Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

z dnia 15 grudnia 2010 r.


Sygn. akt Ts 16/09



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Marek Zubik,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Jacka B. w sprawie zgodności:

§ 6.4.5 statutu Politechniki Wrocławskiej we Wrocławiu w zw. z art. 116 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, ze zm.) z art. 60 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej z dnia 20 stycznia 2009 r. skarżący zarzucił, że § 6.4.5 statutu Politechniki Wrocławskiej we Wrocławiu w zw. z art. 116 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, ze zm.) jest niezgodny z art. 60 Konstytucji, gdyż w sposób niedopuszczalny zmienia materię ustawy, tj. „tytuł zawodowy magistra lub równorzędny” zmienia na „stopień doktora”. Skarżący domagał się przywrócenia do pracy na stanowisko asystenta w publicznej szkole wyższej. Zdaniem skarżącego, sąd uznał przywrócenie do pracy za niemożliwe ze względu na brak kwalifikacji wymaganych przez statut uczelni, albowiem statut wprowadził wymóg, w myśl którego na stanowisku asystenta można zatrudnić osobę, która posiada stopień doktora. Jest to niedopuszczalne, gdyż według ustawy prawo o szkolnictwie wyższym na stanowisku asystenta może być zatrudniona osoba, która posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny.

Skarga konstytucyjna została złożona w oparciu o następujący stan faktyczny. Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 4 września 2008 r. (sygn. akt VII Pa 272/07) oddalił apelację skarżącego oraz pozwanej przez niego Politechniki Wrocławskiej od wyroku Sądu Rejonowego dla WrocławiaŚródmieście Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 kwietnia 2005 r. (sygn. akt IV 2 P 1135/03). Sąd Rejonowy oddalił powództwo skarżącego w zakresie przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach u strony pozwanej – Politechniki Wrocławskiej.

Zdaniem sądów obu instancji, przywrócenie do pracy jest niemożliwe, gdyż skarżący tak w chwili rozwiązania stosunku pracy, jak i w chwili orzekania o zasadności przywrócenia, nie wykazywał aktywności naukowej, a w Politechnice Wrocławskiej zaszły zmiany organizacyjne uniemożliwiające przywrócenie do pracy, ponadto, skarżący nie posiada obecnie kwalifikacji wymaganych przez statut uczelni do zatrudnienia na stanowisku asystenta.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony konstytucyjnych praw. Za jej pomocą można żądać przeprowadzenia hierarchicznej kontroli norm tylko wtedy, gdy skarżący uprawdopodobni, że doszło do naruszenia konstytucyjnych praw oraz gdy wykaże, że zaskarżony przepis (wynikająca z niego norma prawna) stanowił źródło tego naruszenia, a uwzględnienie skargi konstytucyjnej może doprowadzić do sanowania naruszenia i zmiany sytuacji prawnej skarżącego. Warunek ten w niniejszej sprawie nie został spełniony.

Skarżący wskazuje, że w jego sprawie sądy zamknęły mu dostęp do służby publicznej, gdyż nie spełniał on wymagań określonych w statucie uczelni – nie posiadał stopnia naukowego doktora. Wymóg ten został wprowadzony przepisem statutu uczelni, wbrew obowiązującym przepisom ustawy. W tym kontekście należy zauważyć, że w sprawie chodziło o przywrócenie do pracy, a przyczyny zwolnienia skarżącego, jak i odmowa uwzględnienia jego żądania o przywrócenie, miały charakter złożony. Przyczyny te nie ograniczały się do braku posiadania przez skarżącego stopnia naukowego doktora. Orzekające o przywróceniu do pracy sądy obu instancji uznały, że przywrócenie to jest niemożliwe, gdyż po stronie skarżącego brak jest aktywności naukowej, a zmiany organizacyjne w Politechnice Wrocławskiej uniemożliwiają zatrudnienie skarżącego na poprzednio zajmowanym stanowisku, ponadto, nie ma on kwalifikacji do jego zajmowania. Sądy podkreśliły, że brak aktywności naukowej po stronie skarżącego występował zarówno w dacie rozwiązania stosunku pracy, jak i w dacie orzekania o przywróceniu do pracy. Zdaniem Sądu Okręgowego: „nie można wymagać bowiem od pracodawcy, aby zatrudniał pracownika na stanowisku, na którym nie wywiązuje się on z zadań, nie podejmuje działań zmierzających do podciągnięcia swoich kwalifikacji pod wymogi stawiane przez uczelnie”. Sąd Okręgowy uznał za bezcelową reaktywację stosunku pracy w sytuacji, w której skarżący wykazywał brak zainteresowań naukowych. Z powyższego wynika więc, że niezależnie od zastosowania względem skarżącego zaskarżonego przepisu statutu Politechniki Wrocławskiej uzasadnione było nieuwzględnienie jego żądania o przywrócenie do pracy. Według sądów powszechnych orzekających w sprawie podstawową przyczyną zwolnienia skarżącego z pracy oraz nieuwzględnienia jego żądania o przywrócenie do pracy był brak postępów w rozwoju naukowym. Zbędne jest więc badanie zarzutów kierowanych względem zaskarżonego przepisu statutu oraz ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, które to przepisy nie dotyczą powyższej kwestii. Badanie to nie może bowiem doprowadzić do zmiany sytuacji prawnej skarżącego.

Sposób sformułowania przez skarżącego zarzutów skargi nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.). Wskazane przepisy wymagają sformułowania zarzutu niezgodności zaskarżonego aktu normatywnego z Konstytucją. Tymczasem skarżący formułuje zarzuty w taki sposób, że de facto zarzuca niezgodność przepisów statutu uczelni z przepisami ustawy o szkolnictwie wyższym (vide: np. ostatni akapit skargi konstytucyjnej). Zdaniem skarżącego, dodatkowe wymagania, o których mowa w art. 116 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, nie mogą być rozumiane jako wymagania „zamiast” czy „w miejsce” wymagań już istniejących w ustawie. Skoro art. 114 ust. 5 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym ustanawia dla zatrudnienia asystenta wymóg posiadania tytułu zawodowego magistra, to statut nie może podwyższać tego wymagania do stopnia naukowego doktora. Z powyższego wynika, że skarżący formułuje jedynie zarzuty względem przepisu statutu uczelni i wskazuje na ich niezgodność z przepisami ustawy prawo o szkolnictwie wyższym. Samym przepisom ustawy, w szczególności wskazanemu w petitum skargi konstytucyjnej art. 116, skarżący nie stawia żadnych zarzutów. Badanie zgodności aktów normatywnych z ustawą nie jest jednak dopuszczalne w trybie skargi konstytucyjnej. Stanowi to samoistną przesłankę odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK.



Mając powyższe na względzie, należało orzec jak w sentencji.