Pełny tekst orzeczenia

21/2/A/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 18 lutego 2009 r.
Sygn. akt K 11/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz
Andrzej Rzepliński
Mirosław Wyrzykowski
Bohdan Zdziennicki – sprawozdawca,



po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 lutego 2009 r., wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o zbadanie zgodności:

art. 23b ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675) w zakresie, w jakim pomija sportowców niepełnosprawnych, zdobywców medali na igrzyskach paraolimpijskich sprzed 1992 r., z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417) umorzyć postępowanie ze względu na zbędność wydania wyroku.

UZASADNIENIE

I


1. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności art. 23b ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675) w zakresie, w jakim pomija sportowców niepełnosprawnych, zdobywców medali na igrzyskach paraolimpijskich sprzed 1992 r., z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

Wątpliwości sądu budzi ustalenie daty granicznej zdobycia medalu paraolimpijskiego i tym samym uniemożliwienie uzyskania odpowiednich świadczeń przez sportowców niepełnosprawnych, którzy zdobyli medal olimpijski przed 1992 r. Zdaniem Wnioskodawcy ustawodawca wprowadzając kryterium daty granicznej naruszył zasadę równości i zasadę sprawiedliwości społecznej, a przecież cechą istotną wspólną dla medalistów olimpiad dla niepełnosprawnych, decydującą o przyznaniu świadczenia, jest ich udział w zawodach sportowych o charakterze olimpijskim i zdobycie co najmniej jednego medalu.

Wnioskodawca wyjaśnił, że kryterium daty granicznej zostało wprowadzone ustawą z dnia 8 września 2006 r. o zmianie ustawy o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 208, poz. 1531). Poselski projekt nowelizacji nie zawierał tego kryterium, a w uzasadnieniu wskazano, że igrzyska paraolimpijskie są rozgrywane od 1960 r. Przyjęcie za datę graniczną roku 1992 uzasadniono faktem, że igrzyska paraolimpijskie odbywały się nieregularnie, dopiero w 1989 r. utworzono Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski, a w 1992 r. odbyła się pierwsza oficjalna olimpiada osób niepełnosprawnych w Albertville. Senat zakwestionował rok 1992, jako datę graniczną, zwracając uwagę na dyskryminację wewnątrz grupy medalistów niepełnosprawnych i zaproponował rok 1972, od którego Polacy po raz pierwszy brali udział w igrzyskach paraolimpijskich. Sejm jednak poprawkę Senatu odrzucił.

W opinii wnioskodawcy nie jest istotne, że w okresie od 1972 r. do 1992 r. imprezy o charakterze olimpijskim odbywały się nieregularnie. Taka okoliczność nie powinna przesądzać o braku możliwości przyznania prawa do świadczenia osobom niepełnosprawnym, dotkniętym przez los, które z determinacją chcą wskazać pozostałym osobom niepełnosprawnym drogę do odnalezienia sensu życia.


2. Prokurator Generalny w piśmie z 7 lutego 2008 r. przedstawił stanowisko, zgodnie z którym skarżony przepis jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

W uzasadnieniu Prokurator Generalny podzielił argumentację Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, uznając, że przyjęte przez ustawodawcę kryterium różnicowania nie znajduje żadnego uzasadnienia.

Prokurator Generalny zwrócił uwagę, że Międzynarodowy Komitet Olimpijski i Polski Komitet Paraolimpijski w oficjalnych informacjach za pierwsze igrzyska paraolimpijskie uważa igrzyska odbywające się w 1960 r. w Rzymie (od tego czasu rejestrowane są wszystkie rekordy paraolimpijskie i medaliści).
Zdaniem Prokuratora Generalnego odmienne traktowanie sportowców niepełnosprawnych tylko z uwagi na datę zdobycia medalu należy uznać za naruszające zasadę równości i ściśle związaną z nią zasadę sprawiedliwości społecznej.

3. Marszałek Sejmu, w piśmie z 8 lutego 2008 r., wniósł o stwierdzenie zgodności zaskarżonego przepisu z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.
W opinii Marszałka Sejmu przyjęte przez ustawodawcę kryterium czasowe znajduje oparcie w utworzeniu Międzynarodowego Komitetu Paraolimpijskiego w 1989 r. i zorganizowaniu oficjalnych Igrzysk Paraolimpijskich w 1992 r. w Albertville. Natomiast w okresie od 1972 r. do 1991 r. igrzyska te miały inną nazwę – ogólnoświatowe zawody sportowe dla niepełnosprawnych.
Marszałek Sejmu wyjaśnił, że ustawodawca wprowadzając zaskarżone zróżnicowanie oparł się na opinii eksperta, z której wynikało, że zawody przed rokiem 1992 nie miały m.in. określonych minimów kwalifikacyjnych, co sprawia, że trudno je uznać za pełnoprawne igrzyska.
W konkluzji uzasadnienia Marszałek Sejmu stwierdził, że ustawodawca wprowadzając zróżnicowanie podmiotów podobnych kierował się racjonalnymi przesłankami i zróżnicowanie to ma związek z celem i treścią kwestionowanego przepisu.

II

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Przedmiotem wniosku uczyniono art. 23b ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675; dalej: ustawa o kulturze fizycznej) w zakresie, w jakim pomija sportowców niepełnosprawnych, zdobywców medali na igrzyskach paraolimpijskich sprzed 1992 r. Wątpliwości wnioskodawcy budzi ustalenie daty granicznej zdobycia medalu paraolimpijskiego i tym samym uniemożliwienie uzyskania odpowiednich świadczeń sportowcom niepełnosprawnym, którzy zdobyli medal olimpijski przed 1992 r. Zarzuty sądu zostały sformułowane wobec art. 23b ustawy o kulturze fizycznej w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2009 r. W tym dniu weszła w życie ustawa z dnia 3 października 2008 r. o zmianie ustawy o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 195, poz. 1200), uzupełniająca dotychczasowe zasady przyznawania świadczenia pieniężnego z budżetu państwa sportowcom niepełnosprawnym. Ustawodawca w art. 23b, w dodanych ustępach 1a i 1b, wprowadził możliwość przyznania tego świadczenia również sportowcom niepełnosprawnym, którzy zdobyli co najmniej jeden medal na zawodach sportowych osób niepełnosprawnych przed 1992 r. Jednocześnie minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu został upoważniony do określenia wykazu zawodów sportowych osób niepełnosprawnych odbywających się przed 1992 r., uwzględniając zawody będące odpowiednikiem igrzysk paraolimpijskich.
Prawodawca, uzupełniając przepisy ustawy o kulturze fizycznej, zmodyfikował sytuację sportowców niepełnosprawnych w sposób zgodny z oczekiwaniami wnioskodawcy.
Przedstawione ustalenia prowadzą do wniosku, że zachodzi przesłanka zbędności orzekania, o której stanowi art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.), uzasadniająca umorzenie postępowania.

Z powyższych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.