Pełny tekst orzeczenia

158/4/B/2007


POSTANOWIENIE


z dnia 22 listopada 2005 r.

Sygn. akt Ts 161/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Stanisława Stawiarza w sprawie zgodności:
art. 43 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116) z art. 45 oraz art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 15 września 2005 r. wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 43 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116) z art. 45 i art. 19 Konstytucji.
Uchwałą nr 60/N/27/2215/03 z 23 kwietnia 2003 r. wydaną na podstawie art. 42 i art. 43 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zarząd Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej określił przedmiot odrębnej własności lokali, nie uznając skarżącemu wniosku o potraktowanie jako pomieszczenia przynależnego dodatkowego pomieszczenia w piwnicy. Uchwałę powyższą doręczono skarżącemu 9 maja 2003 r. Złożony 10 czerwca 2003 r. pozew został zwrócony przez Sąd Okręgowy w Katowicach zarządzeniem z 22 września 2003 r. Złożony 6 października 2003 r. ponownie pozew został przez Sąd Rejonowy w Katowicach – Wydział I Cywilny oddalony wyrokiem z 29 grudnia 2004 r. (sygn. akt I C 1853/03). Wniesioną od powyższego rozstrzygnięcia apelację Sąd Okręgowy w Katowicach – Wydział IV Cywilny Odwoławczy oddalił wyrokiem z 17 maja 2005 r. (sygn. akt IV Ca 225/05).
Z wydaniem wskazanych powyżej rozstrzygnięć skarżący wiąże naruszenie prawa do sądu (art. 45 Konstytucji) oraz prawa weteranów walki o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych, do specjalnej opieki państwa (art. 19 Konstytucji). Podstawą wydanych w sprawie rozstrzygnięć było stwierdzenie, iż sporna uchwała została zaskarżona do sądu z przekroczeniem wyznaczonego zaskarżonym przepisem terminu. Zdaniem skarżącego wprowadzony przez ustawodawcę 30 dniowy termin „do złożenia powództwa o uchylenie uchwały z powodu jej niezgodności z prawem lub jako naruszającej interes prawny jest zbyt krótki, aby zapewnić właściwą ochronę przez sądy powszechne interesów członków spółdzielni”. W uzasadnieniu wyrażonego zarzutu skarżący wywodzi, iż przewidziany w kwestionowanej regulacji termin uniemożliwia faktycznie zaskarżania podejmowanych przez zarządy spółdzielni uchwał: „Często bowiem członkowie Spółdzielni, jak w przedmiotowej sprawie to osoby w podeszłym wieku oraz schorowane co uniemożliwia im realizację ich konstytucyjnego prawa do sądu”.
Uzasadniając zarzut naruszenia prawa do specjalnej ochrony państwa przysługującego inwalidom wojennym, skarżący wskazuje, iż ochrona państwa musi się „odróżniać się pod względem zakresu działań organów państwa oraz rozumienia przepisów prawnych od innych grup społecznych”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jest nadzwyczajnym środkiem ochrony konstytucyjnych praw lub wolności, którego wniesienie uwarunkowane zostało spełnieniem szeregu wymogów wynikających przede wszystkim z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, a sprecyzowanych w ustawie z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Niespełnienie tych wymogów skutkuje odmową przekazania wniesionej skargi do merytorycznego rozpoznania. Niezależnie od powyższego ustawa o Trybunale Konstytucyjnym przewiduje w art. 36 ust. 1, który zgodnie z art. 49 znajduje zastosowanie do skarg konstytucyjnych, iż podstawą dla odmowy nadania dalszego biegu może być także oczywista bezzasadność podniesionych w skardze zarzutów.
Skarżący naruszenie wskazanych w skardze praw łączy z wprowadzeniem przez kwestionowany przepis wymogu zaskarżenia uchwały zarządu spółdzielni w terminie 30 dni od daty jej doręczenia. Zdaniem skarżącego jest to zbyt krótki termin, aby umożliwić prawidłową realizację prawa do jawnego i sprawiedliwego sądu, szczególnie osobom w podeszłym wieku oraz schorowanym. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego tak sformułowany zarzut uznać należy za oczywiście bezzasadny.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż termin do zaskarżenia uchwały biegnie od daty jej doręczenia, nie zaś od daty jej wydania, co gwarantuje osobom, których ona dotyczy, wystarczającą ilość czasu na zapoznanie się z jej treścią i podjęcie stosownych decyzji, co do konieczności jej ewentualnego zaskarżenia. Sama długość terminu – 30 dni, nie odbiega od terminów przewidzianych dla wnoszenia innych środków zaskarżenia, zarówno w postępowaniu cywilnym, jak i w innych procedurach. Ponadto podkreślić należy, iż w przypadku wystąpienia obiektywnych przeszkód uniemożliwiających wniesienie środka zaskarżenia w przewidzianym ustawą czasie, takich jak np. choroba, możliwe jest, na podstawie art. 161 § 1 k.p.c., wystąpienie z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego. Mając powyższe na względzie zarzut naruszenia przez zaskarżony przepis prawa do sądu uznać należy za oczywiście bezzasadny.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego nie ma także żadnych podstaw do przyjęcia, iż przepis wprowadzający 30 dniowy termin do wniesienia środka zaskarżenia narusza prawo weteranów walk o niepodległość do specjalnej opieki Państwa, wynikające z art. 19 Konstytucji. Wprawdzie powyższa ochrona Państwa nad weteranami, jak wskazuje skarżący, „musi się odróżniać pod względem zakresu działań organów państwa od innych grup społecznych”, ale nie budzi wątpliwości, iż nie musi się ona przejawiać w każdej dziedzinie życia społecznego. Przykładowo brak jest podstaw do stanowienia dla weteranów dłuższych terminów do wniesienie środków odwoławczych. Obowiązujący system prawny nie zawiera także żadnej reguły interpretacyjnej pozwalającej na odmienne, jak postuluje to skarżący, rozumienie przepisów prawa w przypadku weteranów wojennych. Wymienione względy uzasadniają, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, uznanie zarzutu naruszenia art. 19 Konstytucji przez zakwestionowaną regulację za oczywiście bezzasadny.

Biorąc powyższe po uwagę, Trybunał orzekł jak w sentencji.