Pełny tekst orzeczenia

120


POSTANOWIENIE*

z dnia 9 maja 2000 r.

Sygn. Ts 151/99


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jadwiga Skórzewska-Łosiak – przewodniczący
Janusz Trzciński – sprawozdawca
Jerzy Ciemniewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 23 lutego 2000 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Heleny S.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Heleny S. sporządzonej 6 października 1999 r. zarzucono niezgodność art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 107, poz. 464 ze zm.) z art. 64 ust. 1, 2 i 3 oraz art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącej przepis ten zamyka jej możliwość dochodzenia prawa własności gospodarstwa rolnego i uniemożliwia unieważnienie aktu własności ziemi, wydanego z rażącym naruszeniem prawa.
_____________________________________________________________________________
*Postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu w sprawie Ts 151/99 opublikowane zostało w OTK ZU Nr 3/2000, poz.
97

Skarżąca wskazała, iż Sąd Rejonowy w L. postanowieniem z 12 listopada 1998 r. (sygn. akt IC 106/98) odrzucił jej pozew o ustalenie nieważności aktu własności ziemi z 2 września 1980 r. (nr 1360/80) wydanego przez Naczelnika Miasta i Gminy M.D. Zażalenie skarżącej na to postanowienie zostało oddalone postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w N.S.
z 31 grudnia 1998 r. (sygn. akt I Cz 688/98). Skarżąca wniosła kasację od tego postanowienia, która została oddalona postanowieniem Sądu Najwyższego z 21 lipca 1999 r. (sygn. akt II CKN 507/99).
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 23 lutego 2000 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej uznając, iż zakwestionowany w niej przepis art. 63 ust. 2 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw nie stanowił podstawy wydania orzeczenia wskazanego przez skarżącą jako ostateczne rozstrzygnięcie naruszające jej prawa konstytucyjne.
Na postanowienie to skarżąca wniosła zażalenie sporządzone 6 marca 2000 r. żądając uchylenia wskazanego postanowienia i nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

W złożonym zażaleniu skarżąca nie przedstawiła żadnych zarzutów kwestionujących zasadność odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z 23 lutego 2000 r. Uzasadniając żądanie uchylenia tego postanowienia skarżąca nie odniosła się do podstaw odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Zażalenie w swej treści sprowadza się do stwierdzenia, iż kwestionowany przepis art. 63 ust. 2 uniemożliwił skarżącej dochodzenie jej praw zarówno na drodze administracyjnej, jak i na sądowej. Na poparcie tego twierdzenia skarżąca nie podała jednak żadnych argumentów poza ogólnikowym wskazaniem, iż sądy powszechne stoją na stanowisku, iż przepis ten również uniemożliwia im rozstrzygnięcie tej sprawy.
Tymczasem, jak wykazano w uzasadnieniu postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej będącej przedmiotem wstępnego rozpoznania, do wyłączenia uwłaszczeniowych decyzji administracyjnych spod kontroli sądu powszechnego doszło na skutek uchylenia przez art. 63 ust. 1 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw przepisu  4 art. 8 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz o uchyleniu ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz.U. Nr 11, poz. 81 ze zm.). Natomiast będący przedmiotem niniejszej skargi konstytucyjnej przepis art. 63 ust. 2 kwestionowanej ustawy, nie stanowił podstawy wskazanych przez skarżącą orzeczeń sądów, a w szczególności postanowienia Sądu Najwyższego z 21 lipca 1999 r. (sygn. akt II CKN 507/99). Regulacja ta wyłączyła możliwość wzruszania w trybie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego ostatecznych decyzji wydanych w sprawach uwłaszczenia gospodarstw rolnych. Tym samym zaskarżony przepis znajduje zastosowanie wyłącznie w postępowaniu przed organami administracji publicznej oraz w pewnym zakresie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Zgodnie z treścią art. 79 ust. 1 Konstytucji RP merytoryczne rozpoznanie skargi konstytucyjnej jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy zakwestionowany w tej skardze przepis stanowił podstawę wydania ostatecznego orzeczenia o przysługujących skarżącemu prawach lub wolnościach konstytucyjnych. W przypadku, gdy brak jest takiego związku, Trybunał Konstytucyjny nie może oceniać zgodności zakwestionowanego aktu normatywnego z konstytucją. Sytuacja taka zachodzi w niniejszym przypadku, ponieważ zakwestionowany w skardze art. 63 ust. 2 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw nie stanowił podstawy orzeczeń sądów wydanych w sprawie skarżącej.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należało uznać za zasadne postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 23 lutego 2000 r. i nie uwzględnić zażalenia złożonego na to postanowienie.