135/9/A/2006
POSTANOWIENIE
z dnia 4 października 2006 r.
Sygn. akt K 31/06
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Safjan – przewodniczący
Jerzy Ciemniewski
Teresa Dębowska-Romanowska
Marian Grzybowski
Adam Jamróz – sprawozdawca
Wiesław Johann
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska
Ewa Łętowska
Andrzej Mączyński
Janusz Niemcewicz
Jerzy Stępień – sprawozdawca
Mirosław Wyrzykowski
Bohdan Zdziennicki,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 4 października 2006 r., wniosku grupy posłów o „zabezpieczenie powództwa” na podstawie art. 187 § 2 w związku z art. 730, art. 732 oraz art. 755 k.p.c., a także w związku z art. 20 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, złożonego wraz z wnioskiem z dnia 11 września 2006 r. o zbadanie zgodności ustawy z dnia 6 września 2006 r. o zmianie ustawy – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. Nr 159, poz. 1127) z Konstytucją oraz Europejską Kartą Samorządu Lokalnego, sporządzoną w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607 ze zm.),
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE:
I
Grupa posłów na Sejm V kadencji, wraz z wnioskiem złożonym 11 września 2006 r. o zbadanie zgodności ustawy z dnia 6 września 2006 r. o zmianie ustawy – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. Nr 159, poz. 1127) z Konstytucją oraz Europejską Kartą Samorządu Lokalnego, sporządzoną w Strasburgu dnia 15 października 1985 r., wniosła o „zabezpieczenie powództwa”, poprzez zakazanie, odpowiednio, Państwowej Komisji Wyborczej, wojewódzkim komisjom wyborczym, powiatowym komisjom wyborczym i terytorialnym komisjom wyborczym stosowania następujących zaskarżonych przepisów ustawy z 6 września 2006 r. o zmianie ustawy – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich: art. 1 pkt 2, 3, 6, 7, 9, 11, 12, 13, 14, 15 i 16; do czasu rozpatrzenia sprawy przez Trybunał Konstytucyjny. Jako podstawę prawną wniosku o zabezpieczenie wskazano art. 187 § 2 w związku z art. 730, art. 732 oraz art. 755 k.p.c., a także w związku z art. 20 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
II
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) w sprawach nie uregulowanych w ustawie do postępowania przed Trybunałem stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania cywilnego. Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania cywilnego oznacza, że niektóre z tych przepisów w ogóle nie znajdują zastosowania bądź z uwagi na odmienną regulację danego zagadnienia w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym, bądź z powodu ich nieadekwatności (bezprzedmiotowości) w tym postępowaniu. Nie budzi przy tym wątpliwości fakt, że odesłanie do art. 20 ustawy o TK ma charakter pomocniczy (zob. A. Zieliński, Zakres stosowania przepisów kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, „Palestra” z. 7-8/1998, s. 54; Z. Czeszejko-Sochacki, L. Garlicki, J. Trzciński, Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999, s. 79; M. Masternak-Kubiak, Procedura postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej [w:] J. Trzciński red., Skarga konstytucyjna, Warszawa 2000, s. 171).
Trybunał Konstytucyjny w postanowieniu z 17 lipca 2003 r. (sygn. K 13/02) podkreślił, że: „formuła «odpowiedniego» (mutatis mutandis) stosowania przepisów kodeksu postępowania cywilnego nakazuje – mocą postanowienia ustawy o Trybunale Konstytucyjnym – uwzględnienie, w zakresie i w sposobie sięgania po instytucje i procedury regulowane w tym kodeksie, specyfiki i funkcji postępowania przed Trybunałem, w tym zwłaszcza odmienności rozstrzygania i orzekania o zgodności aktów prawa z Konstytucją (i z aktami wyższej mocy prawnej). Sądzić należy, że instytucje i reguły postępowania stosowane w sądowym postępowaniu cywilnym mogą – w oparciu o dyspozycję art. 20 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym – znaleźć zastosowanie do postępowania przed Trybunałem tylko o tyle, o ile pozwala na to specyfika orzekania przez Trybunał Konstytucyjny oraz spraw będących przedmiotem kognicji i rozstrzygania Trybunału” (OTK ZU nr 6/A/2003, poz. 72, s. 847).
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego przepisy kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu zabezpieczającym (art. 730 w związku z art. 732 i art. 755 k.p.c.) nie mają zastosowania do zabezpieczenia w związku z wspomnianym wnioskiem grupy posłów, dotyczącym kontroli konstytucyjnej ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.
Wnioskodawca wnosi o zakazanie komisjom wyborczym stosowania zaskarżonych przepisów ustawy z 6 września 2006 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zabezpieczenie, o które wnosi wnioskodawca dotyczy materii szczególnej z zakresu prawa publicznego, do którego nie mają zastosowania wskazane przez wnioskodawcę przepisy kodeksu postępowania cywilnego o zabezpieczeniu powództwa. Wydanie przez Trybunał decyzji zabezpieczającej, zakazującej stosowania przez komisje wyborcze zaskarżonych przepisów ustawy z 6 września 2006 r., przed merytorycznym rozstrzygnięciem wniosku – nie jest też możliwe ze względu na brak regulacji prawnej przyznającej Trybunałowi kompetencje do zabezpieczenia wniosku w drodze zakazania stosowania zaskarżonych przepisów przed merytorycznym rozpoznaniem wniosku. Ani przepisy Konstytucji ani żadne przepisy ustawowe nie dają Trybunałowi kompetencji do nakazania komisjom wyborczym określonych zachowań polegających na niestosowaniu przepisów ustawy korzystającej z domniemania konstytucyjności.
Trybunał zwraca uwagę, że na gruncie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nie istnieje regulacja szczególna, która umożliwiałaby „zawieszenie” stosowania zaskarżonych przepisów do czasu orzeczenia o ich konstytucyjności lub niekonstytucyjności przez Trybunał Konstytucyjny. Ustawa o Trybunale Konstytucyjnym przewiduje możliwość wydania przez Trybunał Konstytucyjny postanowienia tymczasowego w związku z toczącym się przed Trybunałem postępowaniem w sprawie skargi konstytucyjnej. Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Trybunał może wydać „postanowienie tymczasowe o zawieszeniu lub wstrzymaniu wykonania orzeczenia w sprawie”, której dotyczy skarga konstytucyjna, jeżeli wykonanie wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego lub, gdy przemawia za tym ważny interes publiczny lub inny ważny interes skarżącego. Regulacja ta ma zastosowanie w sprawach skarg konstytucyjnych i polega na wstrzymaniu wykonania konkretnego rozstrzygnięcia wydanego w indywidualnej sprawie, a nie na zawieszeniu stosowania przepisów prawa objętych badaniem konstytucyjności. Regulacja ta nie odnosi się więc do rozpatrywanego wniosku o zabezpieczenie.
Z powyższych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.