Pełny tekst orzeczenia

129

POSTANOWIENIE
z dnia 17 kwietnia 2002 r.
Sygn. akt Ts 80/01


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska – przewodnicząca
Janusz Niemcewicz – sprawozdawca
Marek Safjan

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Stefana Walczyka,


p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.


UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 21 czerwca 2001 r. zarzucono art. 418 § 1 k.c. sprzeczność z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, polegającą na konieczności wykazywania na podstawie zaskarżonego przepisu winy funkcjonariusza Skarbu Państwa w przypadku wyrządzenia przezeń szkody przez niezgodne z prawem działanie, podczas gdy zgodnie z art. 77 ust. 1 Konstytucji dla przyjęcia odpowiedzialności Skarbu Państwa wystarczy wykazać, iż zachowanie funkcjonariusza było bezprawne. Zaskarżony przepis, zdaniem skarżącego, stanowił podstawę oddalenia przez Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia w Krakowie wyrokiem z 20 sierpnia 1998 r. powództwa o odszkodowanie.
Wezwany zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej m.in. poprzez wskazanie naruszonego prawa lub wolności konstytucyjnej, a także poprzez uzasadnienie, iż podstawą wskazanych w skardze rozstrzygnięć był zaskarżony przepis, skarżący wskazał prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publiczne jako naruszone prawo konstytucyjne.
Postanowieniem z 28 listopada 2001 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, ze względu na fakt, iż zaskarżony przepis nie stanowił podstawy rozstrzygnięcia dotykającego konstytucyjnych praw skarżącego.
Na postanowienie to skarżący w dniu 12 grudnia 2001 r. wniósł zażalenie, w którym zostało wskazane, iż przyjęty przez sądy brak związku przyczynowego pomiędzy powstałą szkodą a zarejestrowaniem instytucji parabankowej jest sztuczną konstrukcją, którą Trybunał Konstytucyjny nie jest związany.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Normatywne ukształtowanie instytucji skargi konstytucyjnej przesądza, iż w tym trybie można kwestionować tylko te przepisy ustaw lub innych aktów normatywnych, które były podstawą rozstrzygnięcia w prawomocnie zakończonym postępowaniu w indywidualnej sprawie skarżącego. Jak podnosi Trybunał Konstytucyjny w przedmiotowym postanowieniu zaskarżony przepis tylko wtedy stanowi podstawę rozstrzygnięcia naruszającego przysługujące mu konstytucyjne prawa lub wolności, gdy owo rozstrzygnięcie byłoby lub mogło być inne w przypadku nieobowiązywania normy prawnej o treści kwestionowanej przez skarżącego.
Zaskarżonym postanowieniem Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, stwierdzając iż art. 418 k.c., stanowiący przedmiot skargi konstytucyjnej, nie stanowił podstawy rozstrzygnięcia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Rozpatrujące sprawę sądy odrzuciły powództwo skarżącego powołując się na brak związku przyczynowego pomiędzy szkodą a działaniem organu władzy publicznej, a więc na przepis art. 361 k.c., nie zaś na niespełnienie przesłanek z art. 418 k.c. Jak wynika z treści wniesionego zażalenia, skarżący nie kwestionuje powyższego faktu, podnosi tylko, iż jest to sztuczna konstrukcja, którą Trybunał Konstytucyjny nie jest związany.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego powyższe stanowisko nie może zostać zaakceptowane. W trybie skargi konstytucyjnej nie można bowiem badać słuszność czy prawidłowość podjętych przez organy stosujące prawo rozstrzygnięć, a tym bardziej nie podlegają ocenie przesłanki leżące u podstaw tych rozstrzygnięć. Trybunał Konstytucyjny nie bada też, czy organ stosujący prawo prawidłowo ustalił stan faktyczny. Z tych też względów przedmiotem skargi konstytucyjnej może być tylko ten przepis, który faktycznie stanowił podstawę rozstrzygnięć wydanych w indywidualnej sprawie skarżącego.
W tej sytuacji uzasadnione było ustalenie dokonane przez Trybunał Konstytucyjny w zaskarżonym postanowieniu z 28 listopada 2001 r., iż art. 418 k.c. nie stanowił podstawy ostatecznego rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji RP i przez to nie może stanowić przedmiotu skargi konstytucyjnej. W tym stanie rzeczy uznać należy za zasadną odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanawianie Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2001 r.
Na marginesie Trybunał pragnie podkreślić, iż wskazany w skardze konstytucyjnej art. 418 k.c. był przedmiotem orzekania przez Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 4 grudnia 2001 r. (sygn. SK 18/00) Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 418 k.c. jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.