Pełny tekst orzeczenia

181/5/B/2007

POSTANOWIENIE
z dnia 8 sierpnia 2006 r.
Sygn. akt Tw 41/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Safjan,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej o stwierdzenie zgodności:
1) § 3 ust. 2 pkt 3 lit. a-c, § 4 ust. 4 pkt 4-6, § 4 ust. 6 oraz § 5 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948, ze zm.) z art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1, art. 251, art. 254, art. 265 oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2 i 3, art. 32, art. 37, art. 64, art. 76, art. 83 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) § 42 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać taksometry elektroniczne (Dz. U. Nr 108, poz. 1014) z art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1, art. 251, art. 254, art. 265 oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2-3, art. 32, art. 37, art. 64, art. 76, art. 83 i art. 84 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania wnioskowi dalszego biegu.

UZASADNIENIE:

We wniosku z 30 sierpnia 2005 r. Samorządny Związek Zawodowy Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej domaga się zbadania zgodności § 3 ust. 2 pkt 3 lit. a-c, § 4 ust. 4 pkt 4-6, § 4 ust. 6 oraz § 5 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948, ze zm.) z art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1, art. 251, art. 254, art. 265 oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2-3, art. 32, art. 37, art. 64, art. 76, art. 83 i art. 84 Konstytucji oraz § 42 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać taksometry elektroniczne (Dz. U. Nr 108, poz. 1014) z art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1, art. 251, art. 254, art. 265 oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2-3, art. 32, art. 37, art. 64, art. 76, art. 83 i art. 84 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 10 października 2005 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych wniosku, przez doręczenie uchwały odpowiedniego organu wnioskodawcy, stanowiącej podstawę sporządzenia i wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego; doręczenie pięciu egzemplarzy wyciągu z protokołu, pozwalającego stwierdzić podjęcie uchwały zgodnie ze statutem organizacji; wskazanie umocowanego przedstawiciela do reprezentowania Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej przed Trybunałem Konstytucyjnym; wskazanie, czy i jakie oddziały lub jednostki terenowe posiada wnioskodawca oraz doręczenie oryginału aktualnego wyciągu z rejestru sądowego oraz oryginału statutu Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej.
W pismach z 21 oraz 24 listopada 2005 r. wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych przez Trybunał Konstytucyjny braków formalnych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Na podstawie art. 36 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez organ lub organizację, o których mowa w art. 191 ust. 1 pkt 3-5 Konstytucji (podmioty legitymowane szczególnie), podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny w składzie jednego sędziego bada, czy złożony wniosek odpowiada wymogom formalnym, czy nie jest oczywiście bezzasadny, a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu.
W myśl obowiązujących w Polsce rozwiązań dotyczących sądowej kontroli konstytucyjności prawa na podmiocie kwestionującym hierarchiczną zgodność norm, ciąży obowiązek udowodnienia istnienia sprzeczności między przepisami zajmującymi różną pozycję w hierarchii źródeł prawa. Wniosek podmiotu mającego czynną legitymację procesową przed Trybunałem Konstytucyjnym musi tym samym w sposób precyzyjny określać m.in. przedmiot zaskarżenia, poprzez dokładne wskazanie kwestionowanego aktu normatywnego lub jego części oraz zawierać sformułowanie zarzutu niezgodności z aktem wyższego rzędu. Sformułowanie zarzutu stanowi przejaw wyrażanej przez wnioskodawcę negatywnej oceny co do hierarchicznej zgodności norm. Polega ono na skonkretyzowaniu relacji między kwestionowanym aktem normatywnym (lub jego częścią) a wyraźnie określonym wzorcem, stanowiącym podstawę kontroli. Dopiero tak rozumiany związek między normą kontrolowaną a normatywnym wzorcem wyznacza przedmiotowe granice kontroli sprawowanej przez Trybunał Konstytucyjny.

2. Jak wynika z treści wniosku Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej, wnioskodawca kwestionuje liczne przepisy dotyczących kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (pkt 1-4 petitum wniosku) oraz wymagań metrologicznych, jakim powinny odpowiadać taksometry elektroniczne współpracujące z takimi kasami (pkt 5).
Wnioskodawca czyni szereg przepisów Konstytucji oraz ustawy – Kodeks cywilny wzorcami kontroli kwestionowanych przez siebie wybranych rozwiązań rozporządzenia Ministra Finansów z 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników a także rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 16 czerwca 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać taksometry elektroniczne (zwane dalej także rozporządzeniami).
a) wnioskodawca nie przedstawił jednak dowodu naruszenia kwestionowanych przepisów. Poprzestaje jedynie na powtórzeniu zarzutu, który ma polegać na tym, że z dniem 1 stycznia 2004 r. uniemożliwiono – zdaniem Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy RP – „dalsze użytkowanie sprawnych i zalegalizowanych taksometrów” (tak rzecz się ma ze wskazaniem jako wzorców kontroli art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2 i 3, art. 37, art. 76 Konstytucji). Taki zabieg redakcyjny w żaden sposób nie może być uznany za uzasadnienie wniosku, w rozumieniu art. 32 ust. 1 pkt 4 ustawy o TK. Oznacza to także, że wnioskodawca nie przedstawił argumentacji uprawdapadabniającej choćby niezgodność kwestionowanych przepisów z powyższymi przepisami Konstytucji.
W tym zatem zakresie zarzuty niezgodności kwestionowanych przepisów rozporządzeń z przywołanymi tu przepisami Konstytucji należy uznać za oczywiście bezzasadne.
b) podobnie za nieuzasadnione i oczywiście bezzasadne należy uznać zarzuty stawiane kwestionowanym przepisom rozporządzeń, w których wnioskodawca wzorcami kontroli czyni art. 32, art. 64, art. 83 i art. 84 Konstytucji. Wnioskodawca w żaden sposób nie uprawdopodobnia nawet naruszenia zasady równości (art. 32 Konstytucji). W ogóle nie precyzuje względem jakiej klasy podmiotów taksówkarze mieliby być potraktowani w sposób dyskryminujący w świetle kwestionowanych przepisów rozporządzeń.
c) za równie bezzasadny należy uznać zarzut naruszenia własności (art. 64 Konstytucji). Wnioskodawca nie precyzuje, o jakie rozumienie własności oraz jaki jej wymiar mu chodzi. Czy naruszeniem własności ma być samo określenie wymagań metrologicznych wobec taksometrów, czy też sam fakt nałożenia przez przepisy prawa obowiązku ewidencjonowania należności za długość drogi przebytej przez taksówkę na czas jej wynajęcia. W każdym razie, w obecnej postaci, zarzut naruszenia art. 64 Konstytucji nie został w żaden sposób uprawdopodobniony.
d) wnioskodawca nie wskazał, jaki przepis prawa miałby być naruszony podczas wydawania kwestionowanych rozporządzeń. Poprzestaje jedynie na wskazaniu zarzutu naruszenia kompetencji organu wydającego rozporządzenie. W żaden jednak sposób nie uzasadnia tego zarzutu, choćby w świetle treści ustawowych upoważnień do wydania kwestionowanych rozporządzeń. W tym świetle także zarzut naruszenia art. 83 Konstytucji przez kwestionowane przepisy rozporządzeń należy uznać za oczywiście bezzasadny.
e) wreszcie, kwestionowane przepisy nie ustanawiają obowiązku uiszczenia władzom publicznym żadnych szczególnych opłat związanych z zakupem taksometrów. Tym samym art. 84 Konstytucji, dotyczący obowiązku ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, należy uznać jako nieadekwatny wzorzec kontroli rozporządzeń w tym zakresie.
f) wnioskodawca w żaden sposób nie uzasadnił naruszenia przez kwestionowane przepisy rozporządzeń art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1 (błędnie oznaczony we wniosku w pkt 5 na s. 3 jako art. 254 § 1), art. 251, art. 254, art. 265 i art. 336 ustawy kodeks cywilny. Poprzestał jedynie na przywołaniu, w oparciu o orzeczenie Sądu Najwyższego, treści art. 44 kodeksu cywilnego. Wnioskodawca nie dokonał żadnej analizy treści tychże przepisów, ani nie wskazał jakiejkolwiek relacji między nimi, a kwestionowanymi przepisami rozporządzeń. Tym samym Trybunał uznaje, że także w tym zakresie stawiane zarzuty są oczywiście bezzasadne.

Mając powyższe na względzie, Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.