Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 stycznia 2013r.

Sąd Okręgowy w Toruniu - IX Wydział Karny - Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący - SSO Andrzej Walenia (spr.)

Sędziowie - SSO Marzena Polak

-

SSO Barbara Plewińska

Protokolant - st. sek. sąd. Ewa Tylmanowska

przy udziale oskarżyciela - przedstawiciela Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. M. W.,

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2013r.,

sprawy J. Z.oskarżonej o wykroczenie skarbowe z art. 57§1 kks,

na skutek apelacji wniesionej przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 23 października 2012r., sygn. akt VIIIW 222/12

uchyla wyrok w zaskarżonej części, to jest w punkcie „2” i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Toruniu.

Sygn. akt IXKa 712/12

UZASADNIENIE

J. Z. została oskarżona o to, że:

1.  wbrew przepisom art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od

towarów i usług (Dz. U. 2004r., Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) uporczywie nie wpłacała w terminie, tj. do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. podatku od towarów i usług za miesiące: od marca do lipca 2010r., od września do grudnia 2010r., od stycznia do grudnia 2011r., od stycznia do maja 2012r.. przez co uszczupliła należność publicznoprawną w łącznej kwocie 400.102,607zł. -

- tj. o wykroczenie skarbowe z art. 57§1 kks;

2.  wbrew przepisom art. 45 ust. 4 pkt 1 w zw. z ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku

0  podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2010r.. Nr 51, poz. 176 z późn. zm.) uporczywie nie wpłacała w terminie, tj. do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, na rachunek Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zeznania podatkowego PIT-36L za 2010r., przez co uszczupliła należność publicznoprawną w kwocie 5.053,70zł. -

-

tj. o wykroczenie skarbowe z art. 57§1 kks;

3.  wbrew przepisom art. 100 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów

i usług (Dz. U. 2004 r., Nr 54. poz. 535 z późn. zm.) nie złożyła w terminie, tj. do 15 dnia miesiąca, za który jest składana informacja podsumowująca, Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w T. informacji podsumowującej VAT-UE za czerwiec 2011r. -

-

tj. o wykroczenie skarbowe z art. 80a§2 kks;

Wyrokiem z dnia 23 października 2012r. Sąd Rejonowy w Toruniu, sygn. akt VIIIW 222/12 :

1.  oskarżoną J. Z. uznał za winną zarzucanych jej w punkcie I i III aktu oskarżenia czynów, tj. wykroczeń z art. 57§1 kks i art. 80a§2 kks i za to w myśl art. 50§ 1 kks wymierzył jej karę łączną 1.500,00 (jeden tysiąc pięćset) złotych grzywny;

2.  uniewinnił oskarżoną J. Z. od popełnienia zarzucanego je w punkcie 11 aktu oskarżenia czynu, tj. wykroczenia z art. 57§1 kks;

3.  zasądził od oskarżonej J. Z. kwotę 150.00 (stu pięćdziesięciu) złotych tytułem opłaty sądowej i obciążył ją wydatkami w kwocie 90.00 (dziewięćdziesiąt) złotych.

Wyrok ten zaskarżył w części dotyczącej uniewinnienia na niekorzyść oskarżonej Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w T., zarzucając orzeczeniu :

1.  obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, polegającą na niezgodności przebiegu postępowania z normami obowiązującego prawa procesowego, poprzez uniewinnienie, pomimo iż czyn zarzucany oskarżonej zawiera znamiona czynu zabronionego;

2.  obrazę przepisów prawa materialnego, to jest art. 57§1 kks, poprzez jego wadliwe zastosowanie, w postaci uchybienia odnoszącego się do jego wykładni, polegającego na uznaniu, że czyn zarzucany oskarżonej wymaga wielokrotności zachowań.

Powołując się na powyższe, skarżący domagał się uchylenia wyroku w zaskarżonej części i w tym zakresie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego okazała się zasadna, a wskutek jej uwzględnienia sprawa w zaskarżonej części skierowana została do ponownego rozpoznania.

Dążąc do podważenia zaskarżonego rozstrzygnięcia skarżący nie tyle zasadnie podniósł zarzut obrazy prawa procesowego, co trafny jest zarzut obrazy prawa materialnego, to jest art. 57§1 kks.

Ten skład Sądu odwoławczego mając oczywiście na uwadze, że stanowiska doktryny i orzecznictwo, w ocenie tego rodzaju zachowań nie są jednolite ( w tym także stanowiska Sądu Okręgowego w Toruniu ), stanął na stanowisku, że apelacja skarżącego jest zasadna.

Z pisemnych motywów orzeczenia wynika, że sąd I instancji uniewinnił oskarżoną od popełnienia zarzucanego jej w punkcie „2” aktu oskarżenia czynu, bowiem - jego zdaniem - niezapłacenie jednorazowo podatku dochodowego, w tym przypadku za rok 2010 do 30 kwietnia 2011r. nie jest ,,penalizowane przez przepis art. 57§1 kks, który zakłada spełnienie znamienia uporczywości'’.

Z wnioskiem tym co należy raz jeszcze podkreślić, ten skład Sądu Okręgowego póki co nie zgadza się. Sąd Rejonowy przedstawił bowiem swoją argumentację bez bliższej i szczegółowej analizy w przeciwieństwie do autora apelacji.

Rzeczywiście i co do zasady uporczywość będzie polegać na zachowaniach się powtarzających, a takim typowym przykładem będzie przestępstwo niealimentacji. Nie można jednak wykluczyć uporczywości przy zachowaniu jednorazowym, tak jak wystąpiło to w przedmiotowej sprawie.

Zważyć należy, że oskarżona była zobowiązana uiścić podatek jednorazowo do dnia 30 kwietnia 2011r., tak jak to czyni każdy podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych. Tymczasem, co wynika z wyjaśnień J. Z., podatek taki w efekcie uiściła, ale nastąpiło to dopiero w trakcie toczącego się postępowania sądowego, bo w dniu 22 października 2012r. ( k. 99v akt ). Tym samym można pokusić się o ocenę, że zaznacza się negatywny stosunek do nałożonego na oskarżoną obowiązku zapłacenia podatku, co Sąd Rejonowy akcentuje jako jeden ze składników uporczywości ( k. 106 akt). Natomiast można poddać krytyce stanowisko Sądu Rejonowego, że ten właśnie negatywny stosunek do realizacji zobowiązania podatkowego musi być połączony z powtarzającym się i wielokrotnym zaniechaniem płacenia podatku.

W tym miejscu podkreślić należy, że ten skład Sądu odwoławczego stoi na stanowisku, że wywody skarżącego zawarte w środku odwoławczym poparte stanowiskiem doktryny jak i orzecznictwem Sądu Najwyższego muszą być przedmiotem rozważań Sądu Rejonowego ponownie rozpoznającego niniejszą sprawę. Argumentacja ta jest bowiem bardzo wnikliwa, szczegółowa i Sąd Rejonowy winien mieć ją na uwadze.

Zaakcentować jedynie wypada, że w polskim systemie prawa podatkowego mamy do czynienia z obowiązkiem płacenia podatku np. co miesiąc ( np. podatek VAT ), jak też obowiązkiem płacenia podatku jednorazowo, tak jak w tym przypadku podatku rocznego dochodowego. Idąc więc tokiem rozumowania Sądu Rejonowego niewpłacanie w terminie, przez okres np. kilku miesięcy podatku VAT. który winien być regulowany co miesiąc, byłoby wykroczeniem z art. 57§1 kks, natomiast świadome zwlekanie z zapłatą jednorazowego, rocznego podatku dochodowego już nie byłoby penalizowane, chyba że sytuacja taka powtórzyłaby się w kolejnych kilku latach. Godnym rozważenia i uwagi wydaje się być pogląd, że podatnik, który należnego podatku nie płaci od dłuższego czasu, pomimo wezwania organu podatkowego, dopuszcza się wykroczenia z art. 57§1 kks. Istota uporczywości będzie przejawiała się więc w długotrwałym uchybieniu lub permanentnym uchybianiu terminom do zapłacenia należnego podatku.

Interpretacja zatem Sądu Rejonowego sprowadzająca się do nieobjęcia penalizacją z art. 57§1 kks czynów związanych z uporczywym niewpłacaniem w terminie podatków płatnych jednorazowo winna być poszerzona i odpowiednio uargumentowana. Trudno bowiem doszukać się argumentów dla których ustawodawca penalizuje zachowania polegające na wielorazowym zaniechaniu płatności podatku, a jednocześnie miałby pozostawiać poza zakresem penalizacji te zachowania które odnoszą się do podatków jednorazowych. Słusznie akcentuje w tej sytuacji skarżący, że przeciwko takiemu poglądowi przemawia wzgląd na interes Skarbu Państwa, który nie jest wartościowany ze względu na rodzaj podatku.

Należałoby zastanowić się nad tym, że termin uporczywie świadczy także o tym. że ustawodawca miał na myśli również długotrwałe opóźnienie w uregulowaniu jednorazowego podatku, a nie tylko powtarzające się zachowania.

Zważywszy na analizę przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy i argumentację skarżącego. Sąd odwoławczy zmuszony był uchylić zaskarżony wyrok w części uniewinniającej i przekazać w tym zakresie sprawę sądowi I instancji, celem jej ponownego rozpoznania.

Rozpoznając ponownie sprawę sąd zmuszony będzie raz jeszcze przeanalizować ją w omawianym zakresie, odnosząc się do poruszonych powyżej kwestii, a w przypadku wydania wyroku skazującego czy uniewinniającego musi swą argumentację właściwie uzasadnić, bacząc jednocześnie, że nazwisko oskarżonej jak wynika z akt sprawy brzmi (...) a nie jak przyjął to Sąd Rejonowy (...).