia powoda do pracy, o czym zostanie
poinformowany na piśmie. Za okres niewykonywania pracy przyznano powodowi
wynagrodzenie. Pismem z 17 stycznia 2012 r. strona pozwana zwróciła się do
Ogólnopolskiego Związku Zawodowego z informacją o zamiarze wypowiedzenia
powodowi umowy o pracę z powodu likwidacji stanowiska pracy. OZZ w piśmie z
21 stycznia 2012 r. i 9 lutego 2012 r. nie wyraził zgody na wypowiedzenie
powodowi umowy o pracę, podając że przyczyna jest nieprawdziwa, ponieważ
strona pozwana zwiększa zatrudnienie. Nadto wskazał, że powód podlega
szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, z uwagi na art. 34 ustawy o
związkach zawodowych, powołując się na pismo oraz dane z 30 września 2011 r.
oraz dalsze pisma składane do akt sądowych o sygn. IV P …/10 i V Pa …/11.
Pismem z 10 lutego 2012 r. OZZ złożył wniosek o zwolnienie powoda z obowiązku
świadczenia pracy celem pełnienia funkcji w zarządzie związku na okres kadencji
od 15 lutego do 22 listopada 2012 r. z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
3
Dnia 23 lutego 2012 r. strona pozwana doręczyła powodowi pismo wypowiadające
umowę o pracę, wskazując jako przyczynę likwidację stanowiska pracy związaną z
sytuacją ekonomiczną. Wskazała, że po zgłoszeniu przez powoda gotowości do
pracy zwróciła się do Z. M. - kierownika ds. produkcji - o informację, czy ma
zapotrzebowanie na pracowników w swoim dziale. Ten podał, że ma nadwyżkę
pracowników i nie ma możliwości zatrudnienia powoda. Przed zgłoszeniem przez
powoda gotowości do pracy w dziale, w którym dotychczas pracował powód
(kierowanym przez Z. M.) było 248 etatów. Przyjęcie powoda do pracy, w drodze
wykonania wyroku sądu pracy spowodowałoby zwiększenie liczby tych etatów do
249. „Likwidacja etatu” powoda spowodowała, że liczba etatów w tym dziale nadal
pozostała na poziomie 248. Sąd Rejonowy ustalił, że strona pozwana stale dąży do
uzyskiwania lepszych wyników ekonomicznych, przez między innymi zwiększenie
produktywności. Korzysta z pracy pracowników firmy W. Przy nadwyżkach
zatrudnienia, strona pozwana ogranicza wykorzystanie pracowników firmy W., nie
dokonywała zwolnień pracowników. Ewentualne ograniczenia etatów wiązały się z
przesunięciami tych pracowników i wykorzystaniu ich przy innej pracy. Sąd
pierwszej instancji ustalił, że powód był jedynym zwolnionym pracownikiem w
okresie, w którym dokonano mu wypowiedzenia umowy o pracę. Nadto wskazał, że
Związek Zawodowy jest ogólnopolskim związkiem zawodowym o charakterze
międzyzakładowej organizacji związkowej. Pismem z 4 sierpnia 2009 r. związek ten
poinformował stronę pozwaną, iż jest ona objęta jego zakresem działania. Powód
jest członkiem zarządu tego związku. Uchwałą z 11 września 2010 r. OZZ
postanowił, że w okresie 4-letniej kadencji tj. - od 10 lipca 2010 r., ochroną, o której
mowa w art. 32 ust. 1 i 2 ustalonej w oparciu o art. 32 ust. 4 w związku z ust. 3
ustawy o związkach zawodowych objęty jest powód oraz 10 innych członków
Związku wskazanych imiennie. Z uchwały tej wynika, iż OZZ […] zrzesza łącznie
323 członków w 25 zakładach pracy. OZZ ma 116 członków czynnych zawodowo w
E. Na dzień 1 lipca 2010 r. spółka ta zatrudniała 172 pracowników. Pismem z 31
grudnia 2011 r. OZZ złożyła do strony pozwanej pismo, w którym wskazała, że jest
organizacją związkową o charakterze organizacji międzyzakładowej i w rozumieniu
art. 24125a
jest reprezentatywna. Nadto wskazano, że według stanu na dzień 31
stycznia 2011 r. w V. liczba członków związku to 11 pracowników czynnych
4
zawodowo. Jednocześnie poinformowano, że związek ten zrzesza 329 członków, w
tym 280 czynnych zawodowo u poszczególnych wskazanych w piśmie
pracodawców. Pismem z 3 lutego 2012 r. skierowanym do prezesa zarządu strony
pozwanej OZZ […] wskazał, że w związku z przywróceniem powoda do pracy
przypomina, że 31 lipca 2009 r. doręczono stronie pozwanej pismo OZZ z 29 lipca
2009 r., w którym poinformowano pracodawcę, że wskazano powoda W. S.
(członka zarządu związku), jako podlegającego ochronie przewidzianej w art. 32
ustawy o związkach zawodowych. Wskazano, że stan prawny w tym zakresie nie
uległ zmianie. Jednocześnie z ostrożności ponownie poinformowano, że W. S.
podlega ochronie związkowej, o której mowa w art. 32 ustawy o związkach
zawodowych, co potwierdza przedłożona uchwała Zarządu OZZ […] z 21 stycznia
2012 r. Od momentu wydania orzeczenia przez Sąd Rejonowy w sprawie IV P
…/10, powód nie angażował się w działalność związkową OZZ na terenie zakładu
pracy. Związek ten nie podejmował żadnej działalności na terenie tego zakładu, za
wyjątkiem wymiany korespondencji dotyczącej wskazania pracowników
podlegających wzmożonej ochronie stosunku pracy. Związek, pomimo wskazania,
że jego członkami jest 11 pracowników V., nie ujawnił ich.
Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uznał, że powództwo
zasługiwało na uwzględnienie. Odnosząc się do kwestii formalnych związanych z
dokonaniem powodowi wypowiedzenia umowy o pracę Sąd Rejonowy wskazał, że
kwestia ochrony związkowej powoda została rozstrzygnięta na potrzeby
postępowania w sprawie o sygn. IV P …/10. Sąd Rejonowy orzekając o
przywróceniu powoda do pracy uznał, że powód nie był objęty ochroną przed
rozwiązaniem stosunku pracy, skoro zarząd związku nie przedłożył pracodawcy
uchwały związku o objęciu powoda ochroną związkową. „Działalność” tego związku
na terenie zakładu jest cicha i utajona, jeżeli chodzi o członków związku, związek
nie prowadził żadnej innej statutowej, czy też wskazanej w ustawie o związkach
zawodowych działalności na rzecz pracowników. Z tych względów Sąd pierwszej
instancji przyjął uprzednią argumentację Sądu Rejonowego i Okręgowego, że z
tych względów nie sposób uznać ochrony związkowej powoda. Sąd wskazał
jednak, że zachowanie strony pozwanej polegające na dokonaniu wypowiedzenia
powodowi umowy o pracę uznać należy za obejście przepisów prawa o
5
wykonywaniu prawomocnych wyroków sądów, a nadto nadużycie prawa
podmiotowego przysługującego pracodawcy. Samo tylko oświadczenie pracodawcy
o uznaniu stosunku pracy za reaktywowany, a jednocześnie zwolnienie pracownika
z obowiązku świadczenia pracy za wynagrodzeniem przez co pracownik pracy nie
świadczy, skutkuje powstaniem fikcji dotyczącym wykonywania pracy. Strona
pozwana od momentu zgłoszenia przez powoda gotowości do pracy wyszła z
założenia, że nie ma dla niego wolnego etatu i nie może go przywrócić do pracy na
dotychczasowych warunkach, bo wiązałoby się to z koniecznością zwolnienia
innego pracownika. Takie założenie strony pozwanej generowało jej kolejne kroki
polegające na dokonaniu oceny powoda jako pracownika najmniej przydatnego do
pracy. Sąd Rejonowy wskazał, że ocena ta była dokonana niejako zaocznie, bo bez
udziału powoda i bez możliwości odwołania się od niej. Co dziwne, wcześniejsze
oceny powoda były prawidłowe. Nadto powód przez dłuższy czas nie świadczył
pracy z powodu toczącego się sporu sądowego, nie miał zatem możliwości
obniżenia standardów świadczonej pracy. W postępowaniu w sprawie IV P …/10
ustalono, że powód właściwe wypełniał obowiązki pracownicze i nie było podstaw
dla uznania, że był złym pracownikiem. Na stanowisku tym świadczył pracę krótko,
ponieważ dokonano uprzednio wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy, przez
co musiał przystosować się do nowych warunków pracy. Powyższe mogło zatem
powodować, że nie przejawiał aktywności w składaniu wniosków
racjonalizatorskich, co stanowiło zarzut podnoszony w niniejszej sprawie. W ocenie
Sądu Rejonowego nie sposób uznać również, że tylko liczba składanych wniosków
jest istotna w oderwaniu od ich przydatności i możliwości wykorzystania. Uprzednio
powód otrzymywał premie, zatem oceniany był pozytywnie. Obniżona ocena jego
pracy ma w ocenie Sądu tyko jeden cel - przedstawienie powoda, jako pracownika
gorszego i mniej zaangażowanego. Bez znaczenia był również fakt złożenia
wniosku o zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w celu wykonywania
obowiązków w zarządzie OZZ […]. Strona pozwana dokonując wypowiedzenia
umowy zwolniła powoda z obowiązku świadczenia pracy, z czego wynika, że nie
chciała dopuścić do sytuacji, aby powód świadczył pracę. W tej sytuacji nie można
uznać, że pracodawca zwalniając powoda z tego obowiązku działa słusznie, a
wniosek powoda, oceniać negatywnie.
6
Co do samej zaś likwidacji stanowiska pracy to była ona - zdaniem Sądu
Rejonowego - pozorna. Strona pozwana wskazała na likwidację stanowiska pracy
w celu obejścia przepisów dotyczących wykonalności prawomocnych wyroków.
Niewykonanie wyroku nie może być uzasadnione brakiem możliwości zatrudnienia i
nie może podlegać ochronie prawnej. Sąd Rejonowy zważył, że twierdzenia strony
pozwanej i słuchanych świadków zawnioskowanych przez stronę pozwaną
potwierdzają argumentację sądu, że likwidacja była związana z koniecznością
przywrócenia powoda do pracy. Twierdzenia dotyczące dyskryminacji pracowników
o większej przydatności były wskazane na potrzeby procesu dla zachowania
obranej linii obrony i są, zdaniem Sądu pierwszej instancji, niezasadne. Strona
pozwana zatrudniała w dziale powoda 248 pracowników i nadal tylu zatrudnia.
Nadto strona pozwana wykorzystywała pracowników W. i to tymi pracownikami
dopasowywała potrzeby kadrowe do warunków ekonomiczno-produkcyjnych. Z
zeznań świadków wynikało, że nie zwalniano pracowników strony pozwanej, nawet
w wypadku, gdy była potrzeba ograniczeń zatrudniania w określonej grupie.
Pracowników tych przesuwano na inne stanowiska w ramach zakładu pracy.
Dążono zatem do nieprzywrócenia powoda do pracy przez likwidację etatu, co
jednak nie mogło być poczytane inaczej jak obejście przepisów prawa.
Jednocześnie Sąd Rejonowy wskazał, że powód w żaden sposób nie był
aktywny w sferze związkowej. To jego ojciec W. S., jako przewodniczący OZZ […]
przejawia taką działalność, która jednak w zakładzie strony pozwanej sprowadzała
się tylko do ochrony stosunku pracy jego syna – W. S. Zatem mając powyższe
okoliczności na uwadze Sąd uznał, że wypowiedzenie powodowi umowy o pracę
poczytać należy jako nieuzasadnione i zmierzające do obejścia przepisów prawa w
zakresie wykonania prawomocnego wyroku Sądu. W tych okolicznościach Sąd
przywrócił powoda do pracy na podstawie art. 45 § k.p.
Od powyższego rozstrzygnięcia wniosła apelację strona pozwana,
zaskarżając wyrok w całości.
Wyrokiem zaskarżonym rozpoznawaną skargą kasacyjną Sąd Okręgowy
zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że powództwo oddalił,
poniesionymi kosztami postępowania obciążył powoda.
7
W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy prawidłowo zgromadził materiał
dowodowy, jednak jego ocena powinna - zdaniem sądu odwoławczego - prowadzić
do innych wniosków, aniżeli przyjęte przez Sąd pierwszej instancji. W pierwszej
kolejności Sąd odwoławczy wskazał, że nie budzi wątpliwości w świetle
zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego oraz twierdzeń stron
postępowania, że doszło do restytucji stosunku pracy powoda przez zgłoszenie
przez niego oświadczenia o gotowości do pracy. Poza tym strona pozwana w
piśmie z 5 stycznia 2012 r. wskazała, że przyjmuje do wiadomości zgłoszenie
gotowości do pracy powoda i, że stosunek pracy zgodnie z wyrokiem Sądu
Okręgowego został reaktywowany, za okres niewykonywania pracy (w związku z
analizowaniem możliwości przyjęcia powoda do pracy - o czym go poinformowano)
przyznano mu wynagrodzenie. W świetle powyższego dokonane w następstwie
tych czynności przez pracodawcę 23 lutego 2012 r. wypowiedzenie umowy o pracę
powodowi przeczy tezie o niewykonaniu wyroku Sądu Okręgowego i
nieprzywróceniu pracownika do pracy. Założenie, iż restytucja stosunku pracy nie
miała miejsca oznaczałoby, że pomiędzy stronami nie został nawiązany ponownie
stosunek pracy, a zatem spór na tle tak ustalonego stanu faktycznego jest
bezprzedmiotowy: powód nie byłby wówczas pracownikiem strony pozwanej,
pomiędzy stronami nie istniałby stosunek prawny, który mógłby zostać
wypowiedziany, a wypłacone powodowi tzw. wynagrodzenie przestojowe powinno
zostać zwrócone stronie pozwanej jako tzw. świadczenie nienależne.
Sąd Okręgowy podzielił ocenę Sądu Rejonowego wyrażoną w uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku, że powód nadużywając prawa do ochrony związkowej, nie
może z niej korzystać. W tym zakresie Sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko
sądów wyrażone w poprzednich sporach pomiędzy stronami (tj. Sądu Rejonowego
w L. z dnia 20 września 2010 r., sygn. akt IV P …/09, Sądu Okręgowego w L. z dnia
30 grudnia 2010 r., sygn. akt V Pa …/10, Sądu Rejonowego w L. z dnia 19
października 2011 r., sygn. akt IV P …/10 oraz Sądu Okręgowego w L. z dnia 29
grudnia 2011 r., sygn. akt V Pa …/11). Sytuacja dotycząca aktywności OZZ […] i
samego powoda, jako członka zarządu tego związku nie uległa zmianie w okresie
od wydania przez Sąd Rejonowy wyroku przywracającego go do pracy. OZZ
ponownie się uaktywnił w momencie zgłoszenia przez powoda gotowości do
8
podjęcia pracy, a aktywność ta sprowadzała się tylko i wyłącznie do wskazania i
przypomnienia, że W. S. podlega szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy z
uwagi na pełnione funkcje w zarządzie związku. Na tym aktywność związku się
zakończyła. Z ustaleń poczynionych w sprawie Sądu Rejonowego w L. (sygn. akt IV
P …/09) wynika, że działalność związku u strony pozwanej była cicha, ukryta, o
jego działalności nie wiedział ani pracodawca ani funkcjonujący u niego związek
zawodowy „S”. Mając zatem na względzie, że powód w ramach przynależności
związkowej nie podejmował żadnych działań w obronie, czy interesie pracowników,
powoływanie się przez niego na formalną jedynie ochronę związkową na podstawie
art. 32 w związku z art. 34 ustawy o związkach zawodowych należało ocenić
zdaniem Sądu odwoławczego jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,
a w szczególności ze względami moralnymi nadużycie prawa i uznać, że powód w
tym zakresie nie korzysta z ochrony (art. 8 k.p.). Skoro zatem doszło do restytucji
stosunku pracy z powodem w wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu
Okręgowego przywracającego go do pracy oraz nie ma podstaw do powoływania
się przez W. S. na ochronę, o której mowa w ustawie o związkach zawodowych
(art. 32 ust. 1) należało w ocenie Sądu Okręgowego uznać, że pracodawca mógł
wypowiedzieć mu umowę o pracę, co z kolei oznacza konieczność oceny
zasadności tego wypowiedzenia pod kątem przesłanek, o których mowa w
przepisie art. 45 § 1 k.p.
Sąd Okręgowy uznał, że wypowiedzenie powodowi umowy o pracę było
uzasadnione, a przyczyna wskazana w treści pisma z 23 lutego 2012 r. była
prawdziwa i konkretna. Pracodawca w sposób rzetelny dokonał analizy mającej na
celu wytypowanie osoby do zwolnienia, mając na względzie kryteria wskazane w
uzasadnieniu pisma wypowiadającego powodowi umowę o pracę. Podkreślił, że
dokonana ocena miała charakter kompleksowy. W ocenie Sądu Okręgowego
strona pozwana w toku procesu wykazała istnienie dwóch niezależnych od siebie
okoliczności, które miały miejsce po przywróceniu powoda do pracy. Są to: brak
pracy, którą można by powierzyć powodowi oraz sposób doboru pracownika,
którego potencjalnie miałyby dotknąć skutki likwidacji stanowiska pracy.
Pracodawca wykazał, jaki charakter miało przywrócenie powoda do pracy, jak
przebiegał proces decyzyjny, a w jego konsekwencji, jak wytypowano pracownika,
9
któremu wypowiedziano umowę o pracę. Zdaniem Sądu powód nie wykazał
pozorności likwidacji stanowiska, na którym mógłby być zatrudniony. Nie
udowodnił, że pracodawca zatrudnił inną osobę na zlikwidowanym stanowisku, by
w tym zakresie prowadził postępowanie rekrutacyjne na dziale montażu końcowego
lub przekazał obowiązki powoda innemu pracownikom.
Mając na względzie zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy
Sąd Okręgowy uznał, że wskazana w wypowiedzeniu przyczyna jest prawdziwa i
konkretna, a zatem powodowi nie przysługują roszczenia w oparciu o art. 45 § 1
k.p.
W skardze kasacyjnej powód zaskarżył wyrok Sądu Okręgowego w całości,
wnosząc o jego uchylenie w całości i orzeczenie co do istoty sprawy przez
przywrócenie powoda do pracy u strony pozwanej na dotychczasowych warunkach
pracy i płacy, ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu drugiej instancji i przekazanie
sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie na rzecz
powoda od strony pozwanej kosztów postępowania kasacyjnego według norm
przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego.
Powód zarzucił wyrokowi Sądu drugiej instancji naruszenie prawa
materialnego - art. 8 k.p. w związku z art. 32 § 1 ustawy o związkach zawodowych
w bezpośrednim związku z art. 52 k.p. polegające na stwierdzeniu, że charakter
działalności organizacji związkowej może skutkować przyjęciem, że powoływanie
się na ochronę związkową, jaka przysługuje pracownikowi w związku z
działalnością związkową jest niezgodne z istotą i celem ochrony związkowej oraz
że jest nadużyciem wolności związkowej przez czynienie ze swego prawa użytku,
sprzecznego ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem tego prawa oraz
zasadami współżycia społecznego i jako takie nadużycie prawa podmiotowego
prawo to nie korzysta z ochrony.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna podlega oddaleniu, ponieważ nie ma uzasadnionych
podstaw. Skarżący nie zarzucił naruszenia przepisów postępowania, a zatem
możliwa i konieczna jest ocena zarzutów naruszenia prawa materialnego. Przy tej
10
ocenie Sąd Najwyższy jest związany podstawami skargi (art. 39813
§ 1 k.p.c.).
Oznacza to, że nie może uwzględniać naruszenia żadnych innych przepisów niż
wskazane przez skarżącego. Sąd Najwyższy nie jest bowiem uprawniony do
samodzielnego dokonywania konkretyzacji zarzutów lub też stawiania hipotez co do
tego, jakiego przepisu dotyczy podstawa skargi. Sąd Najwyższy może zatem
skargę kasacyjną rozpoznawać tylko w ramach tej podstawy, na której ją oparto,
odnosząc się jedynie do przepisów, których naruszenie zarzucono (wyroki Sądu
Najwyższego: z 24 listopada 2010 r., I PK 78/10, LEX nr 725005; z 19 maja 2011 r.,
I PK 264/10, LEX nr 896462).
W zakresie podstawy naruszenia prawa materialnego skarżący zarzucił
naruszenie „art. 8 kp w związku z art. 32 § 1 ustawy o związkach zawodowych z
dnia 23 maja 1991 roku w bezpośrednim związku z art. 52 kp”. Jak jednak wynika z
niekwestionowanych ustaleń przyjętych w podstawie zaskarżonego wyroku, powód
został zwolniony z pracy za wypowiedzeniem. Sąd Okręgowy uznał, że powodowi
nie przysługiwało prawo podmiotowe do przywrócenia do pracy ze względu na
naruszenie ochrony wynikającej z art. 34 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z
dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j.: Dz.U. 2001 Nr 79, poz. 854 ze
zm.), ponieważ takie żądanie stanowi nadużycie prawa w rozumieniu art. 8 k.p.
Następnie Sąd Okręgowy dokonał oceny zasadności wypowiedzenia w świetle art.
45 § 1 k.p., uznając że było ono uzasadnione. Wynika stąd, że Sąd Okręgowy
uznał, że żądanie przywrócenia do pracy wiązało się z rozwiązaniem umowy o
pracę z powodem za wypowiedzeniem i to właśnie żądanie uznał za nadużycie
prawa w rozumieniu art. 8 k.p. Konstrukcja nadużycia prawa podmiotowego ze
względu na czynienie z niego użytku sprzecznego ze społeczno-gospodarczym
przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego nie odnosi się
do jakiegokolwiek nadużycia prawa, lecz do nadużycia konkretnego prawa
podmiotowego. W niniejszej sprawie ewentualne nadużycie mogło dotyczyć jedynie
nadużycia prawa do przywrócenia do pracy związanego z zarzucanym przez
powoda bezprawnym wypowiedzeniem umowy o pracę. Tymczasem w skardze
zarzucono naruszenie art. 8 w związku z art. 32 § 1 z.z. i art. 52 k.p., dotyczącym
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, a nie w związku z art. 45 § 1 k.p.
Uniemożliwia to Sądowi Najwyższemu, związanemu jak wskazano granicami
11
podstaw skargi kasacyjnej, dokonanie oceny prawidłowości uznania przez Sąd
Okręgowy, że żądanie powoda przywrócenia go do pracy w związku z twierdzonym
przez niego bezprawnym rozwiązaniem umowy o prace za wypowiedzeniem,
stanowiło nadużycie prawa. Poza tym, w świetle ustaleń faktycznych powód był
członkiem zarządu międzyzakładowej organizacji związkowej. W tej sytuacji
konieczne było powołanie w podstawie skargi nie tylko art. 32 § 1 ustawy o
związkach zawodowych, który dotyczy zakładowej organizacji związkowej, lecz
także art. 34 ust. 1 tej ustawy, który pozwala zastosować normę z art. 32 ust. 1 do
międzyzakładowej organizacji związkowej, czego pełnomocnik skarżącego również
nie uczynił.
Brak zarzutu naruszenia art. 45 § 1 k.p. uniemożliwia Sądowi Najwyższemu
także ocenę prawidłowości uznania przez Sąd drugiej instancji, że przedmiotowe
wypowiedzenie było uzasadnione w sytuacji, gdy strona pozwana de facto
uniemożliwiła powodowi ponowne zatrudnienie pomimo, iż został on prawomocnie
do niej przywrócony.
Wobec powyższego, ze względu na wskazane wyżej wadliwe sformułowanie
podstaw skargi przez pełnomocnika skarżącego, uniemożliwiające rozpoznanie
istoty sprawy, rozpoznawana skarga kasacyjna podlega oddaleniu na podstawie
art. 39814
k.p.c. O kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygnięto na podstawie
art. 102 k.p.c.