Ts 11/04
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:GC 525/02 I Acz 2613/02 XV GC 525/02
Pełny tekst orzeczenia
206
POSTANOWIENIE
z dnia 15 lipca 2004 r.
Sygn. akt Ts 11/04
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Bohdan Zdziennicki – przewodniczący
Jerzy Ciemniewski – sprawozdawca
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 marca 2004 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Marka Jarockiego,
p o s t a n a w i a:
pozostawić zażalenie bez rozpoznania.
UZASADNIENIE:
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 23 stycznia 2004 r. pełnomocnik skarżącego zarzucił art. 16 oraz art. 30 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze zm.) oraz art. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie określenia wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 154, poz. 753) sprzeczność z art. 77 ust. 2 oraz art. 176 ust. 1 w zw. z art. 45 ust. 1 oraz art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Postanowieniem z 30 grudnia 2002 r. (sygn. akt I Acz 2613/02) Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił zażalenie wniesione od postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 4 listopada 2002 r. (Sygn. akt XV GC 525/02), odmawiającego zwolnienie skarżącego od kosztów sądowych. 5 lutego 2003 r. wezwano skarżącego do uiszczenia wpisu, którego on nie był w stanie uiścić. W tej sytuacji Sąd Okręgowy w Warszawie na podstawie art. 130 ust. 1 i 2 k.p.c., w związku z art. 16 ust. 1 ustawy z 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych 7 marca 2003 r. wydał zarządzenie (sygn. akt GC 525/02) o zwrocie pozwu wraz z załącznikami. Zażalenie wniesione na to zarządzenie zostało odrzucone przez Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z 12 grudnia 2003 r. (sygn. akt XV GC 525/02), po uprzednim wezwaniu skarżącego do uiszczenia wpisu od wniesionego zażalenia i negatywnym rozpatrzeniu złożonego przezeń wniosku o zwolnienie od jego opłacenia.
Działanie sądów zamykające drogę do dwuinstancyjnego rozpoznania sprawy przez sąd stanowi, w ocenie skarżącego, faktyczne pozbawienie przysługującego mu prawa określonego w art. 45 Konstytucji w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji, naruszając wprost dyspozycje art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 12 lutego 2004 r. wezwano pełnomocnika skarżącego do uzupełnienia w terminie 7 dni braków skargi konstytucyjnej poprzez m.in. dokładne wskazanie, które z dołączonych w skardze rozstrzygnięć uznaje skarżący za ostateczne orzeczenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz wykazanie, w jakim zakresie zaskarżone przepisy stanowiły jego podstawę normatywną.
Ponieważ pełnomocnik skarżącego w ustawowym terminie 7 dni nie usunął wskazanych braków skargi konstytucyjnej, a nadto do Trybunału Konstytucyjnego nie wpłynęło, mimo skutecznego doręczenia 16 lutego 2004 r. zarządzenia sędziego TK z 12 lutego 2004 r., żadne pismo pełnomocnika skarżącego, przeto Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 30 marca 2004 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Wskazane przy tym zostało, iż pismo sporządzone samodzielnie przez skarżącego nie może zostać uznane za uzupełnienie braków skargi konstytucyjnej.
W zażaleniu na powyższe postanowienie złożonym osobiście, bez pośrednictwa adwokata lub radcy prawnego, skarżący wniósł o nadanie dalszego biegu sprawie, wywodząc m.in., iż wprawdzie przepisy ustawy o TK nakładają przymus adwokacki w zakresie wniesienia skargi konstytucyjnej, jednakże nie zabraniają stronie skarżącej samodzielnego sporządzania dalszych pism procesowych, czy też wyrażania poglądów w toku postępowania w zakresie wniesionej skargi konstytucyjnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) skarga konstytucyjna i zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej powinny być sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego. Z treści pisma, które wpłynęło do Trybunału Konstytucyjnego 24 marca 2004 r. wynika jednoznacznie, że sporządzone zostało ono przez samego skarżącego. Z uwagi na to, że skarżący nie jest podmiotem legitymowanym, w świetle cytowanego przepisu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, do samodzielnego występowania z zażaleniem na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, należy wniesione przez niego zażalenie pozostawić bez rozpoznania.
Na marginesie wskazać należy, iż sporządzenie skargi konstytucyjnej i zażalenia na postanowienie odmawiające nadania jej dalszego biegu wymaga niewątpliwie odpowiedniej wiedzy prawniczej. Z tego względu ustanowiony wymóg sporządzenia tych pism przez osobę mającą odpowiednie kwalifikacje, czyli przez adwokata lub radcę prawnego, służyć ma zwiększeniu skuteczności skargi, będąc tym samym gwarancją bardziej powszechnego i efektywnego korzystania z tego środka ochrony praw i wolności obywatelskich.
2
POSTANOWIENIE
z dnia 15 lipca 2004 r.
Sygn. akt Ts 11/04
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Bohdan Zdziennicki – przewodniczący
Jerzy Ciemniewski – sprawozdawca
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 marca 2004 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Marka Jarockiego,
p o s t a n a w i a:
pozostawić zażalenie bez rozpoznania.
UZASADNIENIE:
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 23 stycznia 2004 r. pełnomocnik skarżącego zarzucił art. 16 oraz art. 30 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze zm.) oraz art. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie określenia wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 154, poz. 753) sprzeczność z art. 77 ust. 2 oraz art. 176 ust. 1 w zw. z art. 45 ust. 1 oraz art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Postanowieniem z 30 grudnia 2002 r. (sygn. akt I Acz 2613/02) Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił zażalenie wniesione od postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 4 listopada 2002 r. (Sygn. akt XV GC 525/02), odmawiającego zwolnienie skarżącego od kosztów sądowych. 5 lutego 2003 r. wezwano skarżącego do uiszczenia wpisu, którego on nie był w stanie uiścić. W tej sytuacji Sąd Okręgowy w Warszawie na podstawie art. 130 ust. 1 i 2 k.p.c., w związku z art. 16 ust. 1 ustawy z 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych 7 marca 2003 r. wydał zarządzenie (sygn. akt GC 525/02) o zwrocie pozwu wraz z załącznikami. Zażalenie wniesione na to zarządzenie zostało odrzucone przez Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z 12 grudnia 2003 r. (sygn. akt XV GC 525/02), po uprzednim wezwaniu skarżącego do uiszczenia wpisu od wniesionego zażalenia i negatywnym rozpatrzeniu złożonego przezeń wniosku o zwolnienie od jego opłacenia.
Działanie sądów zamykające drogę do dwuinstancyjnego rozpoznania sprawy przez sąd stanowi, w ocenie skarżącego, faktyczne pozbawienie przysługującego mu prawa określonego w art. 45 Konstytucji w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji, naruszając wprost dyspozycje art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 12 lutego 2004 r. wezwano pełnomocnika skarżącego do uzupełnienia w terminie 7 dni braków skargi konstytucyjnej poprzez m.in. dokładne wskazanie, które z dołączonych w skardze rozstrzygnięć uznaje skarżący za ostateczne orzeczenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz wykazanie, w jakim zakresie zaskarżone przepisy stanowiły jego podstawę normatywną.
Ponieważ pełnomocnik skarżącego w ustawowym terminie 7 dni nie usunął wskazanych braków skargi konstytucyjnej, a nadto do Trybunału Konstytucyjnego nie wpłynęło, mimo skutecznego doręczenia 16 lutego 2004 r. zarządzenia sędziego TK z 12 lutego 2004 r., żadne pismo pełnomocnika skarżącego, przeto Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 30 marca 2004 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Wskazane przy tym zostało, iż pismo sporządzone samodzielnie przez skarżącego nie może zostać uznane za uzupełnienie braków skargi konstytucyjnej.
W zażaleniu na powyższe postanowienie złożonym osobiście, bez pośrednictwa adwokata lub radcy prawnego, skarżący wniósł o nadanie dalszego biegu sprawie, wywodząc m.in., iż wprawdzie przepisy ustawy o TK nakładają przymus adwokacki w zakresie wniesienia skargi konstytucyjnej, jednakże nie zabraniają stronie skarżącej samodzielnego sporządzania dalszych pism procesowych, czy też wyrażania poglądów w toku postępowania w zakresie wniesionej skargi konstytucyjnej.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) skarga konstytucyjna i zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej powinny być sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego. Z treści pisma, które wpłynęło do Trybunału Konstytucyjnego 24 marca 2004 r. wynika jednoznacznie, że sporządzone zostało ono przez samego skarżącego. Z uwagi na to, że skarżący nie jest podmiotem legitymowanym, w świetle cytowanego przepisu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, do samodzielnego występowania z zażaleniem na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, należy wniesione przez niego zażalenie pozostawić bez rozpoznania.
Na marginesie wskazać należy, iż sporządzenie skargi konstytucyjnej i zażalenia na postanowienie odmawiające nadania jej dalszego biegu wymaga niewątpliwie odpowiedniej wiedzy prawniczej. Z tego względu ustanowiony wymóg sporządzenia tych pism przez osobę mającą odpowiednie kwalifikacje, czyli przez adwokata lub radcę prawnego, służyć ma zwiększeniu skuteczności skargi, będąc tym samym gwarancją bardziej powszechnego i efektywnego korzystania z tego środka ochrony praw i wolności obywatelskich.
2