POSTANOWIENIE
z dnia 3 marca 1998 r.
Sygn. Ts 9/97
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Mączyński – przewodniczący
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska – sprawozdawca
Ferdynand Rymarz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia Koła Emerytów “C” S.A. z 15 stycznia 1998 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 6 stycznia 1998 r. (sygn. Ts 9/97) o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, na podstawie art. 36 ust. 6 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643)
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej z 6 listopada 1997 r. Koło Emerytów “C” S.A. wniosło o stwierdzenie niezgodności ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561 ze zm.) z art. 2 oraz 32 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżący podniósł w szczególności, iż ustawa ta nie objęła swoimi regulacjami Spółki Akcyjnej “C”, co uniemożliwiło nieodpłatne nabycie jej akcji byłym pracownikom tej firmy.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 26 listopada 1997 r. wezwano do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej, w tym w szczególności poprzez dokładne określenie przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, w stosunku do których skarżący domaga się stwierdzenia ich niezgodności z konstytucją, dokładne określenie naruszonych konstytucyjnych wolności lub praw skarżącego tj. Koła Emerytów “C” S.A. oraz sposobu tego naruszenia, dołączenie wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia, w którym ostatecznie orzeczono o prawach, wolnościach lub obowiązkach skarżącego określonych w konstytucji, z podaniem daty jego doręczenia.
Pismem procesowym z 6 grudnia 1997 r. pełnomocnik skarżącego stwierdził, iż przedmiotem skargi jest ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561 ze zm.), w szczególności zaś sformułowana w niej definicja komercjalizacji, uzależniona wyłącznie od sposobu rejestracji firmy bez uwzględnienia realnych zasad i reguł działalności. Zdaniem pełnomocnika skarżącego w rażący sposób narusza to prawa konstytucyjne obywateli, w szczególności zaś zasadę równości oraz sprawiedliwości społecznej. Pełnomocnik skarżącego wskazał równocześnie, iż o prawach skarżącego orzeczono ostatecznie w piśmie z 9 października 1997 r. z Kancelarii Prezydenta RP oraz w decyzjach Ministra Skarbu Państwa z 28 kwietnia 1997 r. oraz z 16 maja 1997 roku.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 6 stycznia 1998 r. odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu stwierdzając, iż wskazane przez skarżącego pisma z Kancelarii Prezydenta RP oraz Ministra Skarbu Państwa mają charakter informacyjny i nie noszą znamion władczego rozstrzygnięcia w zakresie przysługujących skarżącemu praw, wolności lub obowiązków określonych w konstytucji. Trybunał Konstytucyjny podkreślił również, iż treść tych pism odnosi się do sytuacji prawnej emerytów i rencistów, nie zaś Koła Emerytów “C” S.A.
Na postanowienie to zostało wniesione zażalenie z 15 stycznia 1998 r., w którym pełnomocnik skarżącego zarzucił Trybunałowi Konstytucyjnemu błędne określenie charakteru normatywnego wspomnianych pism z Kancelarii Prezydenta RP oraz Ministra Skarbu Państwa. Zdaniem pełnomocnika skarżącego, zarówno Prezydent RP, jak i Minister Skarbu Państwa “orzekli, że skarżącym nie przysługuje prawo do udziału w prywatyzacji majątku państwowego firmy >C< S.A.” Pełnomocnik skarżącego stwierdził również, iż niezrozumiałe jest twierdzenie Trybunału Konstytucyjnego, że treść tych pism odnosi się do emerytów i rencistów spółki “C” S.A., a nie do Koła Emerytów “C”, skoro każdy pracownik przechodzący na emeryturę lub rentę automatycznie staje się emerytem lub rencistą i należy do Koła Emerytów “C” S.A. przy firmie.
Przedstawione w zażaleniu zarzuty nie mogą być uwzględnione. Wbrew bowiem stanowisku reprezentowanemu przez pełnomocnika skarżącego, wskazane przez niego pisma z Kancelarii Prezydenta RP oraz pisma Ministra Skarbu Państwa nie noszą znamion decyzji administracyjnej. Powołane pisma mają charakter informacyjny i wyjaśniający. Nie zawierają żadnego wiążącego rozstrzygnięcia, wyrażają tylko stanowisko wyżej wymienionych organów władzy publicznej, co do zakresu przedmiotowego regulacji zawartych w kwestionowanej ustawie. Nie mogą zatem być traktowane jako ostateczne rozstrzygnięcia o prawach i wolnościach skarżących.
Art. 79 ust. 1 konstytucji pozwala na wniesienie skargi konstytucyjnej, kierowanej przeciwko przepisowi “na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie” o prawach, wolnościach lub obowiązkach skarżącego. Oznacza to, iż przysługuje ona dopiero wówczas, gdy skarżący nie dysponuje już żadną możliwością postępowania przed sądem lub organem administracji publicznej. Oceniając z tego punktu widzenia należy podkreślić, iż w sprawie nie tylko brak “ostatecznego rozstrzygnięcia”, lecz także skarżący nie podjął żadnych kroków przed właściwymi organami w celu dochodzenia lub ustalenia swoich uprawnień.
Do rozstrzygania o sprawach indywidualnych powołane są sądy. Skarżący nie tylko nie wyczerpał toku instancji, ale nawet go nie zapoczątkował.
Jeżeli, jak twierdzi skarżący, “C” S.A. był w rzeczywistości przedsiębiorstwem państwowym wykorzystującym tylko formę spółki z o.o., o ustaleniu istnienia ewentualnych uprawnień (lub ich braku) emerytów w toku prywatyzacji winien orzekać sąd w procesie cywilnym.
Trybunał stwierdza, że w badanej sprawie nie doszło do ostatecznego rozstrzygnięcia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 konstytucji. Już sama ta okoliczność stanowi dostateczne uzasadnienie postanowienia z 6 stycznia 1998 r., odmawiającego nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
Wobec niespełnienia podstawowej przesłanki wniesienia skargi konstytucyjnej, jaką jest ostateczność rozstrzygnięcia, Trybunał nie zajmuje się kwestią, czy doszło do naruszenia konstytucyjnych praw i wolności skarżącego.
W tym stanie rzeczy, zażalenie skarżącego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 9 grudnia 1997 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej nie mogło zostać uwzględnione.