Pełny tekst orzeczenia

205/5/B/2008


POSTANOWIENIE
z dnia 27 czerwca 2007 r.
Sygn. akt Ts 108/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Grzybowski,


po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Marka Jarockiego, w sprawie zgodności:
oświadczenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 lipca 2003 r. o przyjęciu, ratyfikacji i potwierdzeniu Traktatu podpisanego w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864, ze zm.) z art. 2, art. 87 oraz art. 91 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 16 maja 2007 r., sporządzonej przez pełnomocnika skarżącego, zakwestionowana została zgodność z Konstytucją oświadczenia Prezydenta RP z dnia 23 lipca 2003 r. o ratyfikacji Traktatu podpisanego w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r. (dalej: oświadczenie). Zdaniem skarżącego, oświadczenie to narusza unormowania art. 2, art. 87 oraz art. 91 ust. 1 Konstytucji. Źródeł takiego naruszenia upatruje skarżący w tym, iż oświadczenie o ratyfikacji Traktatu powoduje, że jego skutkiem stało się przystąpienie Polski do umowy międzynarodowej, której w ogóle nie zawarto. Skarżący poddaje bowiem w wątpliwość okoliczność samego powołania 25 marca 1957 r. na mocy Traktatu Rzymskiego – Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, przekształconej następnie w Unię Europejską. Jego zdaniem, demokratyczne państwo prawa nie może przystępować do umowy międzynarodowej, której w ogóle nie zawarto. Tymczasem akt takiego przystąpienia wywołuje skutki prawne, których istnienie narusza prawa majątkowe skarżącego.
Skarga konstytucyjna wniesiona została w związku z następującą sprawą. Decyzją Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z 21 grudnia 2004 r. (nr WITD.DI.0152.186/204/04) nałożono na skarżącego (jako właściciela Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej Tysovia) karę pieniężną. W wyniku wniesionego odwołania od tej decyzji, Główny Inspektor Transportu Drogowego, decyzją z 1 marca 2005 r. (nr BPO-5-183-ML6/2005/1569-8/S) utrzymał rozstrzygnięcie organu I instancji w mocy. Jako materialnoprawną podstawę decyzji wskazał art. 92 ust. 1 pkt 2 i 6 oraz art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.), postanowienia L.p.I.11.11 ust. 1 lit. b oraz L.p.I.11.11 ust. 4 lit. a załącznika do tej ustawy, art. 15 ust. 5 i ust. 7 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz. Urz. UE L370.8), a także art. 31 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879, ze zm.). W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ administracji wskazał m.in., że w części dotyczącej niewskazania przez kierowcę wykresówek lub dokumentu potwierdzającego fakt nieprowadzenia pojazdu, podstawą prawną wymierzonej kary są postanowienia ustawy o transporcie drogowym. Natomiast podstawą prawną rozstrzygnięcia w części dotyczącej braku wpisania imienia kierowcy jest przepis rozporządzenia Rady. Zgodnie zaś z treścią art. 92 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy o transporcie drogowym ten, kto wykonuje transport drogowy lub przewozy na potrzeby własne, nie przestrzegając przepisów o czasie pracy i odpoczynku kierowców oraz wiążących RP umów międzynarodowych, podlega określonej karze pieniężnej. Skarga skarżącego na opisaną wyżej decyzję została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 listopada 2005 r. (sygn. akt VI SA/Wa 846/05). W uzasadnieniu tego orzeczenia sąd podkreślił m.in., iż na mocy Traktatu o przystąpieniu RP do Unii Europejskiej, z dniem 1 maja 2004 r. zaczęło obowiązywać w Polsce prawo UE. W związku z powyższym, organ administracji publicznej był władny oprzeć swoje rozstrzygnięcie m.in. na treści postanowień zawartych w rozporządzeniu nr 3821/85/EWG. Skarga kasacyjna wniesiona od tego wyroku została oddalona wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 stycznia 2007 r. (sygn. akt I OSK 384/06), doręczonym skarżącemu 16 kwietnia 2007 r.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo na zasadach określonych w ustawie wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Przedmiotem skargi konstytucyjnej wnoszonej na podstawie powołanego wyżej przepisu może być więc wyłącznie przepis prawny spełniający dwojaką kwalifikację. Po pierwsze, winien być on podstawą normatywną ostatecznego orzeczenia wydanego przez sąd lub organ administracji publicznej w sprawie skarżącego. Po drugie, to w treści tego przepisu tkwić winna bezpośrednia przyczyna niedozwolonej (w świetle regulacji konstytucyjnych) ingerencji w sferę gwarantowanych przez ustawę zasadniczą praw lub wolności. Trzeba także podkreślić, iż jednym z podstawowych obowiązków nałożonych przez ustawodawcę na podmiot występujący ze skargą konstytucyjną jest powinność precyzyjnego określenia jej podstawy. Wiąże się to z koniecznością wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa skarżącego, i w jaki sposób – jego zdaniem – zostały naruszone przez unormowania zakwestionowane w skardze konstytucyjnej.
Przedmiotem skargi konstytucyjnej jest w niniejszym przypadku oświadczenie Prezydenta RP z 23 lipca 2003 r. o przyjęciu, ratyfikacji i potwierdzeniu Traktatu podpisanego w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r. Już w tym miejscu trzeba więc stwierdzić, że akt ten nie wykazuje opisanych wyżej cech dopuszczalnego przedmiotu skargi konstytucyjnej. Przede wszystkim zauważyć trzeba, iż w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji zaskarżeniu za pomocą tego środka prawnego podlega jedynie „ustawa lub inny akt normatywny”. Sformułowanie to nie pozostawia wątpliwości, iż przedmiotem skargi może być wyłącznie akt stanowienia prawa, który – zgodnie z utrwalonym już w orzecznictwie TK poglądem – kreuje normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym. Tego rodzaju kwalifikacji nie można przypisać oświadczeniu Prezydenta RP o przyjęciu, ratyfikacji i potwierdzeniu umowy międzynarodowej. Jest to bowiem typowy akt zastosowania norm kompetencyjnych, kreujących uprawnienie Głowy Państwa do ratyfikacji umów międzynarodowych.
Oświadczenie Prezydenta z 23 lipca 2003 r. w żadnym razie nie wykazuje także wskazanej wyżej podwójnej kwalifikacji aktu prawnego stanowiącego przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej. Nie ustanawiając norm o charakterze generalno-abstrakcyjnym, oświadczenie to nie mogło stanowić podstawy prawnej ostatecznego orzeczenia, wydanego w sprawie, w związku z którą skierowano niniejszą skargę konstytucyjną. Brak normatywnego związku między wskazanym przez skarżącego przedmiotem skargi, a wydanymi w sprawie decyzjami i orzeczeniami sądowymi wyklucza tym samym dopuszczalność merytorycznego zbadania wniesionej skargi konstytucyjnej.
Już tylko na marginesie wskazać należy również, iż w sprawie nie doszło do prawidłowego określenia podstawy wniesionej skargi konstytucyjnej. Skarżący nie precyzuje bowiem, jakie – przysługujące mu – konkretne prawa lub wolności doznały niedozwolonego uszczerbku lub ograniczenia. Ogólne odwołanie się do treści przepisów dotyczących systemu źródeł prawa w RP, jak i zasad ustrojowych wyrażonych w art. 2 Konstytucji, nie wypełnia wymogu wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa, i w jaki sposób – zdaniem skarżącego, zostały naruszone przez akt prawny zakwestionowany w skardze.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, orzeka się jak w sentencji.