Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2012 r. we Wrocławiu

sprawy z wniosku I. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

o emeryturę

na skutek apelacji I. K.

od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy

z dnia 25 kwietnia 2012 r. sygn. akt VII U 419/12

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2012 roku oddalił odwołanie I. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 15 lutego 2012 r. i nie obciąża wnioskodawczyni I. K. kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny: I. K. urodzona (...) decyzją z dnia 23 lutego 2005 r. ma przyznane prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2005 r. Ustalając wysokość świadczenia przyjęto podstawę wymiaru w wysokości 3750,86 zł wyliczoną przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru (WWPW) wyliczonego na podstawie wynagrodzenia z okresu 10 lat (styczeń 1995 r.-grudzień 2004 r.) tj. 205,05% przez kwotę bazową w wysokości 1.829,24 zł.. Nadto okresy składkowe ustalono na 41 lat 5 miesięcy, okresy nieskładkowe na 11 miesięcy. Do wyliczenia części socjalnej przyjęto również kwotę bazową w wysokości 1829,24 zł. Decyzją z dnia 19 kwietnia 2005 r. przeliczono świadczenie od dnia 1 kwietnia 2005 r. w ten sposób, że ustalając jego wysokość przyjęto podstawę wymiaru w wysokości 3845,06 zł wyliczoną przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru (WWPW) wyliczonego na podstawie wynagrodzenia z okresu 10 lat (styczeń 1995 r. – grudzień 2004 r.) tj. 210,20% przez kwotę bazową w wysokości 1.829,24 zł. Nadto okresy składkowe ustalono na 41 lat 7 miesiące, okresy nieskładkowe na 11 miesięcy. Do wyliczenia części socjalnej przyjęto również kwotę bazową w wysokości 1829,24 zł. Decyzją z dnia 19 grudnia 2011 r. przeliczono świadczenie od dnia 1 grudnia 2011 r. w ten sposób, że ustalając jego wysokość przyjęto podstawę wymiaru w wysokości 3.856,04 zł wyliczoną przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru (WWPW) wyliczonego na podstawie wynagrodzenia z okresu 10 lat (styczeń 1995 r. – grudzień 2004 r.) tj. 210,80% przez kwotę bazową w wysokości 1.829,24 zł. Nadto okresy składkowe ustalono na 45 lat 3 miesiące, okresy nieskładkowe na 11 miesięcy. Do wyliczenia części socjalnej przyjęto również kwotę bazową w wysokości 1.829,24 zł. I. K. była zatrudniona w Sądzie Rejonowym w K.w okresie 1 lutego 2005 r. – 31 marca 2005 r. i 3 października 2005 r. – 1 marca 2006 r. oraz u Asesora Komorniczego M. B. w K. w okresie 29 października 2007 r. – 28 lutego 2011 r. Z tego tytułu podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres ponad 30 miesięcy. W dniu 6 lutego 2012 r. wnioskodawczyni wystąpiła o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, w związku z przebytym okresem ubezpieczenia w rozmiarze 47 miesięcy 3 dni. Decyzją z dnia 15 lutego 2012 r. odmówiono wnioskodawczyni prawa do emerytury z uwagi na to, że decyzją z dnia 19 kwietnia 2005 r. została jej przyznana emerytura na podstawie art. 27 w związku z ukończeniem 60 lat tj. po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie.

W uzasadnieniu do wyroku Sąd Okręgowy wskazał, że wnioskodawczyni od dnia 1 stycznia 2005 r. miała przyznane prawo do emerytury w wieku powszechnym tj. po ukończeniu 60 roku życia tj. na podstawie art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Powyższe oznacza, że wnioskodawczyni mając od tej daty już przyznane prawo do emerytury na ogólnych zasadach nie może ponownie domagać się ustalenia do niego prawa w ten sam sposób. Sąd Okręgowy zauważył, że wprawdzie kwestia ustalania wysokości emerytury, do obliczenia której uwzględniono podstawę wymiaru innej emerytury faktycznie uregulowana jest przepisami art. 53 ust. 3 – 4 w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 1 to jednak nie odnosi się ona do przedmiotowej sprawy. W tej sytuacji koniecznym bowiem jest, by podstawę wymiaru nowego świadczenia (np. emerytury w wieku powszechnym 60/65 lat) stanowiła zwaloryzowana podstawa wymiaru poprzednio przyznanej emerytury (np. wcześniejszej w wieku 55/60 lat), zaś część socjalną ustala się jako 24% kwoty bazowej obowiązującej w dacie nabycia prawa do nowej emerytury, o ile zainteresowany posiada 30-miesięczny okres ubezpieczenia następujący po dacie przyznania pierwotnego świadczenia. Tak więc jedynie przejście z innej emerytury na tę w wieku powszechnym skutkowałoby możnością przyjęcia kwoty bazowej w nowej wysokości w części socjalnej razie spełnienia przesłanek z art. 53 ust. 4 ustawy. Bezspornym jest, że okres ubezpieczenia społecznego wnioskodawczyni po nabyciu prawa do emerytury tj. 1 lutego 2005 r. – 31 marca 2005 r., 3 października 2005 r. – 1 marca 2006 r. oraz 29 października 2007 r. – 28 lutego 2011 r. został zaliczony do stażu ubezpieczeniowego jej świadczenia. Zarazem kwestia jego wpływu na wysokość świadczenia w trybie art. 110 – 111 ustawy była rozpatrywana przy wydawaniu decyzji z dnia 19 grudnia 2011 r. Skoro jednak wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był niższy od poprzednio obliczonego niemożliwe było przeliczenie świadczenia.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła wnioskodawczyni, która zaskarżając wyrok w całości zarzuciła mu naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 53 ust. 3 i 4 w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wskazując na powyższy zarzuty wnioskodawczyni wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji zgromadził w sprawie obszerny materiał dowodowy, a jego ocena nie narusza granic zastrzeżonych dla swobodnej oceny materiału dowodowego (art. 233 § 1 kpc). Wbrew zarzutom podnoszonym w apelacji Sąd I instancji wydał trafne rozstrzygnięcie znajdujące uzasadnienie w całokształcie sprawy oraz treści obowiązujących przepisów, a Sąd Apelacyjny aprobując w pełni te ustalenia przyjmuje je za własne bez potrzeby szczegółowego ich przytaczania.

Spór w sprawie ogniskował się zasadniczo wokół ustalenia czy w przypadku wnioskodawczyni istnieje możliwość wyliczenia wysokości jej emerytury przy zastosowaniu art. 27 ustawy o emeryturach i rentach jednakże przy zastosowaniu art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z treścią przepisu art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2004 roku, Nr 39, poz. 353 z późń. zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: 1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn; 2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a. Natomiast zgodnie z treścią przepisu art. 53 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS emerytura wynosi: 1) 24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz 2) po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych, 3) po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych - z uwzględnieniem art. 55. Jednocześnie po myśli przepisu ust 3 powyższego artykułu emeryturę, której podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, oblicza się od tej samej kwoty bazowej, którą ostatnio przyjęto do ustalenia podstawy wymiaru, a następnie emeryturę podwyższa się w ramach waloryzacji przypadających do dnia nabycia uprawnień do emerytury. Natomiast zgodnie z dyspozycją przepisu ust 4 przepisu ust. 3 nie stosuje się, jeżeli zainteresowany po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury, podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Z treści przepisu art. 53 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach wynika zasada, iż należy stosować tą samą kwotę bazową, którą ostatnio przyjęto do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 zarówno do podstawy wymiaru jak i do tzw. części socjalnej stosownie do utrwalonego orzecznictwa do 24% części socjalnej stosowano kwotę bazową obowiązującą w dacie złożenia wniosku o emeryturę. Jak wynika z powyższego ograniczenia te nie mają zastosowania w przypadku gdy zainteresowany po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury, podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub emerytalnemu i rentowemu. W tym momencie należałoby zdaniem Sądu zastosować nową kwotę bazową do części socjalnej 24%.

Jednocześnie wskazać należy, iż w przypadku ustalenia wysokości emerytury przysługującej po uprzednio uzyskiwanej innej emeryturze wskazać należy, iż podstawę wymiaru nowego świadczenia (emerytury w wieku powszechnym 60/65 lat) stanowi zwaloryzowana podstawa wymiaru poprzednio przyznanej emerytury (wcześniejszej w wieku 55/60 lat), zaś część socjalną ustala się jako 24% kwoty bazowej obowiązującej w dacie nabycia prawa do nowej emerytury, o ile zainteresowany posiada 30 – miesięczny okres ubezpieczenia następujący po dacie przyznania pierwotnego świadczenia. Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie można tu jednak - tak jak w przypadku przejścia z renty na emeryturę - ustalić wysokości (podstawy wymiaru) emerytury na nowo. Podobny pogląd przedstawił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 14 czerwca 2006 roku, sygn. akt I UZP 3/06 opubl. OSNPUSiSP 2007, nr 1-2, poz. 22, stwierdzając, że nabycie świadczenia w wieku powszechnym wiąże się z ponownym ustaleniem uprawnień emerytalnych (m.in. w zakresie kwoty bazowej), czyli wszczęciem postępowania w nowej sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż poprawnie Sąd Okręgowy uznał, iż w przypadku wnioskodawczyni brak jest podstaw do zastosowania art. 53 ust 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd Apelacyjny zważył, iż prawidłowo uznał Sąd Okręgowy, że w przypadku wnioskodawcy nie zachodzą możliwości ustalenia podstawy wymiaru emerytury na nowo przy zastosowaniu art. 53 ust. 4 emerytalnej.

W tych więc okolicznościach, zdaniem Sądu Apelacyjnego, wyrok Sądu I instancji, oddalający odwołanie wnioskodawczyni należy uznać za prawidłowy a zarzuty apelacji wnioskodawczyni jako nie zasługujące na aprobatę Sądu Apelacyjnego podlegać musiały oddaleniu.

Mając więc na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 kpc orzekł jak w sentencji.

R.S.