Pełny tekst orzeczenia

15


POSTANOWIENIE

z dnia 30 marca 1999 r.
Sygn. T. 3/99


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Andrzej Mączyński

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Sekcji Krajowej Pracowników Telekomunikacji NSZZ “Solidarność” o stwierdzenie:
– przekroczenia granic dopuszczalności postępowania ustawodawczego, zainicjowanego pilnym projektem ustawy o zmianie ustawy o łączności, wniesionym przez Radę Ministrów 23 września 1998 r., zakończonego uchwaleniem ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o zmianie ustawy o łączności (Dz.U. Nr 150, poz. 984) z art. 123 ust. 1 Konstytucji RP i art. 40 ust. 3 w związku z art. 56d ust. 3 Uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (MP Nr 26, poz. 185 ze zm.),
– niezgodności art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o zmianie ustawy o łączności (Dz.U. Nr 150, poz. 984) z art. 64 ust. 2 i art. 2 Konstytucji RP w części , w jakiej znowelizowany przepis art. 82 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 23 listopada 1990 r. o łączności (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 117, poz. 564 ze zm.) uprawnia do nieodpłatnego nabycia akcji spółki Telekomunikacja Polska S.A. osoby, które po przepracowaniu dziesięciu lat w PPTT lub w spółce Telekomunikacja Polska S.A. zostały przejęte przez inne zakłady pracy w trybie art. 231 kodeksu pracy


p o s t a n a w i a :

na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) odmówić nadania wnioskowi dalszego biegu.


Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wszczęcie postępowania przed Trybunałem następuje na podstawie wniosku pochodzącego od uprawnionego podmiotu. Okoliczność, czy wnioskodawca jest podmiotem uprawnionym do złożenia wniosku, podlega badaniu we wstępnym rozpoznaniu prowadzonym na podstawie art. 36 powołanej ustawy.
Art. 191 ust. 1 Konstytucji RP zawiera taksatywne wyliczenie podmiotów, które mogą wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawach określonych w art. 188 Konstytucji. Do podmiotów tych należą także ogólnokrajowe organy związków zawodowych. Użyty w pkt. 4 tego przepisu przymiotnik “ogólnokrajowy” jest wprawdzie odniesiony do organu, a nie do związku zawodowego, ale przyjąć należy, że organy ogólnokrajowe może mieć tylko taki związek zawodowy, którego terytorialny zakres działania obejmuje obszar całego kraju. Przez działanie kompetentnego organu związek taki realizuje przyznaną mu przez art. 191 Konstytucji RP zdolność występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami w sprawach objętych zakresem działania związku zawodowego.
Pojęcie związku zawodowego, występujące nie tylko w art. 191 ust. 1 pkt 4, ale też w art. 12 i 59 Konstytucji RP, nie zostało zdefiniowane w żadnym przepisie Konstytucji. W tym stanie rzeczy należy odwołać się do przepisów rangi ustawowej, zawartych w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234 ze zm.). W świetle tych przepisów o tym, czy konkretne zrzeszenie jest związkiem zawodowym decyduje treść dotyczącego go wpisu w rejestrze związków zawodowych, prowadzonym przez właściwy sąd (zob. także rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 sierpnia 1991 r. w sprawie postępowania dotyczącego rejestracji związków zawodowych; Dz.U. Nr 77, poz. 340). Od tak określonego związku zawodowego odróżnić należy z jednej strony – struktury ponadzwiązkowe w postaci ogólnokrajowych zrzeszeń (federacji) związków zawodowych i ogólnokrajowych organizacji międzyzwiązkowych (konfederacji), tworzone na podstawie art. 11 powołanej ustawy, z drugiej strony – wewnątrzzwiązkowe struktury organizacyjne w postaci jednostek organizacyjnych związku zawodowego, określone w jego statucie (art. 13 pkt 7 powołanej ustawy). Należy podkreślić, że poprzednio obowiązujący art. 23 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tekst jednolity z 1991 r. Dz.U. Nr 109, poz. 470 ze zm.) szerzej niż art. 191 Konstytucji RP zakreślał krąg podmiotów wyposażonych w zdolność występowania z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego. Przyznawał on bowiem tę zdolność ogólnokrajowym organizacjom związkowym, organizacjom międzyzwiązkowym oraz zrzeszeniom związków zawodowych, działającym przez swoje właściwe naczelne organy statutowe.
Zgodnie ze statutem NSZZ “Solidarność” wpisanym w dziale B rejestru związków zawodowych postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z 17 kwietnia 1989 r. (sygn. akt VIII NsRejzzpz 13/89) ogólnokrajowymi organami tego związku (nazwanymi w  17 statutu “władzami krajowymi”) są: Krajowy Zjazd Delegatów, Komisja Krajowa i Krajowa Komisja Rewizyjna, przy czym do reprezentowania związku wobec władz państwowych upoważniona jest Komisja Krajowa ( 19 ust. 1 pkt 1 statutu). Tenże statut w  29 dopuszcza powołanie sekcji krajowych, rejestrowanych przez Komisję Krajową, których organami (“władzami”) zgodnie z  31 ust. 3 są: walne zebranie delegatów, rada sekcji krajowej oraz komisja rewizyjna sekcji. Sekcja krajowa nie jest związkiem zawodowym, a jej organy nie mogą wykonywać kompetencji przysługujących ogólnokrajowym organom związku zawodowego. Potwierdza to także  34 statutu NSZZ “Solidarność”, który nie przyznaje strukturom branżowym upoważnienia do reprezentowania związku wobec organów władzy państwowej.

Ze względu na treść tych unormowań nie można nadać biegu wnioskowi Sekcji Krajowej Pracowników Telekomunikacji NSZZ “Solidarność”, gdyż wniosek ten nie pochodzi od uprawnionego podmiotu.
Zajęcie takiego stanowiska czyni zbędnym rozważanie, czy zaskarżone we wniosku przepisy ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o zmianie ustawy o łączności (Dz.U. Nr 150, poz. 984) dotyczą spraw objętych zakresem działania związku zawodowego, co byłoby aktualne w razie, gdyby dotyczący tych przepisów wniosek został skierowany do Trybunału Konstytucyjnego przez ogólnokrajowy organ związku zawodowego.

Stosownie do art. 36 ust. 4 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym na niniejsze postanowienie przysługuje zażalenie do Trybunału Konstytucyjnego w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia.