Pełny tekst orzeczenia

114/2/B/2010

POSTANOWIENIE
z dnia 23 marca 2010 r.
Sygn. akt Ts 8/09

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Adam Jamróz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Klaudii N. w sprawie zgodności:
1) art. 71b § 3, art. 71j § 1 zdanie pierwsze oraz art. 71j § 3 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 30, art. 40, art. 65 ust. 1 oraz art. 70 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
2) art. 71k § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 78 Konstytucji,
3) § 4 ust. 1, § 5 ust. 2 oraz § 8 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie pytań na egzamin konkursowy na aplikację notarialną (Dz. U. Nr 258, poz. 2166, ze zm.) z art. 92 ust. 1 w związku z art. 78 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

umorzyć postępowanie.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 6 stycznia 2009 r., sporządzonej przez adwokata skarżącej, zakwestionowana została zgodność art. 71b § 3, art. 71j § 1 zdanie pierwsze, art. 71j § 3 oraz art. 71k § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369, ze zm.; dalej: prawo o notariacie), a także § 4 ust. 1, § 5 ust. 2 oraz § 8 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie pytań na egzamin konkursowy na aplikację notarialną (Dz. U. Nr 258, poz. 2166, ze zm.; dalej: rozporządzenie) z art. 92 ust. 1 w związku z art. 78 Konstytucji.
W opinii skarżącej treść pierwszej grupy zakwestionowanych przepisów prawa o notariacie, regulujących zasady przeprowadzania egzaminu na aplikację notarialną, narusza konstytucyjną zasadę poprawnej legislacji oraz zasadę zaufania obywatela do organów państwa, a w konsekwencji prowadzi do naruszenia konstytucyjnych praw podmiotowych skarżącej – prawa do nauki oraz wolności wykonywania zawodu. W opinii skarżącej treść art. 71b § 3, art. 71j § 1 zdanie pierwsze oraz art. 71j § 3 prawa o notariacie pozwala również na sformułowanie pod ich adresem zarzutu naruszenia godności człowieka oraz złamania zakazu poniżającego traktowania. Z kolei art. 71k § 3 prawa o notariacie narusza prawo do zaskarżania orzeczeń wydanych przez organ pierwszej instancji, albowiem organem odwoławczym od uchwały komisji przeprowadzającej egzamin na aplikację czyni Ministra Sprawiedliwości – organ mający wpływ na jej skład.
Wskazane w petitum przepisy rozporządzenia skarżąca kwestionuje z powodu naruszenia prawa do zaskarżania orzeczeń wydanych przez organ pierwszej instancji, a także z uwagi na przekroczenie zakresu upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia (art. 92 ust. 1 Konstytucji).
Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny.
Skarżąca ubiegała się o przyjęcie na aplikację notarialną. Uchwałą nr 147/2007 Komisji egzaminacyjnej do spraw aplikacji notarialnej w obszarze właściwości Izby Notarialnej w Warszawie z 2 lipca 2007 r. w sprawie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację notarialną otrzymała negatywny wynik z egzaminu konkursowego. W wyniku złożonego od uchwały odwołania Minister Sprawiedliwości decyzją z 23 października 2007 r. (nr DNAP-II-6321-23/07/JT) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Decyzje te zostały zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z 28 lutego 2008 r. (sygn. akt VI SA/Wa 2212/07) oddalił skargę, stwierdzając zgodność z prawem zakwestionowanych w skardze rozstrzygnięć. Także wniesiona do Naczelnego Sądu Administracyjnego skarga kasacyjna została oddalona wyrokiem NSA z 8 sierpnia 2008 r. (sygn. akt II GSK 634/08).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), wnioskodawca może do rozpoczęcia rozprawy wycofać wniosek, pytanie prawne albo skargę konstytucyjną. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego niejednokrotnie wyrażany był pogląd, że prawo do cofnięcia skargi przed rozpoczęciem rozprawy mieści się w granicach swobodnego uznania skarżącego i jest odzwierciedleniem zasady dyspozycyjności, na której opiera się postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym (por. postanowienia TK z: 4 marca 1999 r., SK 16/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 26; 8 marca 2000 r., K 32/98, OTK ZU nr 2/2000, poz. 64; 13 września 2000 r., K 24/99, OTK ZU nr 6/2000, poz. 192). Cofnięcie skargi konstytucyjnej przed rozpoczęciem rozprawy nie podlega zatem kontroli Trybunału Konstytucyjnego. Skutkuje to umorzeniem postępowania zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK. Powyższy wywód znajduje swoje oparcie nie tylko w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Również w doktrynie wskazuje się na to, że cofnięcie skargi konstytucyjnej jest niekontrolowanym przez Trybunał prawem skarżącego, które przysługuje temu ostatniemu do chwili rozpoczęcia rozprawy. Innymi słowy, po rozpoczęciu rozprawy dyspozycyjność wnioskodawcy podlega już kontroli Trybunału Konstytucyjnego (zob.: Z. Czeszejko-Sochacki, L. Garlicki, J. Trzciński, Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999, s. 112).
W dniu 8 października 2009 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęło pismo, w którym umocowany przedstawiciel skarżącej oświadczył, że cofa skargę.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.