Pełny tekst orzeczenia

74/1/B/2006


POSTANOWIENIE

z dnia 8 lutego 2006 r.
Sygn. akt Ts 151/05


Trybunał Konstytucyjny w składzie:


Jerzy Ciemniewski – przewodniczący
Marek Mazurkiewicz – sprawozdawca
Janusz Niemcewicz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 listopada 2005 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Zdzisława Bielawskiego,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 3 września 2005 r. skarżący wskazał na nierówne traktowanie dłużników alimentacyjnych oraz innych dłużników w postępowaniu egzekucyjnym, jako naruszające „godność człowieka chronioną art. 30, art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz zasadę wyrażoną w preambule do Konstytucji, w związku z art. 2 ustawy zasadniczej”. Za podstawę skargi skarżący przyjął: art. 833 § 5 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 269 ze zm., dalej: k.p.c.) w związku z art. 141 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.; dalej: ustawa o emeryturach i rentach z FUS), powołując się przy tym na egzekucję komorniczą w związku ze sprawami alimentacyjnymi: I C 2337/95 Sądu Okręgowego w Poznaniu, IX RC 167/2000 Sądu Rejonowego w Poznaniu, IX RC 1122/01 Sądu Rejonowego w Poznaniu. Pomimo wezwania zarządzeniem sędziego TK skarżący nie wskazał, które z orzeczeń wydanych w sprawie, w związku z którą wniesiono skargę konstytucyjną, stanowi ostateczne rozstrzygnięcie w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji, wyjaśniając tylko, iż na skutek wydania wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 5 kwietnia 2005 r. została wyczerpana droga prawna.
W uzasadnieniu skargi skarżący wskazuje, iż zaskarżone regulacje zezwalają na dokonywanie potrąceń z zarobków dłużnika alimentacyjnego do takiej granicy, że pozostała po nich kwota stanowi 50% najniższej emerytury netto, gdy tymczasem w przypadku innych dłużników pozostawiona im została znacznie wyższa kwota wolna od egzekucji. Taka sytuacja stanowi, w jego ocenie, dyskryminację dłużników alimentacyjnych, naruszając tym samym art. 32 Konstytucji. W dalszej kolejności skarżący wskazuje, iż pozostała po egzekucji kwota nie wystarcza na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Narusza to w sposób oczywisty godność człowieka, w szczególności „prawo człowieka do elementarnej egzystencji w Państwie prawa”.
Postanowieniem z 30 listopada 2005 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wniesionej skardze, wskazując w uzasadnieniu, na nieuzupełnienie wszystkich wykazanych w zarządzeniu sędziego TK braków skargi konstytucyjnej. Przykładowo skarżący nie określił, z którym z rozstrzygnięć łączy naruszenie przysługujących mu praw, ani nie nadesłał jego odpisu. Ponadto w uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, iż rozstrzygnięcia, wydane w sprawie zakończonej nadesłanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 5 kwietnia 2005 r. (sygn. akt II Ca 320/05), nie zostały oparte o zaskarżone przepisy, co stanowi samodzielną podstawę odmowy nadania dalszego biegu wniesionej skardze konstytucyjnej.

W zażaleniu z 13 grudnia 2005 r. pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu zażalenia skarżący ograniczył się do stwierdzenia, iż w pismach procesowych nadesłanych w odpowiedzi na zarządzenie sędziego TK zostały uzupełnione wskazane w tym zarządzeniu braki skargi konstytucyjnej. Ponadto ponownie stwierdził, iż „minimum socjalne pozostawione zobowiązanemu z tytułu płacenia alimentów jest sprzeczne z art. 32 Konstytucji, wspomnianą zasadą konstytucyjną, stanowi naruszenie równości obywateli wobec prawa, jest sprzeczne z art. 833 § 5 k.p.c. i w związku z art. 141 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wskazane przepisy naruszają prawo do godnego życia obywatela w państwie prawa i to tym bardziej obywatel, który – jak w przypadku skarżącego – nie uchyla się od płacenia alimentów”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego treść zażalenia nie dostarcza żadnych argumentów podważających przesłanki odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, przedstawione w zaskarżonym postanowieniu. Skarżący ustosunkowując się we wniesionym zażaleniu do jednej z przesłanek odmowy – nieuzupełnienia wszystkich braków skargi w ustawowym terminie – ograniczył się do stwierdzenia, iż jego zdaniem „odpowiedział na treść zarządzenia sędziego TK”. Nie wykazał jednak, w jaki sposób – przykładowo – w piśmie procesowym sprecyzowane zostało rozstrzygnięcie, z którego wydaniem wiązane jest naruszenie przysługujących skarżącemu konstytucyjnych praw i wolności, czyli nie udowodnił, iż twierdzenie Trybunału zawarte w zaskarżonym postanowieniu o braku wskazania takiego orzeczenia było błędne.
Ponadto stwierdzić należy, iż skarżący nie ustosunkował się w ogóle do stanowiska Trybunału, zgodnie z którym rozstrzygnięcia wydane w toku postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 5 kwietnia 2005 r. (sygn. akt II Ca 320/05) nie zostały wydane w oparciu o kwestionowane przepisy, która to konstatacja uniemożliwiała także przekazanie skargi do merytorycznego rozpoznania. W ocenie Trybunału orzekającego w niniejszym składzie nie budzi wątpliwości, iż przepisy regulujące kwestie egzekucji świadczeń alimentacyjnych nie stanowią podstawy orzeczeń rozstrzygających istnienie obowiązku alimentacyjnego.

Na marginesie Trybunał Konstytucyjny stwierdza, iż przedmiotu rozpoznania dokonanego przez Trybunał nie stanowiła zasadność wysuniętego w skardze i powtórzonego we wniesionym zażaleniu zarzutu, zgodnie z którym minimum socjalne pozostawione skarżącemu z tytułu płacenia alimentów narusza zasadę równości oraz prawo do godnego życia. Rozpatrzenie tego zarzutu warunkowane jest uprzednim spełnieniem przesłanek skargi konstytucyjnej, które w niniejszej sprawie nie zostały spełnione.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę stwierdzić należy brak podstaw do uwzględnienia zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 30 listopada 2005 r. o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.