Ts 32/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
224/6/B/2008
POSTANOWIENIE
z dnia 23 września 2008 r.
Sygn. akt Ts 32/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Zbigniew Cieślak,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Marka Jarockiego – Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej TYSOVIA, w sprawie zgodności:
art. 87 § 1 i § 5 oraz art. 221 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 178 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej, sporządzonej przez pełnomocnika skarżącego, zakwestionowana została zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.). W szczególności skarżący zarzucił art. 87 § 1 i § 5 oraz art. 221 p.p.s.a. niezgodność z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 176 ust. 2 Konstytucji. Z powyższych przepisów Konstytucji skarżący wywiódł przysługujące mu prawo do sądu, zakaz ustawowego zamykania drogi sądowej oraz prawo do co najmniej dwuinstancyjnego postępowania sądowego.
W ocenie skarżącego kwestionowane przepisy p.p.s.a. powyższe prawa i zakazy naruszają w ten sposób, iż art. 221 p.p.s.a. dopuszcza odrzucenie nieopłaconej skargi kasacyjnej, sporządzonej przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia wpisu stałego. Zdaniem skarżącego, praktyka sądowa, polegająca na zaniechaniu ponownego wezwania do dokonania tej czynności, odbiega od wskazania poczynionego w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 września 2006 r. (SK 21/05, OTK ZU nr 8/A/2006, poz. 103). Trybunał powołał się w nim na okoliczność utrwalenia praktyki sądowej, polegającej na ponownym wzywaniu przez sąd do uiszczenia opłaty po zakończeniu postępowania wpadkowego, związanego z uzyskaniem przez skarżącego pomocy prawnej.
Z kolei art. 87 § 1 i § 5 p.p.s.a. zarzucił skarżący nadmierną represyjność odnośnie do zbyt krótkich terminów, w jakich podmiot występujący z wnioskiem o przywrócenie terminu dokonać winien czynności procesowej.
Skarga konstytucyjna sformułowana została w związku z następującą sprawą. W związku z wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 12 września 2006 r. (SK 21/05), w którym Trybunał – po rozpatrzeniu skargi konstytucyjnej skarżącego – stwierdził zgodność z Konstytucją art. 221 p.p.s.a., skarżący wystąpił z wnioskami o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu stałego od skarg kasacyjnych skierowanych przeciwko wyrokom Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 11 marca 2004 r. (sygn. akt I SA/Ka 458/03) oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 marca 2004 r. (sygn. akt 6 II SA 2200/02). Postanowieniem z 6 listopada 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wniosek skarżącego odrzucił, stwierdzając, że złożony został on po upływie terminów przewidzianych w art. 87 § 1 oraz § 5 p.p.s.a. Terminy te rozpoczęły bowiem bieg od dnia doręczenia skarżącemu postanowienia o odrzuceniu wniesionej skargi kasacyjnej, które to zdarzenie miało miejsce w dniu 6 września 2004 r. Za irrelewantną, z punktu widzenia powyższego ustalenia, uznał sąd administracyjny okoliczność złożenia przez skarżącego zarówno zażalenia na opisane wyżej postanowienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak i skargi konstytucyjnej do Trybunału Konstytucyjnego, której przedmiotem uczynił skarżący art. 221 p.p.s.a.
Analogiczne co do kierunku, jednakże odmiennie uzasadnione orzeczenie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W postanowieniu z 19 października 2006 r. stwierdzono, że wniosek skarżącego złożony został z przekroczeniem terminu określonego w art. 87 § 1 p.p.s.a. Tym razem, wiążąc początek biegu terminu z podjęciem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 12 września 2006 r., sąd stwierdził, że wniesienie przez skarżącego wniosku o przywrócenie terminu nastąpiło już po upływie 7-dniowego terminu, przewidzianego w art. 87 § 1 p.p.s.a.
Zażalenia skarżącego na opisane wyżej postanowienia sądów administracyjnych I instancji zostały oddalone postanowieniami Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 stycznia 2007 r. (sygn. akt – odpowiednio: II FZ 819/06 oraz I OZ 1731/06). Naczelny Sąd Administracyjny podzielił w nich argumentację przedstawioną w zakwestionowanych postanowieniach. Ponadto, w uzasadnieniu pierwszego z opisanych wyżej orzeczeń, Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że kluczowe dla oceny dopuszczalności wniosku skarżącego było stwierdzenie wniesienia go z przekroczeniem terminu określonego w art. 87 § 1 p.p.s.a. W świetle art. 88 p.p.s.a. taka konstatacja skutkować musiała odrzuceniem wniosku, bez potrzeby badania, czy w sprawie skarżącego miał miejsce „przypadek wyjątkowy”, a także – czy zaistniała przesłanka braku winy, o których mowa w art. 87 § 2 i § 5 p.p.s.a. Okoliczności te mogą być analizowane dopiero wówczas, gdy sam wniosek o przywrócenie terminu jest dopuszczalny, a więc złożony w terminie.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo na zasadach określonych w ustawie wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. W świetle powyższego unormowania nie ulega wątpliwości, że przedmiotem skargi konstytucyjnej uczynić można wyłącznie przepisy (ustawy lub innego aktu normatywnego) wykazujące złożoną kwalifikację. Po pierwsze, winny być one podstawą prawną ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie, w związku z którą zostaje wniesiona skarga konstytucyjna. Po drugie, to w normatywnej treści kwestionowanych przepisów tkwić winna przyczyna niedozwolonej ingerencji w sferę konstytucyjnych wolności lub praw podmiotu występującego ze skargą konstytucyjną. Po trzecie, ingerencja ta wiązać się musi z problemem niezgodności zachodzącej między kwestionowanymi w skardze przepisami a unormowaniami konstytucyjnymi, wyrażającymi określone prawa i wolności skarżącego, wskazywanymi w skardze jako jej podstawa, a zarazem wzorzec kontroli. Dopiero łączne zaistnienie opisanych wyżej zależności pozwala na uznanie kwestionowanej regulacji za dopuszczalny przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, w przypadku analizowanej skargi konstytucyjnej zaskarżone w niej unormowania wskazanych powyżej wymogów nie spełniają.
W odniesieniu do zakwestionowanych art. 87 § 5 oraz art. 221 p.p.s.a. stwierdzić należy, iż nie mogą być one uznane za podstawę prawną ostatecznego orzeczenia, z wydaniem którego wiąże skarżący zarzuty przedstawione w skardze konstytucyjnej. Nie ulega wątpliwości, iż w sprawie skarżącego zarzuty te połączone zostały z dwoma orzeczeniami, tj. postanowieniami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 6 listopada 2006 r. oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 19 października 2006 r. Orzeczeniami tymi odrzucone zostały wnioski skarżącego o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu stałego od skarg kasacyjnych wniesionych przeciwko wcześniejszym wyrokom tych sądów. Oddalenie zażaleń skarżącego na powyższe postanowienia przez Naczelny Sąd Administracyjny nadało im niezbędny – w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji – walor ostateczności. Podkreślić jednak należy, iż zakwestionowane w skardze konstytucyjnej przepisy art. 87 § 5 oraz art. 221 p.p.s.a. nie mogą być uznane za podstawę prawną ich wydania. W sytuacji stwierdzenia, że skarżący wystąpił z wnioskiem o przywrócenie terminu po upływie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu (za taką zaś przyczynę uznał skarżący okoliczność oczekiwania na wydanie wyroku przez Trybunał Konstytucyjny), sądy administracyjne pierwszej instancji uznały wnioski te za spóźnione w świetle art. 88 p.p.s.a. Jak to podkreślono w uzasadnieniu jednego z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, czyniło to z kolei bezcelowym badanie dochowania przez skarżącego przesłanek określonych w art. 87 § 2 i § 5 p.p.s.a., skoro sam wniosek o przywrócenie terminu złożony został przez skarżącego w sposób niezgodny z ustawą. Tym samym, wyklucza to uznanie, iż przepis art. 87 § 5 p.p.s.a. był podstawą prawną orzeczeń w przedmiocie odrzucenia wniosków skarżącego.
Z podobnych względów odmówić należy powyższej kwalifikacji, niezbędnej dla potraktowania za dopuszczalny przedmiot skargi konstytucyjnej, art. 221 p.p.s.a. Przepis ten nie był bowiem podstawą prawną żadnego z orzeczeń wydanych w postępowaniu, w związku z którym wniesiono niniejszą skargę konstytucyjną. Absolutnie nie jest w tym kontekście wystarczająca okoliczność, iż jako przyczynę uzasadniającą wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu stałego od skargi kasacyjnej wskazał skarżący wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 12 września 2006 r., którego przedmiotem był właśnie kwestionowany ponownie art. 221 p.p.s.a. Wydane przez sądy administracyjne orzeczenia miały za przedmiot jedynie problem przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu stałego od skarg kasacyjnych, nie zaś kwestię odrzucenia tychże skarg kasacyjnych wskutek nieuiszczenia wpisu stałego. Artykuł 221 p.p.s.a. nie był uwzględniany przez sądy administracyjne jako podstawa prawna oceny dopuszczalności wniosku skarżącego. Ograniczenie zakresu orzekania do kwestii przywrócenia terminu uniemożliwiało także odniesienie się przez sąd administracyjny do – podnoszonego w skardze – problemu braku ponownego wezwania skarżącego o uiszczenie wpisu stałego. Wobec stwierdzonej przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne w Gliwicach i w Warszawie niedopuszczalności wniosków skarżącego o przywrócenie terminu z uwagi na naruszenie terminu określonego w art. 87 § 1 p.p.s.a., kwestia praktyki stosowania art. 221 p.p.s.a. pozostać musiała poza granicami rozstrzygnięcia tych sądów.
W odniesieniu natomiast do art. 87 § 1 p.p.s.a. stwierdzić należy, iż skarga konstytucyjna nie spełnia prawnych przesłanek występowania z tego rodzaju środkiem ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Jedną z nich pozostaje bowiem wskazanie przez skarżącego sposobu, w jaki kwestionowana regulacja naruszyła przysługujące mu konstytucyjne prawa i wolności (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK/). Podkreślić przy tym należy, iż prawidłowe wykonanie powyższego obowiązku polegać musi na przedstawieniu konkretnych, merytorycznych argumentów przemawiających na rzecz niezgodności kwestionowanej regulacji z konstytucyjnymi wzorcami, wskazanymi w skardze jako jej podstawa. Wymogu tego nie spełnia w żadnym razie lakoniczne zestawienie treści przepisów (p.p.s.a. oraz Konstytucji), któremu towarzyszy postawienie ogólnej jedynie tezy o ich niezgodności. W orzeczeniach Trybunału w sprawach skarg konstytucyjnych wskazywano również wielokrotnie, że wymogu przewidzianego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK nie realizuje w żadnym razie zawarta w skardze krytyczna ocena sposobu zastosowania kwestionowanej regulacji przez organy orzekające w indywidualnej, jednostkowej sprawie skarżącego. Wprawdzie uprzednie zastosowanie zaskarżanych przepisów stanowi warunek uczynienia ich przedmiotem wnoszonej skargi konstytucyjnej, to jednak nie sfera stosowania prawa podlega kontroli Trybunału realizowanej w postępowaniu inicjowanym skargą konstytucyjną.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, w tym zakresie swojego przedmiotu analizowana skarga konstytucyjna powyższych wymagań nie spełnia. Skarżący stawia bowiem najpierw ogólny zarzut zbytniego skrócenia terminu do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu do dokonania określonej czynności procesowej, a następnie uzasadnia go w sposób nieadekwatny do treści zaskarżonego przepisu. Argumentacja skarżącego odwołuje się do problemu oczekiwania na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, a następnie konieczności zaznajomienia się z treścią uzasadnienia tego orzeczenia. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że powyższe okoliczności, które uzasadniać miałyby zarzut nadmiernego skrócenia terminu pozostają właściwie poza zakresem regulacji art. 87 § 1 p.p.s.a. Trzeba bowiem zauważyć, że termin określony w tym przepisie odnosi się do zdarzenia, które stanęło na przeszkodzie dokonania określonej czynności. Czynnością tą – w przypadku skarżącego – pozostawało uiszczenie wpisu stałego od skargi kasacyjnej. O ile można by więc przyjąć, że wydanie przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia w przedmiocie konstytucyjności art. 221 p.p.s.a. pozostawało w merytorycznym związku z problemem skutków niedopełnienia obowiązków ustawowych odnośnie do uiszczania opłat za czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym, o tyle związku takiego nie ma w odniesieniu do problemu umożliwienia skarżącemu zapoznania się z treścią uzasadnienia tego wyroku, jak i wpływem takiej analizy na wniesienie wniosku o przywrócenie terminu. Podkreślić należy, że art. 221 p.p.s.a. nie determinował treści orzeczeń wydawanych w tej fazie postępowania, którą inicjowały wnioski skarżącego o przywrócenie terminu, składane na podstawie art. 87 § 1 p.p.s.a. Tak więc, uzasadniając swoje zarzuty, skarżący przytacza okoliczności, które nie pozostają w związku z normatywną treścią tego przepisu. Trudno tym samym przyjąć, iż wypełniają one wymóg wskazania sposobu, w jaki zakwestionowana regulacja p.p.s.a. naruszyła konstytucyjne prawa skarżącego, wymienione jako podstawa wnoszonej skargi konstytucyjnej.
Biorąc wszystkie powyższe okoliczności pod uwagę, orzeka się jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 23 września 2008 r.
Sygn. akt Ts 32/07
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Zbigniew Cieślak,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Marka Jarockiego – Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej TYSOVIA, w sprawie zgodności:
art. 87 § 1 i § 5 oraz art. 221 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 178 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej, sporządzonej przez pełnomocnika skarżącego, zakwestionowana została zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.). W szczególności skarżący zarzucił art. 87 § 1 i § 5 oraz art. 221 p.p.s.a. niezgodność z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 176 ust. 2 Konstytucji. Z powyższych przepisów Konstytucji skarżący wywiódł przysługujące mu prawo do sądu, zakaz ustawowego zamykania drogi sądowej oraz prawo do co najmniej dwuinstancyjnego postępowania sądowego.
W ocenie skarżącego kwestionowane przepisy p.p.s.a. powyższe prawa i zakazy naruszają w ten sposób, iż art. 221 p.p.s.a. dopuszcza odrzucenie nieopłaconej skargi kasacyjnej, sporządzonej przez adwokata lub radcę prawnego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia wpisu stałego. Zdaniem skarżącego, praktyka sądowa, polegająca na zaniechaniu ponownego wezwania do dokonania tej czynności, odbiega od wskazania poczynionego w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 września 2006 r. (SK 21/05, OTK ZU nr 8/A/2006, poz. 103). Trybunał powołał się w nim na okoliczność utrwalenia praktyki sądowej, polegającej na ponownym wzywaniu przez sąd do uiszczenia opłaty po zakończeniu postępowania wpadkowego, związanego z uzyskaniem przez skarżącego pomocy prawnej.
Z kolei art. 87 § 1 i § 5 p.p.s.a. zarzucił skarżący nadmierną represyjność odnośnie do zbyt krótkich terminów, w jakich podmiot występujący z wnioskiem o przywrócenie terminu dokonać winien czynności procesowej.
Skarga konstytucyjna sformułowana została w związku z następującą sprawą. W związku z wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 12 września 2006 r. (SK 21/05), w którym Trybunał – po rozpatrzeniu skargi konstytucyjnej skarżącego – stwierdził zgodność z Konstytucją art. 221 p.p.s.a., skarżący wystąpił z wnioskami o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu stałego od skarg kasacyjnych skierowanych przeciwko wyrokom Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 11 marca 2004 r. (sygn. akt I SA/Ka 458/03) oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 marca 2004 r. (sygn. akt 6 II SA 2200/02). Postanowieniem z 6 listopada 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wniosek skarżącego odrzucił, stwierdzając, że złożony został on po upływie terminów przewidzianych w art. 87 § 1 oraz § 5 p.p.s.a. Terminy te rozpoczęły bowiem bieg od dnia doręczenia skarżącemu postanowienia o odrzuceniu wniesionej skargi kasacyjnej, które to zdarzenie miało miejsce w dniu 6 września 2004 r. Za irrelewantną, z punktu widzenia powyższego ustalenia, uznał sąd administracyjny okoliczność złożenia przez skarżącego zarówno zażalenia na opisane wyżej postanowienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak i skargi konstytucyjnej do Trybunału Konstytucyjnego, której przedmiotem uczynił skarżący art. 221 p.p.s.a.
Analogiczne co do kierunku, jednakże odmiennie uzasadnione orzeczenie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W postanowieniu z 19 października 2006 r. stwierdzono, że wniosek skarżącego złożony został z przekroczeniem terminu określonego w art. 87 § 1 p.p.s.a. Tym razem, wiążąc początek biegu terminu z podjęciem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 12 września 2006 r., sąd stwierdził, że wniesienie przez skarżącego wniosku o przywrócenie terminu nastąpiło już po upływie 7-dniowego terminu, przewidzianego w art. 87 § 1 p.p.s.a.
Zażalenia skarżącego na opisane wyżej postanowienia sądów administracyjnych I instancji zostały oddalone postanowieniami Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 stycznia 2007 r. (sygn. akt – odpowiednio: II FZ 819/06 oraz I OZ 1731/06). Naczelny Sąd Administracyjny podzielił w nich argumentację przedstawioną w zakwestionowanych postanowieniach. Ponadto, w uzasadnieniu pierwszego z opisanych wyżej orzeczeń, Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że kluczowe dla oceny dopuszczalności wniosku skarżącego było stwierdzenie wniesienia go z przekroczeniem terminu określonego w art. 87 § 1 p.p.s.a. W świetle art. 88 p.p.s.a. taka konstatacja skutkować musiała odrzuceniem wniosku, bez potrzeby badania, czy w sprawie skarżącego miał miejsce „przypadek wyjątkowy”, a także – czy zaistniała przesłanka braku winy, o których mowa w art. 87 § 2 i § 5 p.p.s.a. Okoliczności te mogą być analizowane dopiero wówczas, gdy sam wniosek o przywrócenie terminu jest dopuszczalny, a więc złożony w terminie.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo na zasadach określonych w ustawie wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. W świetle powyższego unormowania nie ulega wątpliwości, że przedmiotem skargi konstytucyjnej uczynić można wyłącznie przepisy (ustawy lub innego aktu normatywnego) wykazujące złożoną kwalifikację. Po pierwsze, winny być one podstawą prawną ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie, w związku z którą zostaje wniesiona skarga konstytucyjna. Po drugie, to w normatywnej treści kwestionowanych przepisów tkwić winna przyczyna niedozwolonej ingerencji w sferę konstytucyjnych wolności lub praw podmiotu występującego ze skargą konstytucyjną. Po trzecie, ingerencja ta wiązać się musi z problemem niezgodności zachodzącej między kwestionowanymi w skardze przepisami a unormowaniami konstytucyjnymi, wyrażającymi określone prawa i wolności skarżącego, wskazywanymi w skardze jako jej podstawa, a zarazem wzorzec kontroli. Dopiero łączne zaistnienie opisanych wyżej zależności pozwala na uznanie kwestionowanej regulacji za dopuszczalny przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, w przypadku analizowanej skargi konstytucyjnej zaskarżone w niej unormowania wskazanych powyżej wymogów nie spełniają.
W odniesieniu do zakwestionowanych art. 87 § 5 oraz art. 221 p.p.s.a. stwierdzić należy, iż nie mogą być one uznane za podstawę prawną ostatecznego orzeczenia, z wydaniem którego wiąże skarżący zarzuty przedstawione w skardze konstytucyjnej. Nie ulega wątpliwości, iż w sprawie skarżącego zarzuty te połączone zostały z dwoma orzeczeniami, tj. postanowieniami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 6 listopada 2006 r. oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 19 października 2006 r. Orzeczeniami tymi odrzucone zostały wnioski skarżącego o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu stałego od skarg kasacyjnych wniesionych przeciwko wcześniejszym wyrokom tych sądów. Oddalenie zażaleń skarżącego na powyższe postanowienia przez Naczelny Sąd Administracyjny nadało im niezbędny – w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji – walor ostateczności. Podkreślić jednak należy, iż zakwestionowane w skardze konstytucyjnej przepisy art. 87 § 5 oraz art. 221 p.p.s.a. nie mogą być uznane za podstawę prawną ich wydania. W sytuacji stwierdzenia, że skarżący wystąpił z wnioskiem o przywrócenie terminu po upływie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu (za taką zaś przyczynę uznał skarżący okoliczność oczekiwania na wydanie wyroku przez Trybunał Konstytucyjny), sądy administracyjne pierwszej instancji uznały wnioski te za spóźnione w świetle art. 88 p.p.s.a. Jak to podkreślono w uzasadnieniu jednego z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, czyniło to z kolei bezcelowym badanie dochowania przez skarżącego przesłanek określonych w art. 87 § 2 i § 5 p.p.s.a., skoro sam wniosek o przywrócenie terminu złożony został przez skarżącego w sposób niezgodny z ustawą. Tym samym, wyklucza to uznanie, iż przepis art. 87 § 5 p.p.s.a. był podstawą prawną orzeczeń w przedmiocie odrzucenia wniosków skarżącego.
Z podobnych względów odmówić należy powyższej kwalifikacji, niezbędnej dla potraktowania za dopuszczalny przedmiot skargi konstytucyjnej, art. 221 p.p.s.a. Przepis ten nie był bowiem podstawą prawną żadnego z orzeczeń wydanych w postępowaniu, w związku z którym wniesiono niniejszą skargę konstytucyjną. Absolutnie nie jest w tym kontekście wystarczająca okoliczność, iż jako przyczynę uzasadniającą wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu stałego od skargi kasacyjnej wskazał skarżący wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 12 września 2006 r., którego przedmiotem był właśnie kwestionowany ponownie art. 221 p.p.s.a. Wydane przez sądy administracyjne orzeczenia miały za przedmiot jedynie problem przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu stałego od skarg kasacyjnych, nie zaś kwestię odrzucenia tychże skarg kasacyjnych wskutek nieuiszczenia wpisu stałego. Artykuł 221 p.p.s.a. nie był uwzględniany przez sądy administracyjne jako podstawa prawna oceny dopuszczalności wniosku skarżącego. Ograniczenie zakresu orzekania do kwestii przywrócenia terminu uniemożliwiało także odniesienie się przez sąd administracyjny do – podnoszonego w skardze – problemu braku ponownego wezwania skarżącego o uiszczenie wpisu stałego. Wobec stwierdzonej przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne w Gliwicach i w Warszawie niedopuszczalności wniosków skarżącego o przywrócenie terminu z uwagi na naruszenie terminu określonego w art. 87 § 1 p.p.s.a., kwestia praktyki stosowania art. 221 p.p.s.a. pozostać musiała poza granicami rozstrzygnięcia tych sądów.
W odniesieniu natomiast do art. 87 § 1 p.p.s.a. stwierdzić należy, iż skarga konstytucyjna nie spełnia prawnych przesłanek występowania z tego rodzaju środkiem ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Jedną z nich pozostaje bowiem wskazanie przez skarżącego sposobu, w jaki kwestionowana regulacja naruszyła przysługujące mu konstytucyjne prawa i wolności (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK/). Podkreślić przy tym należy, iż prawidłowe wykonanie powyższego obowiązku polegać musi na przedstawieniu konkretnych, merytorycznych argumentów przemawiających na rzecz niezgodności kwestionowanej regulacji z konstytucyjnymi wzorcami, wskazanymi w skardze jako jej podstawa. Wymogu tego nie spełnia w żadnym razie lakoniczne zestawienie treści przepisów (p.p.s.a. oraz Konstytucji), któremu towarzyszy postawienie ogólnej jedynie tezy o ich niezgodności. W orzeczeniach Trybunału w sprawach skarg konstytucyjnych wskazywano również wielokrotnie, że wymogu przewidzianego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK nie realizuje w żadnym razie zawarta w skardze krytyczna ocena sposobu zastosowania kwestionowanej regulacji przez organy orzekające w indywidualnej, jednostkowej sprawie skarżącego. Wprawdzie uprzednie zastosowanie zaskarżanych przepisów stanowi warunek uczynienia ich przedmiotem wnoszonej skargi konstytucyjnej, to jednak nie sfera stosowania prawa podlega kontroli Trybunału realizowanej w postępowaniu inicjowanym skargą konstytucyjną.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, w tym zakresie swojego przedmiotu analizowana skarga konstytucyjna powyższych wymagań nie spełnia. Skarżący stawia bowiem najpierw ogólny zarzut zbytniego skrócenia terminu do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu do dokonania określonej czynności procesowej, a następnie uzasadnia go w sposób nieadekwatny do treści zaskarżonego przepisu. Argumentacja skarżącego odwołuje się do problemu oczekiwania na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, a następnie konieczności zaznajomienia się z treścią uzasadnienia tego orzeczenia. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że powyższe okoliczności, które uzasadniać miałyby zarzut nadmiernego skrócenia terminu pozostają właściwie poza zakresem regulacji art. 87 § 1 p.p.s.a. Trzeba bowiem zauważyć, że termin określony w tym przepisie odnosi się do zdarzenia, które stanęło na przeszkodzie dokonania określonej czynności. Czynnością tą – w przypadku skarżącego – pozostawało uiszczenie wpisu stałego od skargi kasacyjnej. O ile można by więc przyjąć, że wydanie przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia w przedmiocie konstytucyjności art. 221 p.p.s.a. pozostawało w merytorycznym związku z problemem skutków niedopełnienia obowiązków ustawowych odnośnie do uiszczania opłat za czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym, o tyle związku takiego nie ma w odniesieniu do problemu umożliwienia skarżącemu zapoznania się z treścią uzasadnienia tego wyroku, jak i wpływem takiej analizy na wniesienie wniosku o przywrócenie terminu. Podkreślić należy, że art. 221 p.p.s.a. nie determinował treści orzeczeń wydawanych w tej fazie postępowania, którą inicjowały wnioski skarżącego o przywrócenie terminu, składane na podstawie art. 87 § 1 p.p.s.a. Tak więc, uzasadniając swoje zarzuty, skarżący przytacza okoliczności, które nie pozostają w związku z normatywną treścią tego przepisu. Trudno tym samym przyjąć, iż wypełniają one wymóg wskazania sposobu, w jaki zakwestionowana regulacja p.p.s.a. naruszyła konstytucyjne prawa skarżącego, wymienione jako podstawa wnoszonej skargi konstytucyjnej.
Biorąc wszystkie powyższe okoliczności pod uwagę, orzeka się jak w sentencji.