Sygn. akt VII U 1236/12
W IMIENIU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 07.03.2013 r.
Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy
Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący-Sędzia : SSO Maria Makara
Protokolant :st. sekretarz sądowy Monika Klęczar
przy udziale zainteresowanych J. B.oraz M. B.
po rozpoznaniu w dniu 07.03.2013 r. w Świdnicy
sprawy A. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
o nieobciążanie obowiązkiem zwrotu nienależnie pobranego świadczenia
na skutek odwołania A. B.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
z dnia 20.07.2012 r. Nr R- (...)
I. zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.z dnia 20 lipca 2012 roku znak: R – (...)w ten sposób, iż zobowiązuje wnioskodawczynię A. B.do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1.04.2012r. do 30 czerwca 2012 roku;
II. dalej idące odwołanie oddala.
Sygn. akt. VII U 1236/12
Wnioskodawczyni A. B.odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.z dnia 20.07.2012 r. nakładającej obowiązek zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej wraz z odsetkami za okres od 01.01.2012 r. do 30.06.2012 r. w kwocie 1.618,91.
W uzasadnieniu odwołania wnioskodawczyni podniosła, iż nie zgadza się z argumentacją zawartą w uzasadnieniu decyzji, bowiem w okresie objętym decyzją uczęszczała i nadal uczęszcza do szkoły, co może udowodnić zeznaniami świadków oraz wpisami do dziennika obecności.
W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana wniosła o jego oddalenie i przywołując treść przepisu art. 138 ustawy o emeryturach i rentach z FUS podniosła, że nienależne świadczenie powstało z powodu nie podjęcia nauki przez wnioskodawcę od stycznia 2012 r.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją z dnia 08.05.2003 r. strona pozwana przyznała prawo do renty rodzinnej po zmarłym T. B.i dokonała jej podziału na trzy osoby, tj. żonę J. B.oraz na dwie córki: M. B.(ur. (...)) oraz A. B.(ur. (...)). Renta została przyznana od 24.04.2003 r., tj. od dnia śmierci i była przeliczana oraz waloryzowana kolejnymi decyzjami organu rentowego.
Decyzje w sprawach dotyczących uprawnień do renty oraz jej wysokości były wydawane i doręczane na nazwisko matki wnioskodawczyni J. B. Do rąk wymienionej było także wypłacane świadczenie przyznane na jej rzecz jak i na rzecz córek w tym wnioskodawcy.
Decyzją z dnia 10.01.2012 r. organ rentowy przeliczył wnioskodawczyni A. B.od 01.02.2012 r. rentę rodzinna do 31.08.2012 r., której wysokość do wypłaty wyniosła 242,73 zł.
W dniu 29.05.2012 r. do organu rentowego wpłynęła informacja z Gimnazjum nr (...) w Ś., w której wskazano, że A. B.figuruje w ewidencji szkoły jako uczennica klasy trzeciej. Z opinii wychowawcy wynika jednak, że od września do grudnia 2011 r. była w szkole bardzo sporadycznie, natomiast od stycznia 2012 r. nie realizuje obowiązku szkolnego. Nie stawiła się także na egzaminy gimnazjalne o czym była informowana listem poleconym oraz osobiście przez wychowawcę.
W związku z powyższa informacja organ rentowy pismem z dnia 04.06.2012 r. zobowiązał wnioskodawczynię do nadesłania zaświadczenia potwierdzającego kontynuację nauki od 01.01.2012 r. do nadal. Jednocześnie decyzją z dnia 04.06.2012 r. organ rentowy wstrzymał wnioskodawczyni wypłatę renty rodzinnej.
Zaskarżoną decyzją z dnia 20.07.2012 r. strona pozwana zobowiązała wnioskodawczynię do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 01.01.2012 r. do 30.06.2012 r. w kwocie 1.551 zł i odsetki za okres od 03.01.2012 r. do 20.07.2012 r., tj. do dnia wydania decyzji w kwocie 67,85 zł, razem 1.618,91 zł. z powodu nie uczęszczania od stycznia 2012 r. do Gimnazjum nr (...) w Ś..
dowód: akta rentowe ZUS
Wnioskodawczyni A. B.była uczennicą Gimnazjum nr (...) z Oddziałami Sportowymi przez (...) lata. Rozpoczęła naukę już z opóźnieniem szkolnym, gdyż wcześniej powtarzała klasę. Dała się poznać jako uczennica spokojna, słaba dydaktycznie, izolująca się rówieśników. Poważnym problemem były częste nieobecności, które mama pochopnie usprawiedliwiała.
W klasie III wnioskodawczyni opuściła w całym roku szkolnym 829 godzin lekcyjnych, z czego 581 usprawiedliwionych. Od stycznia 2012 r. do kwietnia 2012 r. nie uczęszczała do szkoły. Od 2 stycznia 2012 r. do (...) lutego 2012 r. są to nieobecności usprawiedliwione przez matkę, natomiast późniejsze dni są nieusprawiedliwione.
W styczniu 2012 r. na 11 dni objętych nauczaniem nieobecna była 10 dni.
W lutym 2012 r. na 21 dni roboczych nieobecna była 19 dni.
W marcu 2012 r. na 22 dni objętych nauczaniem nieobecna była 20 dni.
W kwietniu 2012 r. na 17 dni roboczych nieobecna była 17 dni.
W wyżej wymienionych miesiącach na 71 dni objętych nauczaniem 49 dni były nieusprawiedliwione, a 16 dni usprawiedliwione. Szkoła nie prowadzi ewidencji czy były to dni usprawiedliwione przez matkę wnioskodawczyni czy zwolnienia lekarskie.
Wnioskodawczyni nie przystąpiła do egzaminu gimnazjalnego, również w dodatkowym terminie, zatem nie ukończyła III klasy.
W czerwcu 2012 r. wnioskodawczyni została skreślona z listy uczniów.
dowód: pisma Gimnazjum nr(...)w Ś.k. 23, 35 i 49 akt sprawy oraz zeznania świadka A. B.e-protokół k. 50-52 akt sprawy
W oparciu o powyższe ustalenia Sąd zważył:
Odwołanie wnioskodawczyni podlegało jedynie w części uwzględnieniu natomiast dalej idące odwołanie oddalono.
Zgodnie z treścią art. 138 ust. 1 Ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227 ze zm.) osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. W ustępie 2 cytowanego przepisu wskazano, że za nienależnie pobrane świadczenia uważa się:
1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania,
2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.
Stosownie natomiast do art. 68 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS – renta rodzinna przysługuje dziecku do ukończenia nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia.
Okolicznością sporną w niniejszej sprawie, wymagającą ustalenia był okres objęty zaskarżoną decyzją, tj. od stycznia 2012 r. do czerwca 2012 r., za który strona pozwana zobowiązała wnioskodawczynie do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia z powodu nie uczęszczania od styczni 2012 r. do Gimnazjum nr (...) w Ś..
Wnioskodawczyni na rozprawie zeznała, że do szkoły faktycznie przestała uczęszczać dopiero od kwietnia 2012 r., bowiem myślała, że została skreślona z listy uczniów z powodu wcześniejszych częstych nieobecności z powodu choroby w miesiącach od stycznia 2012 r. do marca 2012 r.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe - w postaci pism Gimnazjum nr (...)w Ś.oraz zeznań świadka A. B., która była wychowawczynią wnioskodawczyni w III klasie - wykazało, że odwołująca faktycznie do szkoły przestała w ogóle uczęszczać od kwietnia 2012 r., natomiast w miesiącach styczeń, luty i marzec 2012 r. była w szkole sporadycznie, a jej nieobecności zostały częściowo usprawiedliwione przez matkę oraz na podstawie zwolnień lekarskich.
Zdaniem Sądu, skoro w spornym okresie ubezpieczona dopiero od kwietnia 2012 r. definitywnie zaprzestała uczęszczać do szkoły, to od tego miesiąca należy uznać, iż wypłacana jej renta rodzinna była świadczeniem nienależnym. Tym bardziej, że wnioskodawczyni nie kwestionuje faktu, iż wypłacana jej renta rodzinna za kwiecień maj i czerwiec 2012 r. była świadczeniem nienależnym, podnosi jedynie iż z uwagi na trudną sytuację materialną nie jest w stanie zwrócić żądanej sumy, ponieważ pobierana przez nią obecnie renta rodzinna wystarcza jej jedynie na pokrycie kosztów dojazdu do szkoły w W., w której od września 2012 r. podjęła naukę. Podała również, iż jej matka i siostra także utrzymują się jedynie z renty rodzinnej, której wysokość łącznie nie przekracza 400 zł. miesięcznie.
Należy w tym miejscu zaznaczyć, że renta rodzinna pełni głównie funkcję alimentacyjną, stanowiąc pieniężną rekompensatę utraty, przede wszystkim ekonomicznego wsparcia ze strony zmarłego rodzica, a jej podstawowym celem jest dostarczenie środków utrzymania tym dzieciom, które ze względu na m.in. kształcenie się nie mają możliwości pozyskiwania środków finansowych własną pracą zarobkową. Zatem, skoro wnioskodawczyni mimo pobierania tego świadczenia od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r. nie pobierała nauki, to za ten okres jest zobowiązana zwrócić nienależnie pobrane świadczenie. Tym samym Sąd uznał, że we wcześniejszym okresie objętym zaskarżoną decyzją tj. od stycznia do marca 2012 r. wnioskodawczyni wprawdzie sporadycznie ale uczęszczała do szkoły, co wynika z pism Gimnazjum nr (...) w Ś.jak i zeznań w charakterze świadka wychowawczyni odwołującej.
Z tego też powodu Sąd na podstawie art. 477 14 §2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję strony pozwanej, w ten sposób, że zobowiązał wnioskodawczynię A. B.do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za okres od 01.04.2012 r. do 30.06.2012 r. i na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c. dalej idące odwołanie oddalił.