Pełny tekst orzeczenia

198/5/B/2008

POSTANOWIENIE
z dnia 1 września 2008 r.
Sygn. akt Ts 160/06

Trybunał Konstytucyjny w składzie:




Marek Mazurkiewicz – przewodniczący


Stanisław Biernat – sprawozdawca


Marian Grzybowski,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lutego 2007 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Magellan Sp. z o.o.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W sporządzonej przez pełnomocnika skarżącej – Magellan Sp. z o.o. – skardze konstytucyjnej zakwestionowana została zgodność z Konstytucją art. 36 oraz art. 60 ust. 3 i 4b ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, ze zm.; dalej: u.z.o.z.) w zw. z art. 12 ust. 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, ze zm.; dalej: u.s.p.). Zaskarżonym przepisom u.z.o.z. i u.s.p. skarżąca zarzuciła, że w zakresie, w jakim stanowią podstawę dla organu założycielskiego do zmiany (przedłużenia) terminu zakończenia likwidacji, są sprzeczne z art. 2, art. 7, art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 3 oraz art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji i wynikającymi z nich prawami skarżącej.
Postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego odmówiono nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Trybunał stwierdził, że skarga nie spełnia podstawowej przesłanki korzystania z tego środka ochrony praw, jaką jest zakwestionowanie przepisów będących podstawą prawną ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie skarżącej. Zdaniem Trybunału, zaskarżone przepisy u.z.o.z. i u.s.p. nie mogą być uznane za podstawę prawną (w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji) wydanych wobec skarżącej orzeczeń Sądu Okręgowego w Łodzi i Sądu Apelacyjnego w Łodzi. Taką podstawę dały sądom stosowne przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.), uwzględnienie zaś zaskarżonych unormowań u.z.o.z. i u.s.p. związane było jedynie z dokonanymi w toku postępowania ustaleniami faktycznymi sprawy.
Zażalenie na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skierował pełnomocnik skarżącej. Zakwestionował w nim podstawowe ustalenie skutkujące odmową nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Zdaniem skarżącej niezakwestionowanie w skardze art. 788 k.p.c. wynikało z faktu, iż przepis ten nie narusza jej konstytucyjnych praw. Źródła takiego naruszenia upatrywać zaś należy właśnie w treści art. 36 oraz art. 60 ust. 3 i 4b u.z.o.z. w związku z art. 12 ust. 11 u.s.p. Skarżąca podkreśliła, że negatywne stanowisko Trybunału odnośnie do kwalifikacji zaskarżonych przepisów prowadzi w konsekwencji do wniosku, iż unormowania o charakterze materialnoprawnym nie mogą być przedmiotem wnoszonych skarg konstytucyjnych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty zażalenia wniesionego przez pełnomocnika skarżącej nie zasługują na uwzględnienie.
Zasadniczą przesłanką odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu było uznanie, że zaskarżone w niej przepisy ustawowe nie były podstawą prawną ostatecznego orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Przeciwko takiej ich kwalifikacji kieruje się też argumentacja zażalenia skarżącej na postanowienie Trybunału.
Należy podkreślić, że z punktu widzenia przesłanek skargi konstytucyjnej należy dokonać wyraźnego oddzielenia płaszczyzny przepisów stanowiących podstawę prawną orzeczenia wydanego w sprawie skarżącego, od problemu innych unormowań, które jedynie kształtując sytuację faktyczną skarżącego, takiego waloru nie wykazują.
Ponownie zatem wyjaśnić należy, iż zakwestionowane przepisy u.z.o.z. i u.s.p. zostały uwzględnione przez sądy orzekające w sprawie skarżącej, jednakże nie jako podstawa prawna wydawanych postanowień. Dokonując ustalenia okoliczności sprawy, sądy brały pod uwagę następstwa podjętych przez organ samorządu (Radę Powiatu Pyrzyckiego) uchwał w przedmiocie przesunięcia terminu końcowego likwidacji dłużnika skarżącej. Przyjąć też należy, że uchwały te podjęte zostały na podstawie przepisów wskazanych w skardze konstytucyjnej, co podkreśla sama skarżąca w treści zażalenia. Nie ulega jednak wątpliwości, że uchwały te nie mogą być uznane za ostateczne orzeczenie, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji, wydane w sprawie, w związku z którą skarżąca wystąpiła ze skargą konstytucyjną.
Należy w związku z tym zauważyć, że ochrony swoich praw przed ewentualnym naruszeniem powodowanym podjęciem przez organ gminy uchwały na podstawie zaskarżonych przepisów u.s.p. oraz u.z.o.z. poszukiwać winna skarżąca przede wszystkim i w pierwszej kolejności na drodze postępowania unormowanego w art. 87 ust. 1 u.s.p. Zgodnie z tym przepisem – „Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez organ powiatu w sprawie z zakresu administracji publicznej, może, po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia, zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego”.
Tymczasem w niniejszej sprawie orzeczeniem, które wyczerpało przysługującą drogę prawną (art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm./) było postanowienie Sądu Apelacyjnego w Łodzi, oddalające zażalenie skarżącej na postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi, oddalające jej wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko podmiotowi, na który przeszedł obowiązek zapłaty. Skarżąca podkreśla w swoim zażaleniu na postanowienie Trybunału formalny wymiar kontroli przeprowadzanej przez sąd orzekający na podstawie art. 788 k.p.c. Nie wynika z tego, aby uzasadnione było uznanie za podstawę prawną orzeczenia wydawanego w postępowaniu o nadanie klauzuli wszystkich przepisów prawnych wpływających (zwłaszcza tylko pośrednio) na sytuację skarżącej, rozpatrywaną na płaszczyźnie art. 788 k.p.c. przez sąd apelacyjny rozpoznający jej zażalenie. Trzeba jeszcze raz podkreślić, że przedmiotem normowania przez zakwestionowane w skardze konstytucyjnej przepisy u.z.o.z. i u.s.p. pozostawała kwestia przedłużenia przez organy samorządu terytorialnego terminu likwidacji podmiotu będącego dłużnikiem skarżącej. Zastosowanie tych przepisów przez Radę Powiatu Pyrzyckiego spowodowało przesunięcie terminu końcowego likwidacji zakładu opieki zdrowotnej. Tym samym, zmianie uległ jeden z elementów stanu faktycznego ocenianego przez sąd orzekający w sprawie skarżącej. Okoliczność ta nie uzasadnia jednak przyjęcia, że przepisy powodujące taką zmianę stanowiły jednocześnie podstawę prawną orzeczenia sądowego wydanego w toku postępowania. Przedmiotem tego orzeczenia była bowiem odrębna kwestia związana z przejściem obowiązku zapłaty na inny podmiot aniżeli zakład opieki zdrowotnej. Inne też były unormowania stanowiące podstawę prawną podejmowanego przez sąd rozstrzygnięcia.
Konkludując, stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu Trybunału odmawiające uznania zaskarżonych przepisów za podstawę prawną orzeczenia wydanego w sprawie skarżącej było uzasadnione.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należy stwierdzić, iż Trybunał Konstytucyjny słusznie odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.