Pełny tekst orzeczenia

175


POSTANOWIENIE

z dnia 28 czerwca 2000 r.

Sygn. Ts 7/00



Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Zdyb – przewodniczący
Zdzisław Czeszejko-Sochacki – sprawozdawca

Lech Garlicki


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 17 marca 2000 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej oraz o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej Jana G.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

Uzasadnienie:

1. W skardze konstytucyjnej złożonej 18 stycznia 2000 r. zarzucono, iż art. 24 ust. 3 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (tekst jednolity z 1997 r. Dz.U. Nr 25, poz. 128 ze zm.) narusza zasadę równości oraz zakaz dyskryminacji, o których mowa w art. 32 ust. 1 i 2 konstytucji. Naruszenie to polega na niezaliczeniu okresu nauki zawodu jaką skarżący odbywał w zasadniczej szkole zawodowej do okresu uprawniającego do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych, gdy tymczasem osobom będącym w analogicznej sytuacji, które w ramach nauki zawodu zatrudniono na podstawie umowy o pracę okres ten został zaliczony.
Decyzją z 9 maja 1997 r. Kierownik Rejonowego Urzędu Pracy w O. przyznał skarżącemu zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 120% kwoty zasiłku. Dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w O. decyzją z 23 czerwca 1997 r. utrzymał w mocy powyższą decyzję. Skarżący złożył skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, która została oddalona wyrokiem z 28 stycznia 1999 r. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż fakt nauki na ogólnych zasadach w zasadniczej szkole zawodowej nie może stanowić podstawy zaliczenia okresu nauki do ogólnego stażu pracy, tym samym nie może stanowić podstawy zaliczenia okresu nauki do okresu uprawnień wynikających z ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 17 marca 2000 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i pozostawił bez rozpoznania wniosek skarżącego o przywrócenie terminu do złożenia skargi. Trybunał Konstytucyjny ustalił, iż wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego doręczono skarżącemu 10 marca 1999 r. Skarżący 6 kwietnia 1999 r. złożył wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej, a 23 listopada 1999 r. skontaktował się z wyznaczonym adwokatem i przedstawił swe stanowisko w kwestii sporządzenia skargi. Dwumiesięczny termin do złożenia skargi upłynął w niniejszej sprawie 26 grudnia 1999 r. Skarga konstytucyjna została złożona 18 stycznia 2000 r., tym samym przekroczony został dwumiesięczny termin, o którym mowa w art. 46 ust. 1 w związku z art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Trybunał Konstytucyjny podkreślił, iż termin do wniesienia skargi biegł od daty doręczenia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego do dnia złożenia wniosku o ustanowienie adwokata do sporządzenia skargi konstytucyjnej, następnie bieg terminu został przerwany, dalszy bieg terminu rozpoczął się w dniu przedstawienia przez skarżącego swego stanowiska wyznaczonemu adwokatowi. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego dwumiesięczny termin, o którym mowa we wskazanym wyżej przepisie, ma charakter materialnoprawny i nie ma możliwości jego przywrócenia. Wynika to ze szczególnego charakteru skargi konstytucyjnej, która nie stanowi zwykłej czynności procesowej dokonywanej w normalnym toku instancji. Z tego też powodu, w przypadku skargi konstytucyjnej, nie mają zastosowania przepisy kodeksu postępowania cywilnego o możliwości przywrócenia terminu.
W zażaleniu z 30 marca 2000 r. skarżący podniósł, iż postanowienie Trybunału Konstytucyjnego narusza art. 46 ust. 1 w związku z art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przez błędne obliczenie terminów do wniesienia skargi. Zdaniem skarżącego, w przypadku wystąpienia z wnioskiem do sądu o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, dwumiesięczny termin do wniesienia skargi biegnie dopiero od momentu skontaktowania się z wyznaczonym do sporządzenia skargi pełnomocnikiem.

2. Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Z brzmienia art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym jednoznacznie wynika, iż dwumiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej rozpoczyna bieg w momencie doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Użyty w art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym zwrot “do czasu rozstrzygnięcia przez sąd wniosku nie biegnie termin przewidziany w art. 46 ust. 1” oznacza z kolei, iż bieg terminu zostaje zawieszony w dniu złożenia wniosku o ustanowienie pełnomocnika do sporządzenia skargi i biegnie w dalszym ciągu od dnia rozstrzygnięcia wniosku o wyznaczenie pełnomocnika. Wyrażony w zażaleniu pogląd, w myśl którego dwumiesięczny termin biegnie dopiero od zawiadomienia skarżącego o wyznaczeniu pełnomocnika jest sprzeczny z wskazaną wyżej dyspozycją art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Należy też podkreślić, iż wskazana w zażaleniu interpretacja art. 46 ust. 1 w związku z art. 48 ust. 2 przedmiotowej ustawy stawiałaby w uprzywilejowanej sytuacji skarżących, którzy występują z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika. Kierując się brzmieniem cytowanego przepisu, jak i postulatem równego traktowania skarżących korzystających z usług wybranych przez nich adwokatów lub radców prawnych i skarżących, którym sytuacja materialna uniemożliwia poniesienie kosztów pomocy prawnej, należy opowiedzieć się za taką interpretacją art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, zgodnie z którą wystąpienie z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie anuluje upływu okresu poprzedzającego złożenie wniosku (por. postanowienie z 25 listopada 1998 r., sygn. Ts 92/98, OTK ZU Nr 3/1999, poz. 45). W przeciwnym razie dwumiesięczny termin wydłużałby się o okres między doręczeniem ostatecznego rozstrzygnięcia, a złożeniem wniosku do sądu. Takie uprzywilejowanie nie znajduje uzasadnienia, ponadto jego wprowadzenie musiałoby być jednoznacznie przewidziane w ustawie.
Na marginesie Trybunał pragnie zauważyć, iż z poczynionych przez Trybunał Konstytucyjny ustaleń, jak i z nadesłanych wraz ze skargą konstytucyjną załączników wynika, że postanowienie o ustanowieniu adwokata z urzędu do sporządzenia skargi konstytucyjnej w imieniu skarżącego, zostało doręczone pełnomocnikowi skarżącego, przez Okręgową Radę Adwokacką w O. 28 czerwca 1999 r. Skarżący potwierdził odbiór postanowienia 18 czerwca 1999 r. Bieg terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej został w zaskarżonym postanowieniu zinterpretowany korzystnie dla skarżącego. W istocie bieg dwumiesięcznego terminu został zawieszony w dniu złożenia wniosku o ustanowienie pełnomocnika do sporządzenia skargi. Zawieszenie to ustało od 28 czerwca 1999 r., tj. od dnia potwierdzenia odbioru zawiadomienia ORA przez pełnomocnika o ustanowieniu go pełnomocnikiem z urzędu. W tej sytuacji termin do wniesienia skargi konstytucyjnej upłynął 2 sierpnia 1999 r.
Podniesiony w skardze zarzut zbyt krótkiego czasu dla pełnomocnika do sporządzenia skargi nie zasługuje na uwzględnienie. Krótki czas do sporządzenia skargi przez pełnomocnika może być jedynie wynikiem zwlekania przez skarżącego z wystąpieniem do sądu o ustanowienie pełnomocnika. W niniejszej sprawie skarżący wystąpił z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu po upływie około miesiąca od daty otrzymania wyroku NSA, pełnomocnik od momentu potwierdzenia odbioru pisma wyznaczającego go pełnomocnikiem z urzędu miał ponad miesiąc na sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej.

Mając powyższe na względzie należy w pełni podzielić stanowisko Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania biegu skardze konstytucyjnej wyrażone w postanowieniu z 17 marca 2000 r.