Pełny tekst orzeczenia

178/3/B/2009


POSTANOWIENIE
z dnia 5 czerwca 2009 r.
Sygn. akt Ts 197/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Andrzej Rzepliński – przewodniczący
Teresa Liszcz – sprawozdawca
Wojciech Hermeliński,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2008 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Przedsiębiorstwo Komunikacyjno Spedycyjne TYCHY,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 22 sierpnia 2007 r. skarżąca domagała się uznania art. 3701 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) za niezgodny z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 176 ust. 1 Konstytucji. Zdaniem skarżącej zaskarżona norma skutkuje obowiązkiem nieomylności profesjonalnych pełnomocników procesowych w toku postępowania sądowego i ustanawia dyktat formalizmu nad istotą postępowania sądowego, którą stanowi prawo do sprawiedliwego rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym, zagwarantowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji, a jednocześnie narusza zasadę państwa prawa, wynikającą z art. 2 Konstytucji. Skarżąca wyraziła ponadto przekonanie, że tak rozumiany art. 3701 k.p.c. narusza wprost jej konstytucyjnie chronione prawo do rozpoznania sprawy w co najmniej dwuinstancyjnym postępowaniu sądowym.
Sąd Rejonowy w Tychach postanowieniem z 27 grudnia 2006 r. (sygn. akt VI GC 186/06/3) odrzucił apelację skarżącej od wyroku Sądu Rejonowego w Tychach z dnia 19 października 2006 r. (sygn. akt jw.), ze względu na brak wskazania, czy wyrok został zaskarżony w całości, czy w części. Zażalenie na to postanowienie zostało oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 19 lipca 2007 r. (sygn. akt XIX Gz 304/07). Sąd ten podtrzymał twierdzenie, że z treści apelacji nie wynikał zakres zaskarżenia wyroku.
Postanowieniem z 19 czerwca 2008 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił skardze konstytucyjnej nadania dalszego biegu, wskazując, że art. 45 ust. 1 oraz art. 176 Konstytucji, jak również Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, nie stanowią prawidłowych wzorców kontroli w postępowaniu w trybie skargi konstytucyjnej, a nadto skarżąca nie wskazała okoliczności uprawdopodabniających naruszenie jej praw podmiotowych.
We wniesionym na powyższe postanowienie zażaleniu skarżąca wniosła o „uchylenie postanowienia z 5 marca i umorzenie skargi o uznanie art. 370.1 Ustawy Kodeks Postępowania Cywilnego za sprzeczny z art. 45 ust. 1 Konstytucji, art. 77 ust. 2 Konstytucji oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji i art. 2 Konstytucji oraz za sprzeczny z art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka”. Uzasadniając żądanie, skarżąca wskazała, że „Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 3701 k.p.c. jest niezgodny z art. 45 ust. 1 oraz art. 78 Konstytucji, a w pozostałym zakresie umorzył postępowanie”, oraz przytoczyła motywy powyższego rozstrzygnięcia. W jej ocenie „budzi zdumienie strony wywód zawarty w treści uzasadnienia postanowienia z 13 czerwca 2008 r., tj. wydanego prawie miesiąc po pierwotnym wyroku Trybunału w sprawie Sygn. Akt P 18/07, iż norma Art. 370.1 Ustawy k.p.c. nie jest sprzeczna z Konstytucją”. Skarżąca przypomniała nadto, że „konsekwencją stwierdzenia niekonstytucyjności art. 370.1 k.p.c. była utrata mocy obowiązującej tego przepisu, a w dalszej konsekwencji zbędność orzekania w przedmiocie skargi z 22 sierpnia 2008 r. oraz dalszych pism procesowych stanowiących w istocie rozszerzenie zakresu skargi pierwotnej o dalsze przypadki naruszonego konstytucyjnie prawa”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Postępowanie w przedmiocie wstępnej kontroli skargi konstytucyjnej zostało uregulowane w art. 46 – 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Nie przewidują one możliwości umorzenia postępowania przed Trybunałem na tym etapie, ani też – uchylenia już wydanego postanowienia. Stwierdzenie w toku wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej, że wystąpiła przesłanka umorzenia postępowania przed Trybunałem, określona w art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK, skutkuje natomiast odmową nadania skardze dalszego biegu. Z tej przyczyny żądanie uchylenia zaskarżonego postanowienia i umorzenia postępowania nie może zostać uwzględnione.
Trybunał zwraca także uwagę, że zażalenie nie może zostać uwzględnione także wówczas, gdy zaskarżone postanowienie, mimo błędnego uzasadnienia, odpowiada prawu. Wyjaśnienia wymaga w tym miejscu, że w zaskarżonym postanowieniu Trybunał nie uznał, że zaskarżony art. 3701 k.p.c. jest zgodny z Konstytucją, lecz dokonał pod kątem formalnym oceny zarzutów postawionych w skardze konstytucyjnej, stwierdzając, że nie spełnia ona kryteriów określonych w art. 79 ust. 1 Konstytucji i doprecyzowanych w ustawie o TK. Należy bowiem pamiętać, że kontrola konstytucyjna inicjowana w wyniku skargi konstytucyjnej nie jest kontrolą abstrakcyjną, lecz kontrolą konkretną. Dlatego też jej przedmiotem, jak wielokrotnie podkreślał Trybunał, jest ta norma, która wiąże się ze stanem faktycznym skargi; w przeciwnym razie nadawałoby to postępowaniu charakter actio popularis (por. wyroki TK z 24 lutego 1999 r., SK 4/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 24 i 12 grudnia 2005 r., SK 20/04, OTK ZU nr 11/A/2005, poz. 133 oraz postanowienie TK z 22 maja 2007 r., SK 38/05, OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 59).

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.