Ts 77/99
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:VIII P 1006/96 VIII P–1686/97 XII Pa 272/98
Pełny tekst orzeczenia
13
POSTANOWIENIE
z dnia 19 stycznia 2000 r.
Sygn. Ts 77/99
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Ferdynand Rymarz – przewodniczący
Jadwiga Skórzewska-Łosiak – sprawozdawca
Janusz Trzciński
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 2 listopada 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej
Bożeny K.-Ł.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Bożeny K.-Ł. z 2 czerwca 1999 r. zarzucono iż art. 188 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r.– Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 54, poz. 288 ze zm.) jest niezgodny z art. 77 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Skarżąca wskazała, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego dla W.-P. z 20 maja 1996 r. (sygn. akt VIII P. 1006/96) została przywrócona do pracy w Spółdzielni Inwalidów “Ś” w związku z nieuzasadnionym rozwiązaniem umowy o pracę przez tę Spółdzielnię. Za czas pozostawania bez pracy zostało jej przyznane wynagrodzenie. Skarżąca uznała, iż odprowadzenie od kwoty tego wynagrodzenia zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych narusza jej prawa.
Zarządzeniem sędziego z 29 czerwca 1999 r. pełnomocnik skarżącej został wezwany do uzupełnienia braków formalnych, w szczególności poprzez dokładne wskazanie przepisów ustawy lub innego generalnego aktu normatywnego, w stosunku do których skarżąca domaga się stwierdzenia niezgodności z konstytucją wraz z podaniem uzasadnienia. W stanowiącym odpowiedź na to wezwanie piśmie pełnomocnika skarżącej poza wskazaniem, iż art. 188 § 2 ustawy z 16 września 1982 r.– Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 54, poz. 288 ze zm.) jest niezgodny z art. 77 Konstytucji RP, w dalszym ciągu nie określono na czym niezgodność ta polega. Zarządzeniem z 25 sierpnia 1999 r. pełnomocnik skarżącej został ponownie wezwany, aby podał argumenty przemawiające za niezgodnością zakwestionowanego przepisu z konstytucją.
W piśmie z 8 września 1999 r. pełnomocnik skarżącej, nie określając wprost na czym owa niezgodność polega, wskazał na treść art. 188 ust. 2 ustawy – Prawo spółdzielcze, w którym używa się określenia “wynagrodzenie”, wskutek czego należne skarżącej świadczenie zostało obciążone podatkiem.
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej uznając, iż nie zostały w terminie uzupełnione jej braki.
Na postanowienie to pełnomocnik skarżącej wniósł zażalenie, w którym odnosząc się do podstaw odmowy stwierdził, iż wezwanie Trybunału Konstytucyjnego o uzupełnienie braków formalnych skargi konstytucyjnej było wezwaniem o przedłożenie argumentów merytorycznych, a nie formalnych. Ponadto pełnomocnik skarżącej wskazał, iż odpowiedź na to wezwanie Trybunału “szczegółowo uzasadnia pogląd wskazany w skardze”.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP warunkiem rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wydanie na podstawie zakwestionowanych w niej przepisów rozstrzygnięcia organu władzy publicznej, z którym to rozstrzygnięciem skarżący łączy naruszenie przysługujących mu praw lub wolności konstytucyjnych.
W sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wstępnego, skarżąca wskazała, iż naruszono przysługujące jej na mocy art. 77 ust. 1 Konstytucji RP prawo do odszkodowania, przy czym, jak wynika z treści skargi konstytucyjnej, naruszenie tego prawa łączy ona z wydaniem przez Sąd Rejonowy dla W.-P. wyroku z 10 lutego 1998 r. (sygn. akt VIII P–1686/97) oddalającego jej powództwo przeciwko Spółdzielni Inwalidów “Ś” w W. o wyrównanie wynagrodzenia, który to wyrok uprawomocnił się po oddaleniu apelacji skarżącej wyrokiem Sądu Wojewódzkiego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. z 21 maja 1998 r. (sygn. akt XII Pa 272/98).
Wbrew twierdzeniom skarżącej, orzeczenia te nie odnoszą się wszakże do wskazanego przez nią prawa konstytucyjnego. Przedmiot postępowania sądowego stanowiło bowiem roszczenie skarżącej do Spółdzielni Inwalidów “Ś” o zapłatę kwoty stanowiącej równowartość zaliczki odprowadzonej na poczet podatku dochodowego od wypłaconego jej wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Roszczenie to skarżąca wysuwała więc przeciwko podmiotowi, który nie miał przymiotów organu władzy publicznej. Wskazane przez skarżącą orzeczenia sądowe nie dotyczyły więc prawa do odszkodowania za bezprawne działania takich organów (art. 77 ust. 1 Konstytucji RP).
Z oceną tą zdaje się zgadzać sama skarżąca, skoro w złożonym zażaleniu stwierdza, iż “Spółdzielnia zapłaciła wymagane wyrokiem i normą art. 188 odszkodowanie, zatem nie ona jest adresatem skargi, skoro wykonała swoje obowiązki”. Stwierdza natomiast w dalszej części zażalenia, iż w istocie “szkodę spowodowała nie zobowiązana do odszkodowania Spółdzielnia Pracy Ś, lecz organ władzy państwowej”, którym był Urząd Skarbowy pobierający zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych z wypłaconego skarżącej wynagrodzenia.
Wspomniane w zażaleniu decyzje Urzędu Skarbowego nie stanowiły wszakże podstawy skargi konstytucyjnej. Nie z nimi bowiem skarżąca łączyła naruszenie przysługujących jej praw konstytucyjnych. Brak jest także przesłanek świadczących o tym, iż skarżąca skorzystała z jakichkolwiek środków zaskarżenia owych decyzji, a nawet, że decyzje te w ogóle zostały wydane.
Zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) Trybunał związany jest granicami skargi konstytucyjnej, co oznacza, iż dokonując w ramach rozpoznania wstępnego oceny podstaw wystąpienia ze skargą konstytucyjną, czyni to wyłącznie w granicach wyznaczonych przez samego skarżącego, przy czym granice te nie mogą być w sposób dowolny modyfikowane przez skarżącego w postępowaniu toczącym się na skutek złożenia zażalenia na odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Zmiana w zakresie podstaw skargi konstytucyjnej po wydaniu postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu tej skardze, wymaga więc złożenia nowej skargi konstytucyjnej, która spełniać musi wszelkie warunki umożliwiające jej merytoryczne rozpoznanie, w tym odnoszące się do terminu w jakim można z nią wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny uznał, iż wskazane przez skarżącą orzeczenia sądowe nie odnoszą się do praw konstytucyjnych, których naruszenie zarzuciła w skardze konstytucyjnej, co powoduje iż nie są spełnione przesłanki merytorycznego rozpoznania tej skargi określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji RP .
W tym stanie rzeczy należało nie uwzględniać zażalenia złożonego przez skarżącą na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 2 listopada 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
POSTANOWIENIE
z dnia 19 stycznia 2000 r.
Sygn. Ts 77/99
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Ferdynand Rymarz – przewodniczący
Jadwiga Skórzewska-Łosiak – sprawozdawca
Janusz Trzciński
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 2 listopada 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej
Bożeny K.-Ł.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Bożeny K.-Ł. z 2 czerwca 1999 r. zarzucono iż art. 188 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r.– Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 54, poz. 288 ze zm.) jest niezgodny z art. 77 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Skarżąca wskazała, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego dla W.-P. z 20 maja 1996 r. (sygn. akt VIII P. 1006/96) została przywrócona do pracy w Spółdzielni Inwalidów “Ś” w związku z nieuzasadnionym rozwiązaniem umowy o pracę przez tę Spółdzielnię. Za czas pozostawania bez pracy zostało jej przyznane wynagrodzenie. Skarżąca uznała, iż odprowadzenie od kwoty tego wynagrodzenia zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych narusza jej prawa.
Zarządzeniem sędziego z 29 czerwca 1999 r. pełnomocnik skarżącej został wezwany do uzupełnienia braków formalnych, w szczególności poprzez dokładne wskazanie przepisów ustawy lub innego generalnego aktu normatywnego, w stosunku do których skarżąca domaga się stwierdzenia niezgodności z konstytucją wraz z podaniem uzasadnienia. W stanowiącym odpowiedź na to wezwanie piśmie pełnomocnika skarżącej poza wskazaniem, iż art. 188 § 2 ustawy z 16 września 1982 r.– Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 54, poz. 288 ze zm.) jest niezgodny z art. 77 Konstytucji RP, w dalszym ciągu nie określono na czym niezgodność ta polega. Zarządzeniem z 25 sierpnia 1999 r. pełnomocnik skarżącej został ponownie wezwany, aby podał argumenty przemawiające za niezgodnością zakwestionowanego przepisu z konstytucją.
W piśmie z 8 września 1999 r. pełnomocnik skarżącej, nie określając wprost na czym owa niezgodność polega, wskazał na treść art. 188 ust. 2 ustawy – Prawo spółdzielcze, w którym używa się określenia “wynagrodzenie”, wskutek czego należne skarżącej świadczenie zostało obciążone podatkiem.
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej uznając, iż nie zostały w terminie uzupełnione jej braki.
Na postanowienie to pełnomocnik skarżącej wniósł zażalenie, w którym odnosząc się do podstaw odmowy stwierdził, iż wezwanie Trybunału Konstytucyjnego o uzupełnienie braków formalnych skargi konstytucyjnej było wezwaniem o przedłożenie argumentów merytorycznych, a nie formalnych. Ponadto pełnomocnik skarżącej wskazał, iż odpowiedź na to wezwanie Trybunału “szczegółowo uzasadnia pogląd wskazany w skardze”.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP warunkiem rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wydanie na podstawie zakwestionowanych w niej przepisów rozstrzygnięcia organu władzy publicznej, z którym to rozstrzygnięciem skarżący łączy naruszenie przysługujących mu praw lub wolności konstytucyjnych.
W sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wstępnego, skarżąca wskazała, iż naruszono przysługujące jej na mocy art. 77 ust. 1 Konstytucji RP prawo do odszkodowania, przy czym, jak wynika z treści skargi konstytucyjnej, naruszenie tego prawa łączy ona z wydaniem przez Sąd Rejonowy dla W.-P. wyroku z 10 lutego 1998 r. (sygn. akt VIII P–1686/97) oddalającego jej powództwo przeciwko Spółdzielni Inwalidów “Ś” w W. o wyrównanie wynagrodzenia, który to wyrok uprawomocnił się po oddaleniu apelacji skarżącej wyrokiem Sądu Wojewódzkiego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. z 21 maja 1998 r. (sygn. akt XII Pa 272/98).
Wbrew twierdzeniom skarżącej, orzeczenia te nie odnoszą się wszakże do wskazanego przez nią prawa konstytucyjnego. Przedmiot postępowania sądowego stanowiło bowiem roszczenie skarżącej do Spółdzielni Inwalidów “Ś” o zapłatę kwoty stanowiącej równowartość zaliczki odprowadzonej na poczet podatku dochodowego od wypłaconego jej wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Roszczenie to skarżąca wysuwała więc przeciwko podmiotowi, który nie miał przymiotów organu władzy publicznej. Wskazane przez skarżącą orzeczenia sądowe nie dotyczyły więc prawa do odszkodowania za bezprawne działania takich organów (art. 77 ust. 1 Konstytucji RP).
Z oceną tą zdaje się zgadzać sama skarżąca, skoro w złożonym zażaleniu stwierdza, iż “Spółdzielnia zapłaciła wymagane wyrokiem i normą art. 188 odszkodowanie, zatem nie ona jest adresatem skargi, skoro wykonała swoje obowiązki”. Stwierdza natomiast w dalszej części zażalenia, iż w istocie “szkodę spowodowała nie zobowiązana do odszkodowania Spółdzielnia Pracy Ś, lecz organ władzy państwowej”, którym był Urząd Skarbowy pobierający zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych z wypłaconego skarżącej wynagrodzenia.
Wspomniane w zażaleniu decyzje Urzędu Skarbowego nie stanowiły wszakże podstawy skargi konstytucyjnej. Nie z nimi bowiem skarżąca łączyła naruszenie przysługujących jej praw konstytucyjnych. Brak jest także przesłanek świadczących o tym, iż skarżąca skorzystała z jakichkolwiek środków zaskarżenia owych decyzji, a nawet, że decyzje te w ogóle zostały wydane.
Zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) Trybunał związany jest granicami skargi konstytucyjnej, co oznacza, iż dokonując w ramach rozpoznania wstępnego oceny podstaw wystąpienia ze skargą konstytucyjną, czyni to wyłącznie w granicach wyznaczonych przez samego skarżącego, przy czym granice te nie mogą być w sposób dowolny modyfikowane przez skarżącego w postępowaniu toczącym się na skutek złożenia zażalenia na odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Zmiana w zakresie podstaw skargi konstytucyjnej po wydaniu postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu tej skardze, wymaga więc złożenia nowej skargi konstytucyjnej, która spełniać musi wszelkie warunki umożliwiające jej merytoryczne rozpoznanie, w tym odnoszące się do terminu w jakim można z nią wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny uznał, iż wskazane przez skarżącą orzeczenia sądowe nie odnoszą się do praw konstytucyjnych, których naruszenie zarzuciła w skardze konstytucyjnej, co powoduje iż nie są spełnione przesłanki merytorycznego rozpoznania tej skargi określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji RP .
W tym stanie rzeczy należało nie uwzględniać zażalenia złożonego przez skarżącą na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 2 listopada 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.