Pełny tekst orzeczenia

476/6/B/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 22 stycznia 2009 r.
Sygn. akt Ts 327/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Stronnictwa Prawicy Demokratycznej w sprawie zgodności:
art. 38c ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857, ze zm.) z art. 2, art. 11, art. 30, art. 32 oraz art. 58 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 24 października 2008 r., sporządzonej przez adwokata, zakwestionowana została zgodność art. 38c ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857, ze zm.; dalej: u.p.p.) z Konstytucją.
W opinii skarżącego stronnictwa zakwestionowany przepis w sposób niezgodny z Konstytucją ogranicza wolność funkcjonowania partii politycznych, albowiem pozwala Państwowej Komisji Wyborczej oraz Sądowi Okręgowemu w Warszawie dokonać wykreślenia z ewidencji partii politycznej stronnictwa, które nie przedłożyło sprawozdania o źródłach pozyskania środków finansowych, w tym o kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania oraz o wydatkach poniesionych ze środków Funduszu Wyborczego.
Skarga zawiera również wywody świadczące o rzekomej niezgodności zakwestionowanego przepisu z zasadą poszanowania godności człowieka, zasadą równości wobec prawa oraz skierowanej do osób fizycznych wolności zrzeszania się.
Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny.
Partia polityczna – Stronnictwo Prawicy Demokratycznej – została wpisana do ewidencji partii politycznych postanowieniem Sądu Okręgowego w Warszawie z 18 sierpnia 2004 r. (sygn. akt VII NS REJ EW P 199). Z uwagi na nieprzedłożenie sprawozdania o źródłach pozyskania środków finansowych, w tym o kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania oraz o wydatkach poniesionych ze środków Funduszu Wyborczego, Państwowa Komisja Wyborcza wystąpiła do Sądu Okręgowego w Warszawie z wnioskiem o wykreślenie partii politycznej z ewidencji. Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z 9 września 2005 r. (sygn. akt VII Ns Rej Ew Pzm 70/05) wykreślił partię polityczną z ewidencji. Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z 29 marca 2006 r. (sygn. akt I ACa 1128/05) oddalił apelację od orzeczenia sądu pierwszej instancji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej; ustawa o TK) przewidują liczne warunki formalne, warunkujące dopuszczalność skargi konstytucyjnej. Ich niespełnienie – z uwagi na obowiązującą w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym zasadę skargowości (art. 66 ustawy o TK) – rodzi negatywne z punktu widzenia skarżącego skutki. Złożona do Trybunału Konstytucyjna skarga nie spełnia w zasadzie jakiejkolwiek przesłanki warunkującej jej dopuszczalność.
W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że skarga została wniesiona po ustawowym trzymiesięcznym terminie, którego bieg rozpoczyna się od dnia doręczenia stronie skarżącej prawomocnego orzeczenia sądowego. Skoro strona skarżąca kwestionuje przepis pozwalający na wykreślenie partii z ewidencji, to prawomocnym rozstrzygnięciem w rozumieniu art. 46 ust. 1 ustawy o TK było postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie oddalające apelację na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie o wykreśleniu partii z ewidencji, doręczone pełnomocnikowi partii 29 maja 2006 r. Trzymiesięczny termin na wniesienie skargi konstytucyjnej upłynął więc 29 sierpnia 2006 r. Z ustaleń dokonanych przez Trybunał Konstytucyjny wynika również, że ostateczne – w ocenie skarżącego – jest orzeczenie SN z 4 września 2008 r. (sygn. akt III SO 9/08), które dotyczyło wznowienia postępowania przed SN w przedmiocie wpisu partii do ewidencji. Partia zakwestionowała przepis regulujący materię wykreślania partii z ewidencji. Brak związku pomiędzy ostatecznym orzeczeniem a przedmiotem skargi uzasadnia odmowę nadania skardze dalszego biegu.
Niedopuszczalność skargi wynika również z niewłaściwego powołania wzorców konstytucyjnych. Trybunał Konstytucyjny podkreśla, po pierwsze, że część z przywołanych przepisów Konstytucji nie może stanowić samoistnego wzorca kontroli (art. 2 i przytoczony w uzasadnieniu skargi art. 7), a część nie jest adresowana do osób prawnych – art. 30 oraz art. 58 ust. 1 Konstytucji. W odniesieniu do art. 32 Konstytucji skarga nie zawiera uzasadnienia wyjaśniającego, na czym ma polegać naruszenie zasady równości. Z kolei wywody dotyczące art. 11 Konstytucji należy ocenić jako oczywiście bezzasadne w sytuacji, gdy skarżąca partia kwestionuje przepis dotyczący wykreślania partii politycznych z ewidencji za nieprzedłożenie sprawozdania, a uzasadnia to tym, że partie w ogóle nie powinny być ewidencjonowane. Na marginesie należy stwierdzić, że rozważania o wątpliwościach interpretacyjnych, jakie wiążą się z użyciem w art. 38 u.p.p. zwrotu „poprzedni rok kalendarzowy”, stanowią dowód nieznajomości istniejącego w tym zakresie orzecznictwa Sądu Najwyższego.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o TK, należało odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.