Ts 74/99
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
207
POSTANOWIENIE
z dnia 20 grudnia 1999 r.
Sygn. Ts 74/99
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stefan J. Jaworski – przewodniczący
Wiesław Johann – sprawozdawca
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 5 października 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Jana R.
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Jana R. zarzucono niezgodność art. 15, art. 38 i art. 52 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (tekst jednolity z 1989 r. Dz.U. Nr 24, poz. 127) oraz art. 28 i art. 44 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24) z art. 32, art. 64 i art. 67 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Niekonstytucyjność kwestionowanych przepisów miałaby - zdaniem pełnomocnika skarżącego - polegać na tym, że dyskryminują one rolników w stosunku do ogółu obywateli w zakresie prawa do emerytury. Pełnomocnik skarżącego zwrócił się jednocześnie do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o przywrócenie skarżącemu terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Uzasadnił to brakiem prawidłowego pouczenia skarżącego ze strony organów, do których zwracał się z pismami o terminie i trybie wnoszenia skargi konstytucyjnej.
Postanowieniem z 5 października 1999 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze dalszego biegu uznając, że skarga wniesiona została ze znacznym przekroczeniem dwumiesięcznego terminu, wyznaczonego przez ustawodawcę. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny odrzucił, jako niedopuszczalny, wniosek pełnomocnika skarżącego o przywrócenie terminu do złożenia skargi konstytucyjnej.
Na postanowienie to pełnomocnik skarżącego wniósł zażalenie, w którym podniósł, że stanowisko Trybunału Konstytucyjnego w kwestii niedopuszczalności przywracania terminu do złożenia skargi konstytucyjnej jest nieuzasadnione. Zdaniem pełnomocnika skarżącego podstawę dla przywrócenie tego terminu stanowi art. 168 1 kodeksu postępowania cywilnego.
Trybunał zważył co następuje:
Zażalenie skarżącego nie może zostać uwzględnione.
Trybunał Konstytucyjny w pełni podtrzymuje pogląd wyrażony w zaskarżonym postanowieniu z 5 października 1999 r., znajdujący również potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie, iż przewidziany w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym (art. 46 ust. 1), dwumiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej ma charakter terminu zawitego i brak jest możliwości jego przywrócenia. Taka kwalifikacja terminu do wniesienia skargi stanowi konsekwencję szczególnego charakteru prawnego skargi konstytucyjnej, jako instytucji prawnej nie będącej zwykłą czynnością procesową, dokonywaną w normalnym toku instancji.
Trybunał Konstytucyjny pragnie ponownie podkreślić, że termin do wniesienia skargi konstytucyjnej ma charakter materialnoprawny, wyznacza on czasowe granice dla podjęcia przez skarżącego obrony przysługujących mu konstytucyjnych wolności i praw, poprzez zakwestionowanie w skardze konstytucyjnej generalnego aktu normatywnego (por. postanowienie z 15 lipca 1998 r., sygn. Ts 79/98, opublikowane w OTK ZU Nr 5/1998; postanowienie z 22 lutego 1999 r., sygn. Ts 141/98, opublikowane w OTK ZU Nr 2/1999). Nadzwyczajny charakter skargi konstytucyjnej, stanowiącej specyficzny środek ochrony konstytucyjnych wolności i praw, przesądza także o niedopuszczalności zastosowania przepisów kodeksu postępowania cywilnego, dotyczących trybu i przesłanek przywracania terminów procesowych.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje w związku z tym w pełni stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu z 5 października 1999 r., odmawiające uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej, którego znaczne przekroczenie przez skarżącego - w świetle poczynionych ustaleń faktycznych - nie budzi wątpliwości.
W tym stanie rzeczy, uznając postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 5 października 1999 r. o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu za w pełni uzasadnione, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na to postanowienie.
POSTANOWIENIE
z dnia 20 grudnia 1999 r.
Sygn. Ts 74/99
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stefan J. Jaworski – przewodniczący
Wiesław Johann – sprawozdawca
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 5 października 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Jana R.
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Jana R. zarzucono niezgodność art. 15, art. 38 i art. 52 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (tekst jednolity z 1989 r. Dz.U. Nr 24, poz. 127) oraz art. 28 i art. 44 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24) z art. 32, art. 64 i art. 67 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Niekonstytucyjność kwestionowanych przepisów miałaby - zdaniem pełnomocnika skarżącego - polegać na tym, że dyskryminują one rolników w stosunku do ogółu obywateli w zakresie prawa do emerytury. Pełnomocnik skarżącego zwrócił się jednocześnie do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o przywrócenie skarżącemu terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Uzasadnił to brakiem prawidłowego pouczenia skarżącego ze strony organów, do których zwracał się z pismami o terminie i trybie wnoszenia skargi konstytucyjnej.
Postanowieniem z 5 października 1999 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze dalszego biegu uznając, że skarga wniesiona została ze znacznym przekroczeniem dwumiesięcznego terminu, wyznaczonego przez ustawodawcę. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny odrzucił, jako niedopuszczalny, wniosek pełnomocnika skarżącego o przywrócenie terminu do złożenia skargi konstytucyjnej.
Na postanowienie to pełnomocnik skarżącego wniósł zażalenie, w którym podniósł, że stanowisko Trybunału Konstytucyjnego w kwestii niedopuszczalności przywracania terminu do złożenia skargi konstytucyjnej jest nieuzasadnione. Zdaniem pełnomocnika skarżącego podstawę dla przywrócenie tego terminu stanowi art. 168 1 kodeksu postępowania cywilnego.
Trybunał zważył co następuje:
Zażalenie skarżącego nie może zostać uwzględnione.
Trybunał Konstytucyjny w pełni podtrzymuje pogląd wyrażony w zaskarżonym postanowieniu z 5 października 1999 r., znajdujący również potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie, iż przewidziany w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym (art. 46 ust. 1), dwumiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej ma charakter terminu zawitego i brak jest możliwości jego przywrócenia. Taka kwalifikacja terminu do wniesienia skargi stanowi konsekwencję szczególnego charakteru prawnego skargi konstytucyjnej, jako instytucji prawnej nie będącej zwykłą czynnością procesową, dokonywaną w normalnym toku instancji.
Trybunał Konstytucyjny pragnie ponownie podkreślić, że termin do wniesienia skargi konstytucyjnej ma charakter materialnoprawny, wyznacza on czasowe granice dla podjęcia przez skarżącego obrony przysługujących mu konstytucyjnych wolności i praw, poprzez zakwestionowanie w skardze konstytucyjnej generalnego aktu normatywnego (por. postanowienie z 15 lipca 1998 r., sygn. Ts 79/98, opublikowane w OTK ZU Nr 5/1998; postanowienie z 22 lutego 1999 r., sygn. Ts 141/98, opublikowane w OTK ZU Nr 2/1999). Nadzwyczajny charakter skargi konstytucyjnej, stanowiącej specyficzny środek ochrony konstytucyjnych wolności i praw, przesądza także o niedopuszczalności zastosowania przepisów kodeksu postępowania cywilnego, dotyczących trybu i przesłanek przywracania terminów procesowych.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje w związku z tym w pełni stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu z 5 października 1999 r., odmawiające uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej, którego znaczne przekroczenie przez skarżącego - w świetle poczynionych ustaleń faktycznych - nie budzi wątpliwości.
W tym stanie rzeczy, uznając postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 5 października 1999 r. o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu za w pełni uzasadnione, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na to postanowienie.