Pełny tekst orzeczenia

21

POSTANOWIENIE
z dnia 30 listopada 1999 r.
Sygn. Ts 104/99


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Lech Garlicki


po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Magdaleny Ł. i Ryszarda S. w sprawie zgodności:
art. 10 ust. 3 i art. 144 ust. 3 ustawy z dnia 22 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. Nr 98, poz. 602 ze zm.), art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dawniej ustawa o samorządzie terytorialnym; tekst jednolity z 1996 r. Dz.U. Nr 13, poz. 74 ze zm.), uchwały Rady Miasta K. z dnia 28 stycznia 1993 r. (nr LXX/468/93) w sprawie zasad polityki transportowej dla K., uchwały Rady Miasta K. z dnia 20 maja 1994 r. (nr CXIII/748/94) w sprawie polityki rozwoju przestrzennego i ochrony środowiska wraz z politykami sektorowymi, uchwały Zarządu Miasta K. z dnia 2 marca 1998 r. (nr 186/98) w sprawie organizacji ruchu w środmieściu K. z art. 5, art. 21, art. 30, art. 31, art. 32 i art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.


Uzasadnienie:


Krystyna I., Magdalena Ł. i Ryszard S. – właściciele nieruchomości położonych w K. przy Rynku Głównym 7 i 28 działając na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, wezwali Zarząd Miasta K. do usunięcia naruszenia ich interesu prawnego poprzez zmianę uchwały z 2 marca 1998 r. w sprawie organizacji ruchu w śródmieściu K. Postulowana przez skarżących zmiana polegać miała na uwzględnieniu w treści jej postanowień dopuszczalności wjazdu bez ograniczeń czasowych przez pojazdy samochodowe właścicieli posesji położonych w strefie A (obejmującej swoim zasięgiem nieruchomości stanowiące własność skarżących), jak również postoju tych pojazdów przy posesji do jednej godziny.
Uchwałą z 27 kwietnia 1998 r. (nr 429/98) Zarząd Miasta K. oddalił żądanie skarżących, wobec czego skierowali oni skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego w W. – Ośrodek Zamiejscowy w K., której przedmiotem uczynili zarówno uchwałę z 2 marca 1998 r., jak i – stanowiącą odpowiedź na wezwanie skarżących – uchwałę z 27 kwietnia 1998 r. Wyrokiem z 8 czerwca 1999 r. Naczelny Sąd Administracyjny skargę oddalił, nie dopatrując się w postanowieniach kwestionowanych uchwał niezgodności z prawem. W tym stanie rzeczy Magdalena Ł. i Ryszard S., działający za pośrednictwem pełnomocnika, skierowali do Trybunału Konstytucyjnego skargę, w której zakwestionowali konstytucyjność przepisów ustawy o ruchu drogowym (art. 10 ust. 3 i art. 144 ust. 3), ustawy o samorządzie terytorialnym (art. 30 ust. 1 pkt 6) oraz uchwał Rady Miasta K. w sprawie zasad polityki transportowej dla K., w sprawie polityki rozwoju przestrzennego i ochrony środowiska wraz z politykami sektorowymi i uchwały Zarządu Miasta K. w sprawie organizacji ruchu w śródmieściu K. W szczególności w skardze podniesiono, iż wskazane przepisy wymienionych aktów normatywnych naruszają postanowienia Konstytucji RP dotyczące wolności i praw człowieka, zasady równości wobec prawa i godzą w prawo własności skarżących.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Skardze Magdaleny Ł. i Ryszarda S. nie może być nadany bieg. Skarga odnosi się do: 1) dwóch przepisów (art. 10 ust. 3 i art. 144 ust. 3) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym; 2) art. 30 ust. 2 pkt 6 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; 3) trzech uchwał samorządowych władz K. podjętych w latach 1993-1998.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że skarga w swej istocie kieruje się przeciwko uchwałom Rady Miasta K. i Zarządu Miasta K. ograniczających dopuszczalność dojazdu pojazdów samochodowych do nieruchomości, które stanowią własność skarżących. W tym zakresie można mówić o ograniczeniu konstytucyjnych praw i wolności skarżących przez akty normatywne i może powstać pytanie, czy ograniczenie to było konstytucyjnie dopuszczalne. Niemniej, skarga konstytucyjna, wniesiona na tle wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, wydanego w trybie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, nie spełnia warunków ustanowionych w art. 79 konstytucji. Skargę można wnieść tylko w sprawie zgodności z konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego sąd ostatecznie orzekł o wolnościach lub prawach skarżącego. Wyrok NSA, stosownie do istoty postępowania z art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, nie został jednak wydany na podstawie kwestionowanych uchwał Rady i Zarządu Miasta K. Treścią wyroku było rozstrzygnięcie o legalności tych uchwał, stanowiły one więc przedmiot orzeczenia, ale nie jego podstawę. Z tego względu nie została spełniona podstawowa przesłanka dopuszczalności skargi, tzn. odniesienie skargi do przepisu, który stanowił podstawę wyroku sądowego. Jest to argument wystarczający dla wykluczenia możliwości nadania biegu skardze konstytucyjnej w zakresie, w jakim odnosi się ona do przepisów prawa miejscowego i z tego względu nie ma potrzeby wdawać się w rozważania, czy przepisy te w ogóle mogą stać się przedmiotem zaskarżenia w skardze konstytucyjnej.
Gdy chodzi o zarzuty skierowane przeciwko przepisom prawa o ruchu drogowym, to przede wszystkim należy zauważyć, że art. 144 tej ustawy został – z dniem 1 stycznia 1999 r. – uchylony z mocy art. 127 pkt 12 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U. Nr 106, poz. 668) i tym samym utracił moc prawną. Stosownie do art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym nie ma możliwości prowadzenia postępowania wobec przepisu, który utracił już moc obowiązującą i tym samym nie ma możliwości nadania w tym zakresie biegu skardze konstytucyjnej.
Nie ma też podstaw do nadania biegu skardze konstytucyjnej w zakresie, w jakim kwestionuje konstytucyjność art. 10 ust. 3 prawa o ruchu drogowym oraz art. 30 ust. 2 pkt 6 ustawy o samorządzie gminnym (ten ostatni przepis skarżący błędnie oznaczyli jako art. 30 ust. 1 pkt 6, co jednak nie ma znaczenia prawnego). Niezależnie od zmian, jakim w międzyczasie uległ art. 10 ust. 3, trzeba zauważyć, że choć stanowiły one podstawę prawną dla wydania uchwał Rady i Zarządu Miasta K., to nie stanowiły podstawy orzekania przez NSA przy rozpoznawaniu skargi wniesionej w trybie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym. Są to bowiem przepisy kompetencyjne, które w żaden sposób nie określają merytorycznych kierunków, w jakich mają być wykonywane przez lokalne organy samorządowe. Podstawą orzeczenia sądowego mogłyby stać się one tylko wówczas, gdyby skarżący kwestionowali właściwość (kompetencje) organów lokalnych stanowiących prawo, a skarga konstytucyjna dotyczy merytorycznych rozwiązań przyjętych przez organy samorządowe. Nawet zresztą gdyby traktować art. 10 ust. 3 i art. 30 ust. 2 pkt 6 jako pośrednie podstawy wyroku NSA, to i tak w tym zakresie uznać należałoby skargę za oczywiście bezzasadną, bo generalne ustalenie właściwości i kompetencji organów samorządowych do zarządzania ruchem w żaden sposób nie koliduje ani z art. 32, ani z art. 21 i art. 64 konstytucji. Na tle art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym skardze nie może zostać nadany bieg także w tym zakresie.

Z tych względów Trybunał Konstytucyjny orzekł jak na wstępie.