Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Zygmunt Dudziński

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Koper

przy udziale prokuratora prokuratury Okręgowej w Tarnobrzegu – Marka Skrzyńskiego

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2013 roku,

sprawy R. M.

oskarżonego z art. 178a § 1 i § 4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora Prokuratury Rejonowej
w T.

od wyroku Sądu Rejonowego w T.

z dnia 21 stycznia 2013 r., w sprawie sygn. II K 1106/12

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do R. M.
w części dotyczącej orzeczenia o karze – w ten sposób, że:

1)  w pkt I – wymiar kary pozbawienia wolności obniża do
1 (jednego) roku,

2)  uchyla pkt II i pkt III,

3)  w pkt. V – uchyla orzeczenie o opłacie.

II.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części.

III.  Zasądza od R. M. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w postępowaniu odwoławczym w kwocie 320 zł (trzysta dwadzieścia zł), w tym 300 zł (trzysta zł) tytułem opłaty za pierwszą i drugą instancję.

Sygn. akt II Ka 90/13

UZASADNIENIE:

R. M. został oskarżony o to, że:

- w dniu 10 października 2012 r. w G., woj. (...), kierował samochodem osobowym marki (...) o nr rej. (...), będąc w stanie nietrzeźwości
- 1,45 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio prawomocnie skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia
22 marca 2012 r. w sprawie sygn. II K 131/12 za prowadzenie pojazdu mechanicznego
w stanie nietrzeźwości

tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 i § 4 kk

Sąd Rejonowy w T. wyrokiem wydanym w dniu 21 stycznia 2013 r.
w sprawie sygn. II K 1106/12 uznał oskarżonego R. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu:

i za to:

I. Na podstawie art. 178a § 4 kk skazał R. M. na karę 1 (jednego) roku
i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II. Na podstawie art. 69 § 1 i § 2 oraz § 4 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wobec R. M. wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby trwający 3 (trzy) lata,

III. Na podstawie art. 71 §1 kk orzekł wobec R. M. karę grzywny
w wysokości 100 (stu) stawek dziennych, ustalając na podstawie art. 33 § 1 i § 3 kk wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 zł (piętnaście) złotych,

IV. Na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec R. M. tytułem środka karnego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 (pięciu) lat,

I.  Zasądził od R. M. na rzecz Skarbu Państwa opłatę w kwocie
450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych oraz koszty procesu w kwocie 110 (sto dziesięć) złotych.

Od wymienionego wyroku prokurator Prokuratury Rejonowej w T. wniósł apelację.

Zaskarżając wyrok sądu pierwszej instancji na niekorzyść oskarżonego R. M. w części dotyczącej orzeczenia o karze, oskarżyciel publiczny zarzucił rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu R. M. w sytuacji, gdy oskarżony kierował samochodem w stanie blisko 6-krotnie przekraczającym próg nietrzeźwości, uprzedniej karalności za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, rażącego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, co sprawiło, że suma kar zastosowanych za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie spełni należycie swojej funkcji wychowawczej i prewencyjnej w stosunku do oskarżonego, jak i w zakresie jej społecznego oddziaływania, a nadto nie odzwierciedli wysokiego stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego mu czynu.

W apelacji prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie punktu II wyroku dotyczącego warunkowego zawieszenia wykonania wobec R. M. kary pozbawienia wolności i uchylenie punktu III wyroku dotyczącego orzeczonej kary grzywny oraz utrzymanie zaskarżonego wyroku w pozostałej części.

Sąd odwoławczy (Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu) zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora zasługiwała – częściowo - na uwzględnienie.

W spełniającym wymogi z art. 424 § 1 i § 2 kpk uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd rejonowy dokładnie wykazał:

- na podstawie których dowodów i w oparciu o jakie kryteria ich oceny, uznał oskarżonego R. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego występek z art. 178a § 4 kk w zw. z art. 178a § 1 kk (k. 31-32),

- na podstawie których przesłanek z art. 53 § 1 i § 2 kk oraz w celu spełnienia jakich wymogów i założeń orzekł w stosunku do oskarżonego R. M. za powyższe przestępstwo karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lata oraz karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej w kwocie 15 zł, a nadto orzekł środek karny zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat (k. 32-32/2).

Sąd okręgowy orzekając w postępowaniu odwoławczym w pełni podzielił stanowisko sądu rejonowego w zakresie uznania winy oskarżonego R. M. w popełnieniu przedmiotowego przestępstwa (przy równoczesnej całkowitej akceptacji prawidłowości ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd pierwszej instancji). Natomiast w części dotyczącej orzeczenia o karze sąd odwoławczy uznał za zasadną potrzebę częściowej zmiany zaskarżonego wyroku:

R. M. został skazany:

a)  wyrokiem Sądu Rejonowego w T.wydanym w dniu 22 marca 2012 r.
w sprawie sygn. II K 131/12 (aktualnie prawomocnym) – za przestępstwo
z art. 178a § 1 kk popełnione w dniu 26 stycznia 2012 r.,

b)  wyrokiem Sądu Rejonowego w T. wydanym w dniu 21 stycznia 2012 r.
w sprawie sygn. II K 1106/12 (aktualnie nieprawomocnym – zaskarżonym przedmiotową apelacja oskarżyciela publicznego) – za przestępstwo
z art. 178a § 4 kk w zw. z art. 178a § 1 kk popełnione w dniu 10 października 2012 r.

Powyższe zestawienie:

- wskazuje, że umyślne przestępstwo podobne w sprawie niniejszej sygn. II K 1106/12 R. M. popełnił po upływie zaledwie 7 miesięcy od daty wyroku skazującego
w uprzedniej sprawie sygn. II K 131/12,

- uzasadnia logicznie ocenę, że R. M. jest sprawcą rażąco niepoprawnym, naruszającym umyślnie porządek prawny bez względu na grożące mu (z tego tytułu) konsekwencje prawne,

- kara wymierzona R. M. w sprawie sygn. II K 131/12 nie spełniła założonych celów wychowawczych i zapobiegawczych.

Zwraca uwagę również okoliczność, że popełniając wskazane wyżej przestępstwa R. M. znajdował się w stanie znacznej nietrzeźwości: w sprawie
sygn. II K 131/12 – 1,29 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, w sprawie
sygn. II K 1106/12 – 1,45 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu (k. 12 i 29).

W odniesieniu do wszystkich wskazanych wyżej przesłanek logicznie należało uznać, że „wyrażenie przez oskarżonego skruchy i zobowiązanie się, że nie naruszy więcej porządku prawnego” (uzasadnienie zaskarżonego wyroku: k. 32) – było jedynie postawą formalną, mającą służyć wyłącznie próbie zabezpieczenia się przed surowszą (m. in. z uwagi na uprzednie skazanie) odpowiedzialnością karną.

Zgodnie z art. 69 § 4 kk – wobec sprawcy przestępstwa określonego w art. 178a § 4 kk sąd może zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności w „szczególnie uzasadnionych wypadkach”. W ocenie sądu odwoławczego, przesłanki wskazane co do oskarżonego R. M., tj. „sytuacja rodzinna” (żywiciel rodziny składającej się z żony i dwojga małoletnich dzieci, stan zdrowia córki wymagającej opieki ze strony oskarżonego) oraz „skrucha i świadomość szkodliwości czynu” (uzasadnienie zaskarżonego wyroku: k. 32)
- absolutnie nie stanowiły podstawy do uznania, że w stosunku do wymienionego oskarżonego zachodził „szczególnie uzasadniony wypadek” (w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu prawa karnego materialnego).

Zważywszy powyższe, przy uznaniu trafności zarzutów postawionych w tej części przez prokuratora w jego apelacji, sąd odwoławczy oceniając karę orzeczoną przez sąd pierwszej instancji za „rażąco niewspółmierną” (w sensie: kary niezasadnie łagodnej), orzekając na podstawie art. 437 § 1 kpk i art. 438 pkt 4 kpk zmienił zaskarżony wyrok – w ten sposób, że:

- w pkt. I wymiar kary pozbawienia wolności obniżył do 1 roku,

a jednocześnie:

- uchylił pkt II (odnośnie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności na okres próby) oraz pkt III (odnośnie kary grzywny).

Zdaniem sądu odwoławczego, kara bezwzględna pozbawienia wolności (aczkolwiek: w wymiarze mniejszym, aniżeli wnioskował oskarżyciel publiczny w apelacji) – jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego R. M., uwzględnia (wskazane przez sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku: k. 31/2-32) stopień społecznej szkodliwości przedmiotowego przestępstwa oraz właściwości i warunki osobiste sprawcy,
a nadto powinna – realnie – spełnić założone wychowawcze i zapobiegawcze cele kary.

W pozostałej części sąd odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok
(art. 437 § 1 kpk).

Zdaniem sądu okręgowego, w sprawie niniejszej nie zachodziły przesłanki
z art. 439 § 1 kpk stanowiące podstawę do uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu ewentualnego uchybienia na treść tego orzeczenia.

O zasądzeniu od oskarżonego R. M. na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, sąd okręgowy orzekł na podstawie
art. 626 § 1 kpk, art. 627 kpk i art. 636 § 1 kpk oraz art. 2 ust.1 pkt 3 oraz art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. Nr 49 z 1989 r., poz. 223 – z późniejszymi zmianami).