POSTANOWIENIE
z dnia 21 stycznia 2003 r.
Sygn. akt U 10/01
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Mazurkiewicz – przewodniczący
Teresa Dębowska-Romanowska – sprawozdawca
Bohdan Zdziennicki,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 stycznia 2003 r. wniosku Rady Gminy Ryki o zbadanie zgodności:
rozporządzenia Rady Ministrów z 29 września 2001 r. w sprawie ustalenia w województwie lubelskim w powiecie ryckim granic gminy Ryki oraz gminy o statusie miasta Dęblin (Dz. U. z 1996 r., Nr 116 poz. 1242) z art. 4 ust. 5 i art. 4a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
umorzyć postępowanie na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Dz. U. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638 oraz z 2001 r. Nr 98, poz. 1070) ze względu na niedopuszczalność orzekania.
Uzasadnienie:
W dniu 5 grudnia 2001 r. Rada Miejska w Rykach podjęła uchwałę nr XXXIII/293/2001 w sprawie wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o orzeczenie niezgodności z ustawą przepisu rozporządzenia.
W paragrafie 1 stanowi ona, iż: uchwala się wystąpienie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w Warszawie o orzeczenie niezgodności rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 września 2001 r. w sprawie ustalenia w województwie lubelskim w powiecie ryckim granic gminy Ryki oraz gminy o statusie miasta Dęblin (Dz. U. z 1996 r., Nr 116 poz. 1242) z art. 4 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1996 r., Nr 13 poz. 74 ze zm.). Do sporządzenia i popierania przed Trybunałem Konstytucyjnym wniosku upoważniono radców prawnych – Elżbietę Woch i Stanisława Andrzeja Chomickiego (§ 2 uchwały).
Umocowani pełnomocnicy skierowali do Trybunału Konstytucyjnego wniosek, w którym żądają zbadania zgodności rozporządzenia Rady Ministrów z 29 września 2001 r. w sprawie ustalenia w województwie lubelskim w powiecie ryckim granic gminy Ryki oraz gminy o statusie miasta Dęblin z art. 4 ust. 5 i art. 4a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji.
Na rozbieżności, występujące między uchwałą Rady a wnioskiem, w zakresie powołanych wzorców kontroli – wskazał Prezes Rady Ministrów, w stanowisku z 25 lutego 2002 r. Stwierdził, iż pełnomocnik Rady Miejskiej w Rykach, powołując jako wzorce kontroli art. 4 ust. 5 i art. 4a ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 92 ust. 1 Konstytucji rozszerzył granice przedmiotowego wniosku, a tym samym przekroczył zakres udzielonego mu pełnomocnictwa.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Jak wynika niewątpliwie z akt sprawy, wniosek wniesiony przez umocowanych na podstawie uchwały nr XXXIII/293/2001 Rady Miejskiej w Rykach z 5 grudnia 2001 r., radców prawnych Elżbietę Woch i Stanisława A. Chomickiego, zawiera wzorce konstytucyjne i ustawowe, zupełnie inne niż powołane w § 1 przedmiotowej uchwały. Rada Gminy w uchwale domaga się bowiem wyłącznie o zbadanie zgodności zakwestionowanego rozporządzenia z art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Tymczasem we wniosku zażądano zbadania zaskarżonego rozporządzenia co do zgodności z art. 4 ust. 5 i art. 4a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.
Wobec powołania się na nie wymieniony w ogóle w uchwale art. 4 ust. 5 ustawy oraz art. 92 ust. 1 Konstytucji, stwierdzić należy, iż nastąpiło w tym zakresie oczywiste wykroczenie poza granice umocowania do sporządzenia i popierania przed Trybunałem Konstytucyjnym wniosku Rady Miejskiej w Rykach, w rozumieniu § 2 przedmiotowej uchwały.
Natomiast co do wskazanego we wniosku wzorca – art. 4a ust. 1 ustawy mogły powstać wątpliwości, czy takie jego określenie nie było następstwem oczywistej pomyłki.
Pismem z 26 listopada 2002 r. przewodniczący składu orzekającego wezwał, na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, wnioskodawcę do sprecyzowania wniosku, mając na względzie możliwość dokonania w ten sposób sprostowania, by zapewnić dostosowanie wniosku w tym zakresie do woli organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.
Pismem z 11 grudnia 2002 r. podpisanym przez Stanisława A. Chomickiego (jednego spośród umocowanych przez § 2 uchwały radców prawnych), wyjaśniono, iż wzorcem ustawowym, powołanym we wniosku jest art. 4a ust. 1 o samorządzie gminnym.
Tym samym jeszcze raz potwierdzono, iż wniosek ten niewątpliwie wykracza także i w tym zakresie poza granice umocowania, wynikającego z § 1 w związku z § 2 uchwały.
W świetle art. 191 ust. 1 pkt 3 Konstytucji RP, z wnioskiem o zbadanie zgodności przepisów prawa z Konstytucją i ustawami występować mogą wyłącznie organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego. Skoro Rada Miejska w Rykach wyraziła w przedmiotowej uchwale nie tylko wolę zaskarżenia przedmiotowego przepisu do Trybunału Konstytucyjnego, lecz także jasno wskazała wzorzec ustawowy, z którym należy rozporządzenia Rady Ministrów porównać – to niedopuszczalne jest samowolne zmienianie woli rady, wyrażonej expressis verbis w uchwale, przez jej umocowanych przedstawicieli.
Z tych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.