Pełny tekst orzeczenia

34/1/B/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 25 listopada 2008 r.
Sygn. akt Ts 100/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Granat,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Tadeusza Jadacha w sprawie zgodności:
1) 3941 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) art. 405 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej w zakresie odnoszącym się do zgodności art. 405 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 8 maja 2007 r. zarzucono niezgodność: 3941 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji; art. 405 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna sformułowana została w związku z następującym stanem faktycznym. Postanowieniem z 13 września 2006 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. akt VI ACa 871/06) odrzucił skargę o wznowienie postępowania w sprawie powództwa skarżącego, zakończonego prawomocnym orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Postanowieniem z 10 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie – VI Wydział Cywilny (sygn. akt VI ACa 871/06) odrzucił zażalenie ze względu na jego niedopuszczalność.
W piśmie uzupełniającym braki skargi konstytucyjnej skarżący wskazał, że zaskarżone przepisy 3941 § 1 i 2 k.p.c., wyłączające możliwość złożenia zażalenia do Sądu Najwyższego na postanowienie w przedmiocie odrzucenia skargi o wznowienie postępowania, gdy sądem orzekającym w sprawie skargi o wznowienie jest sąd apelacyjny, pozbawiają stronę możliwości bycia wysłuchanym oraz pozbawiają ją właściwej procedury, która umożliwiałaby kontrolę postępowania w sprawie o wznowienie postępowania. Zdaniem skarżącego, przepisy te niezgodne są z art. 78 Konstytucji, pozbawiają bowiem stronę możliwości weryfikacji orzeczenia podjętego w I instancji, oraz z art. 176 ust. 1 Konstytucji, wyłączając prawo do dwuinstancyjnego postępowania. Ponadto skarżący wskazuje, że gdyby w sprawie wznowienia postępowania orzekał sąd okręgowy lub rejonowy, to przysługiwałoby mu prawo do dwuinstancyjnego postępowania, a zatem naruszony został art. 32 ust. 1 Konstytucji. Tym samym naruszony został także art. 77 ust. 2 Konstytucji. W zakresie art. 405 k.p.c. skarżący wskazał, że związek tego przepisu z ostatecznym postanowieniem wydanym w jego sprawie ma charakter pośredni. Związek ten, zdaniem skarżącego, wynika z nieprecyzyjności przepisu, a zatem – gdyby zaskarżony przepis zawierał inne rozwiązania w zakresie właściwości sądu uprawnionego do orzekania o wznowienie postępowania lub był bardziej precyzyjny, to nie można byłoby mówić o naruszeniu konstytucyjnych praw.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Ma ona gwarantować, że obowiązujące w systemie prawa akty normatywne nie będą stanowiły źródła ich naruszeń. W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji, przedmiotem skargi konstytucyjnej jest wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia o prawach skarżącego. Wskazany przedmiot skargi konstytucyjnej determinuje wymogi formalne, których spełnienie jest konieczne dla stwierdzenia dopuszczalności skargi konstytucyjnej. W świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być tylko zarzut niekonstytucyjności przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach skarżącego określonych w Konstytucji. Zgodnie z koncepcją skargi konstytucyjnej przyjętą w prawie polskim, przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego nie mogą być akty stosowania prawa, a więc prawomocne orzeczenia lub ostateczne decyzje wydane w indywidualnych sprawach, lecz wyłącznie akty normatywne, na podstawie których zostały podjęte takie rozstrzygnięcia. Z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) wynika, że na skarżącym ciąży obowiązek wskazania naruszonych wolności lub praw oraz sposobu ich naruszenia. Z kolei z art. 32 ust. 1 pkt 3 i 4 tejże ustawy wynika obowiązek uzasadnienia zarzutu niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 12 września 2007 r. skarżący został wezwany do dokładnego określenia sposobu naruszenia jego konstytucyjnych praw i wolności, wyrażonych w art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji, przez zaskarżony przepis art. 405 k.p.c.
W piśmie uzupełniającym braki skargi konstytucyjnej z 5 października 2007 r. brak jest jednak wskazania dokładnego sposobu naruszenia konstytucyjnych praw i wolności skarżącego w zakresie art. 405 k.p.c. Skarżący określa w tym piśmie sposób naruszenia konstytucyjnych praw i wolności wyrażonych w art. 3941 § 1 i 2 k.p.c. i wskazuje wprost, że z treścią tych przepisów wiąże naruszenie swoich praw. Także w piśmie z 18 października 2007 r. skarżący nie odniósł się do treści zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego w zakresie zaskarżonego art. 405 k.p.c. Tym samym uznać należy, że skarżący nie wykazał naruszenia konstytucyjnych praw i wolności w zakresie art. 405 k.p.c., a zatem na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym stwierdzić należy niedopuszczalność nadania biegu skardze konstytucyjnej w tym zakresie.

W tym stanie rzeczy, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej w zakresie odnoszącym się do zgodności art. 405 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji.