Pełny tekst orzeczenia

291/4/B/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 8 maja 2009 r.
Sygn. akt Ts 172/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Granat,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Czesława G. w sprawie zgodności:
art. 23 ust. 1a i 1b ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 1203, ze zm.) z art. 2, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 75 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 28 maja 2008 r. zakwestionowano zgodność art. 23 ust. 1a i 1b ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 1203, ze zm.) z art. 2, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 75 ust. 1 Konstytucji.
W ocenie skarżącego zakwestionowane przepisy nie zapewniają dostatecznej ochrony praw mieszkaniowych, w sposób niezgodny z Konstytucją różnicują uprawnienia w zakresie możliwości wstąpienia w stosunek najmu następców prawnych lokali mieszkalnych, a ponadto wprowadzają zróżnicowanie tych podmiotów z uwagi na wiek, co – w opinii skarżącego – narusza standardy przewidziane w art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została sporządzona w oparciu o następujący stan faktyczny.
Skarżący wystąpił do Dyrektora Oddziału Regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej o wydanie tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkiwali jego rodzice. Decyzją z 19 grudnia 2005 r. (nr 193/05) organ ten odmówił przyznania praw do zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym znajdującym się w zasobach WAM. W uzasadnieniu decyzji Dyrektor Oddziału Regionalnego WAM stwierdził, że w razie śmierci osoby, której przed dniem 30 czerwca 2004 r. przydzielono lokal mieszkalny niebędący kwaterą, prawo do zamieszkiwania w tym lokalu mają wspólnie z nią zamieszkałe w chwili jej śmierci dzieci własne, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat, chyba że przed tym dniem stały się niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji i nie zawarły związku małżeńskiego. Skarżący nie spełniał tych warunków i dlatego nie mógł uzyskać decyzji o prawie zamieszkiwania w lokalu. Na podstawie ustawy z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Dyrektor Oddziału Regionalnego WAM może za zgodą Ministra Obrony Narodowej może wydać taką decyzję, lecz tylko z uwagi na wystąpienie szczególnych okoliczności. W opinii organu administracyjnego I instancji takie szczególne warunki nie zaistniały. Rozstrzygnięcie Dyrektora Oddziału Regionalnego zostało zaskarżone do Prezesa WAM, który decyzją z 24 lutego 2006 r. (nr BP-ZRAiS-409-3-3/06) utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Skarżący wystąpił ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z 26 czerwca 2006 r. (sygn. akt II SA/Wa 747/06) oddalił skargę. Skarżący odwołał się od wyroku WSA. Postanowieniem z 14 grudnia 2007 r. (sygn. akt I OSK 1724/06) Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę kasacyjną z uwagi na uchybienia formalne tego środka odwoławczego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Trybunał Konstytucyjny w ramach wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej bada, czy spełnia ona warunki formalne przewidziane w art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz w art. 46-48 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że skardze konstytucyjnej nie może zostać nadany dalszy bieg z uwagi na przekroczenie terminu do jej wniesienia. Jak wynika z treści art. 46 ust. 1 ustawy TK, skarżący jest może wystąpić ze skargą konstytucyjną w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia mu prawomocnego orzeczenia. Ze względu na to, że postanowienie NSA zostało doręczone skarżącemu 22 stycznia 2008 r., należało przyjąć, że termin, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o TK upłynął 22 kwietnia 2008 r. Skarga została złożona 28 maja 2008 r., a więc ze znacznym przekroczeniem terminu.
Niezależnie od powyższego, Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że skarga konstytucyjna nie może zostać merytorycznie rozpoznana z uwagi na niespełnienie przesłanki wyczerpania drogi prawnej (art. 46 ust. 1 ustawy o TK). Z dołączonych do skargi rozstrzygnięć wynika, że Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę kasacyjną od wyroku WSA z uwagi na nieusuwalne braki formalne. Oznacza to, że skarżący nie doprowadził do dwukrotnego, merytorycznego rozpoznania sprawy przez sądy administracyjne. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie zwracał uwagę, że skarga konstytucyjna jest subsydiarnym środkiem ochrony wolności i praw. Jej subsydiarny charakter wyraża się w pierwszeństwie sądów powszechnych bądź szczególnych do merytorycznego rozpoznania sprawy, w ramach którego może dojść do wyeliminowania stanu naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw. Nieprawidłowy sposób postępowania pełnomocnika skarżącego doprowadził do odrzucenia skargi przez NSA. W konsekwencji – z uwagi na niewyczerpanie drogi prawnej – uniemożliwił uruchomienie postępowania skargowego przed Trybunałem Konstytucyjnym.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, na podstawie art. 46 ustawy o TK, odmówiono nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.