Pełny tekst orzeczenia

163/3/B/2010

POSTANOWIENIE
z dnia 22 stycznia 2009 r.
Sygn. akt Ts 87/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej „Centrum Jasna” sp. z o.o. w sprawie zgodności:
art. 394 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 18 marca 2008 r. wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 394 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna sformułowana została w związku z następującym stanem faktycznym. Postanowieniem z 5 listopada 2007 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. akt XVI GC 666/05) odrzucił zażalenie skarżącej na zarządzenie w przedmiocie zwrotu wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Postanowieniem z 8 stycznia 2008 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie – I Wydział Cywilny (sygn. akt I ACz 2041/07) oddalił zażalenie skarżącej.
Skarżąca zarzuciła, że zaskarżony przepis art. 394 § 1 k.p.c. jest wykładany przez sądy orzekające w jej sprawie w sposób powodujący niezaskarżalność zarządzenia o zwrocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Zdaniem skarżącej taka wykładnia oraz odmowa stosowania przez sądy analogii do postanowień kończących postępowanie w sprawie pozbawiają ją prawa do rozstrzygnięcia sprawy w dwuinstancyjnym postępowaniu. Skarżąca wskazuje, że wskutek niewłaściwej wykładni art. 394 § 1 k.p.c., polegającej na ograniczeniu możliwości wnoszenia zażalenia jedynie do podstaw określonych w tych przepisach, doszło do naruszenia jej prawa do sądu, zasady demokratycznego państwa prawnego. Skarżąca wskazuje na przydatność i konieczność przyjęcia odmiennej wykładni zaskarżonego przepisu, zarzuca też niezasadne pominięcie możliwości stosowania analogii legis na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. Zdaniem skarżącej, gdyby ustawodawca zakazał odpowiedniego stosowania przepisów o zażaleniach do podstaw innych niż określone w art. 394 k.p.c., to zaznaczyłby to wyraźnie w ustawie. Skarżąca przedstawia także rozbudowaną argumentację przekonującą o zasadności tezy o charakterze zarządzenia o zwrocie wniosku o zabezpieczenie jako kończącego postępowanie.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jest środkiem służącym ochronie konstytucyjnych praw lub wolności, którego wniesienie uwarunkowane zostało szeregiem przesłanek wynikających z art. 79 ust. 1 Konstytucji, a doprecyzowanych w przepisach ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.). Wniesienie skargi jest dopuszczalne tylko w sytuacji, w której do naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności doszło na skutek wydania rozstrzygnięcia w sprawie skarżącego, przy czym naruszenie to wynika z zastosowania przez orzekające w sprawie organy przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, który jest sprzeczny z Konstytucją. Innymi słowy: naruszenie praw lub wolności konstytucyjnych, których ochrony skarżący chce dochodzić w trybie skargi konstytucyjnej, ma być efektem niekonstytucyjnej treści przepisu zastosowanego przy rozpatrywaniu sprawy skarżącego, nie zaś wynikać z niewłaściwego zastosowania tego przepisu przez orzekające w sprawie organy. Celem skargi jest bowiem usunięcie z systemu prawa niekonstytucyjnego przepisu, którego stosowanie skutkuje naruszeniem chronionych konstytucyjnie praw lub wolności. Skarga konstytucyjna nie jest zatem skargą na stosowanie prawa, ale skargą na przepis prawa. Trybunał Konstytucyjny rozpatrując skargę, nie pełni tym samym funkcji kolejnej instancji odwoławczej, nie bada zgodności z prawem i słuszności podjętych przez orzekające organy rozstrzygnięć.
Treść skargi konstytucyjnej stanowiącej przedmiot wstępnego rozpoznania wskazuje jednoznacznie, że skarżąca nie kwestionuje zgodności z Konstytucją jakichkolwiek przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, ale określony sposób wykładni przepisów. Wprawdzie skarżąca wskazuje jako przedmiot kontroli art. 394 § 1 k.p.c., jednak istota przedstawionych w uzasadnieniu zarzutów sprowadza się do przyjęcia prezentowanego w skardze stanowiska, uznającego zwrot wniosku o zabezpieczenie za rozstrzygnięcie kończące postępowanie. Dokonanie proponowanej przez skarżącą wykładni oraz przyjęcie na zasadzie analogii dopuszczalności złożenia zażalenia na zwrot wniosku wyczerpują zatem w istocie żądania skarżącej. Tak sformułowanej skardze konstytucyjnej, jako niespełniającej podstawowych przesłanek zawartych w art. 79 Konstytucji, należało odmówić nadania dalszego biegu.

Mając powyższe na względzie, należało orzec jak w sentencji.