Ts 181/00
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
190
POSTANOWIENIE
z dnia 6 marca 2001 r.
Sygn. Ts 181/00
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Lech Garlicki – przewodniczący
Marek Safjan – sprawozdawca
Jerzy Stępień
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 22 stycznia 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Emilii i Kazimierza W.
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Emilii i Kazimierza W., złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 7 listopada 2000 r. zarzucono naruszenie przez organ administracji publicznej art. 146 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, a także nieprzestrzeganie przez ten organ regulacji zawartych w art. 7, art. 77 oraz art. 35 § 3 kodeksu postępowania administracyjnego. Zdaniem skarżących organy administracyjne naruszyły ponadto wskazane w skardze konstytucyjnej przepisy prawa budowlanego oraz szereg regulacji określających dopuszczalne odległości pomiędzy wolnostojącymi domami jednorodzinnymi.
Postanowieniem z 22 stycznia 2001 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, stwierdzając, iż skarżący uczynili jej przedmiotem zarzut nieprawidłowego zastosowania prawa przez organy władzy publicznej, nie formułując równocześnie jakichkolwiek zarzutów w stosunku do regulacji prawnych stanowiących podstawę normatywną wydanych przez te organy rozstrzygnięć. Ponadto Trybunał Konstytucyjny uznał, iż wskazane przez skarżących pismo Naczelnika Wydziału Rewizji Nadzwyczajnych w Sprawach Administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości z 27 września 2000 r. nie nosi cech ostatecznego orzeczenia o prawach lub wolnościach konstytucyjnych w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji RP.
Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego pełnomocnik skarżących wniósł zażalenie, w którym podkreślił, iż zarówno w treści skargi konstytucyjnej, jak też w uzupełniającym ją piśmie z 22 grudnia 2000 r. powoływał się na nieprzestrzeganie przez organy administracyjne “postępowania administracyjnego oraz przepisów prawa budowlanego, które zarazem naruszyły prawa skarżących wymienione w Konstytucji RP”. Pełnomocnik skarżącego stwierdził ponadto, iż z uwagi na treść art. 176 ust. 1 Konstytucji RP postępowanie sądowe powinno być co najmniej dwuinstancyjne. Z uwagi zaś na to, iż ustawa z 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym nie przewiduje trybu odwoławczego od wyroków tego sądu, odmowa wniesienia rewizji nadzwyczajnej uniemożliwia skarżącym rozpatrzenie ich sprawy przez Sąd Najwyższy, co sprzeczne jest z wcześniej wspomnianą zasadą dwuinstancyjności postępowania sądowego.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Analiza treści skargi konstytucyjnej oraz uzupełniającego ją pisma z 22 grudnia 2000 r. prowadzi do wniosku, iż wbrew twierdzeniom podniesionym w zażaleniu, nie sformułowano w nich zarzutu niezgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego. Skarżący uczynili natomiast przedmiotem swojej skargi określone rozstrzygnięcia administracyjne o charakterze indywidualnym, którym zarzucili naruszenie regulacji ustawowych oraz wymienionych w skardze zasad konstytucyjnych. Tak określony przedmiot skargi konstytucyjnej w sposób oczywisty wykracza poza granice wyznaczone w art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, co wyklucza jednocześnie możliwość merytorycznego jej rozpoznania. Pełnomocnik skarżących, sporządzając zażalenie na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, w istocie nie odniósł się do podstaw tej odmowy, zdając się nie dostrzegać różnicy pomiędzy zarzutem niezgodności z Konstytucją RP aktu normatywnego, który stanowił podstawę wydania decyzji administracyjnych, a zarzutem naruszenia przez te decyzje regulacji prawnych stanowiących ich podstawę.
Odnosząc się do kwestii naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego przez odmowę wniesienia rewizji nadzwyczajnej, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż zarzut ten został sformułowany dopiero w treści zażalenia na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. W skardze konstytucyjnej oraz uzupełniającym ją piśmie z 22 grudnia 2000 r. skarżący wskazywali wyłącznie na pozbawienie ich sądowej drogi dochodzenia naruszonych wolności i praw (art. 77 ust. 2). Jak zasadnie przyjął to Trybunał Konstytucyjny w swoim postanowieniu, skarżący drogi tej nie zostali pozbawieni, skoro Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał merytorycznie skargę na kwestionowane przez nich rozstrzygnięcia organów administracji. Ustalenie to nie zostało w żadnym zakresie podważone w zażaleniu skarżących, rozszerzono w nim natomiast podstawę skargi konstytucyjnej wskazując na naruszenie zasady dwuinstancyjności. Takie rozszerzenie podstaw skargi nie jest wszakże dopuszczalne. Trybunał Konstytucyjny rozpoznając bowiem zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej bada go wyłącznie w tym zakresie, w jakim odnosi się ono do podstaw tej odmowy.
Niezależnie od powyższej okoliczności Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż powołując się w zażaleniu na naruszenie konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego, pełnomocnik skarżących pominął treść art. 236 ust. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym realizacja tej zasady w postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma nastąpić w terminie pięciu lat od daty wejścia w życie Konstytucji RP tj. od 17 października 1997 roku.
W tym stanie rzeczy należało uznać za w pełni uzasadnione postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 22 stycznia 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i nie uwzględniać zażalenia złożonego na to postanowienie.
POSTANOWIENIE
z dnia 6 marca 2001 r.
Sygn. Ts 181/00
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Lech Garlicki – przewodniczący
Marek Safjan – sprawozdawca
Jerzy Stępień
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 22 stycznia 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Emilii i Kazimierza W.
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Emilii i Kazimierza W., złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 7 listopada 2000 r. zarzucono naruszenie przez organ administracji publicznej art. 146 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, a także nieprzestrzeganie przez ten organ regulacji zawartych w art. 7, art. 77 oraz art. 35 § 3 kodeksu postępowania administracyjnego. Zdaniem skarżących organy administracyjne naruszyły ponadto wskazane w skardze konstytucyjnej przepisy prawa budowlanego oraz szereg regulacji określających dopuszczalne odległości pomiędzy wolnostojącymi domami jednorodzinnymi.
Postanowieniem z 22 stycznia 2001 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, stwierdzając, iż skarżący uczynili jej przedmiotem zarzut nieprawidłowego zastosowania prawa przez organy władzy publicznej, nie formułując równocześnie jakichkolwiek zarzutów w stosunku do regulacji prawnych stanowiących podstawę normatywną wydanych przez te organy rozstrzygnięć. Ponadto Trybunał Konstytucyjny uznał, iż wskazane przez skarżących pismo Naczelnika Wydziału Rewizji Nadzwyczajnych w Sprawach Administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości z 27 września 2000 r. nie nosi cech ostatecznego orzeczenia o prawach lub wolnościach konstytucyjnych w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji RP.
Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego pełnomocnik skarżących wniósł zażalenie, w którym podkreślił, iż zarówno w treści skargi konstytucyjnej, jak też w uzupełniającym ją piśmie z 22 grudnia 2000 r. powoływał się na nieprzestrzeganie przez organy administracyjne “postępowania administracyjnego oraz przepisów prawa budowlanego, które zarazem naruszyły prawa skarżących wymienione w Konstytucji RP”. Pełnomocnik skarżącego stwierdził ponadto, iż z uwagi na treść art. 176 ust. 1 Konstytucji RP postępowanie sądowe powinno być co najmniej dwuinstancyjne. Z uwagi zaś na to, iż ustawa z 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym nie przewiduje trybu odwoławczego od wyroków tego sądu, odmowa wniesienia rewizji nadzwyczajnej uniemożliwia skarżącym rozpatrzenie ich sprawy przez Sąd Najwyższy, co sprzeczne jest z wcześniej wspomnianą zasadą dwuinstancyjności postępowania sądowego.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Analiza treści skargi konstytucyjnej oraz uzupełniającego ją pisma z 22 grudnia 2000 r. prowadzi do wniosku, iż wbrew twierdzeniom podniesionym w zażaleniu, nie sformułowano w nich zarzutu niezgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego. Skarżący uczynili natomiast przedmiotem swojej skargi określone rozstrzygnięcia administracyjne o charakterze indywidualnym, którym zarzucili naruszenie regulacji ustawowych oraz wymienionych w skardze zasad konstytucyjnych. Tak określony przedmiot skargi konstytucyjnej w sposób oczywisty wykracza poza granice wyznaczone w art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, co wyklucza jednocześnie możliwość merytorycznego jej rozpoznania. Pełnomocnik skarżących, sporządzając zażalenie na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, w istocie nie odniósł się do podstaw tej odmowy, zdając się nie dostrzegać różnicy pomiędzy zarzutem niezgodności z Konstytucją RP aktu normatywnego, który stanowił podstawę wydania decyzji administracyjnych, a zarzutem naruszenia przez te decyzje regulacji prawnych stanowiących ich podstawę.
Odnosząc się do kwestii naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego przez odmowę wniesienia rewizji nadzwyczajnej, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż zarzut ten został sformułowany dopiero w treści zażalenia na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. W skardze konstytucyjnej oraz uzupełniającym ją piśmie z 22 grudnia 2000 r. skarżący wskazywali wyłącznie na pozbawienie ich sądowej drogi dochodzenia naruszonych wolności i praw (art. 77 ust. 2). Jak zasadnie przyjął to Trybunał Konstytucyjny w swoim postanowieniu, skarżący drogi tej nie zostali pozbawieni, skoro Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał merytorycznie skargę na kwestionowane przez nich rozstrzygnięcia organów administracji. Ustalenie to nie zostało w żadnym zakresie podważone w zażaleniu skarżących, rozszerzono w nim natomiast podstawę skargi konstytucyjnej wskazując na naruszenie zasady dwuinstancyjności. Takie rozszerzenie podstaw skargi nie jest wszakże dopuszczalne. Trybunał Konstytucyjny rozpoznając bowiem zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej bada go wyłącznie w tym zakresie, w jakim odnosi się ono do podstaw tej odmowy.
Niezależnie od powyższej okoliczności Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż powołując się w zażaleniu na naruszenie konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego, pełnomocnik skarżących pominął treść art. 236 ust. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym realizacja tej zasady w postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma nastąpić w terminie pięciu lat od daty wejścia w życie Konstytucji RP tj. od 17 października 1997 roku.
W tym stanie rzeczy należało uznać za w pełni uzasadnione postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 22 stycznia 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i nie uwzględniać zażalenia złożonego na to postanowienie.