Ts 311/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III AUa 25/09 III UZ 8/09 IIII AUa 25/09 VIII U 3674/08
Pełny tekst orzeczenia
306/4/B/2010
POSTANOWIENIE
z dnia 26 stycznia 2010 r.
Sygn. akt Ts 311/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Adam Jamróz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Tadeusza P. w sprawie zgodności:
art. 24, art. 29, art. 32 i art. 46 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) z art. 32 i art. 33 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 18 grudnia 2009 r. skarżący zarzucił art. 24, art. 29, art. 32 i art. 46 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) sprzeczność z art. 32 i art. 33 Konstytucji.
Działając na podstawie zaskarżonego przepisu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Odział w Lublinie decyzją z 8 sierpnia 2008 r. (znak: E-700256/Lb) odmówił skarżącemu prawa do emerytury ze względu na nieosiągnięcie wymaganego ustawą wieku. Wyrokiem z 2 grudnia 2008 r. (sygn. akt VIII U 3674/08) Sąd Okręgowy w Lublinie – VIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych, Sąd Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie wniesione od powyższej decyzji. Apelacja wniesiona od wyroku sądu I instancji została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 5 lutego 2009 r. (sygn. akt III AUa 25/09). Postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 12 maja 2009 r. (sygn. akt IIII AUa 25/09) odrzucono skargę kasacyjną ze względu na nieuiszczenie stosownej opłaty. Zażalenie wniesione od powyższego rozstrzygnięcia zostało oddalone postanowieniem Sądu Najwyższego z 23 września 2009 r. (sygn. akt III UZ 8/09).
Z wydaniem wskazanych w skardze rozstrzygnięć skarżący wiąże naruszenie zasady równości wobec prawa oraz równego dostępu do zabezpieczenia społecznego bez względu na płeć (art. 32 i art. 33 Konstytucji). W uzasadnieniu wskazuje na dyskryminacyjny charakter zaskarżonych przepisów oraz na istnienie tendencji w prawie europejskim do ujednolicania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Przesłanki, których spełnienie warunkuje merytoryczne rozpoznanie skargi konstytucyjnej, zostały określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji i doprecyzowane w przepisach ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Z przepisów tych wynika obowiązek wniesienia skargi w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia przesądzającego o wyczerpaniu drogi prawnej. Przyjęta w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wykładnia art. 46 ust. 1 ustawy o TK prowadzi do wniosku, że do wyczerpania drogi prawnej dochodzi w momencie uzyskania przez skarżącego prawomocnego orzeczenia w konsekwencji skorzystania przez niego z przysługujących mu zwyczajnych środków odwoławczych. Wniesienie innych środków zaskarżenia, tzw. nadzwyczajnych środków (np. kasacja w sprawach karnych, skarga o wznowienie postępowania, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego rozstrzygnięcia, czy też wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji), wykracza poza ramy „drogi prawnej”.
Nie budzi także wątpliwości Trybunału Konstytucyjnego, że skarga kasacyjna wniesiona od prawomocnego rozstrzygnięcia sądu II instancji w sprawach rozpatrywanych w trybie postępowania cywilnego nie mieści się w ramach tzw. zwyczajnych środków odwoławczych, których wniesienie jest z jednej strony warunkiem sine qua non merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej, z drugiej zaś wyznacza moment (data doręczenia ostatniego z nich), od którego biegnie trzymiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej.
Rozstrzygnięciem przesądzającym o wyczerpaniu drogi prawnej jest zatem w niniejszej sprawie wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 5 lutego 2009 r. (sygn. akt III AUa 25/09). Biorąc pod uwagę datę orzeczeń wydanych na skutek wniesienia nadzwyczajnych środków zaskarżenia od tego rozstrzygnięcia oraz fakt wystąpienia ze skargą konstytucyjną w dniu 18 grudnia 2009 r., przyjąć należy, że przekroczenie ustawowego terminu do wniesienia skargi nie budzi najmniejszej wątpliwości.
Reasumując, należy stwierdzić, że wniesionej skardze konstytucyjnej nie można nadać dalszego biegu ze względu na niespełnienie przesłanek tego środka odwoławczego, wynikających z art. 46 ust. 1 ustawy o TK.
POSTANOWIENIE
z dnia 26 stycznia 2010 r.
Sygn. akt Ts 311/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Adam Jamróz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Tadeusza P. w sprawie zgodności:
art. 24, art. 29, art. 32 i art. 46 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) z art. 32 i art. 33 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 18 grudnia 2009 r. skarżący zarzucił art. 24, art. 29, art. 32 i art. 46 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) sprzeczność z art. 32 i art. 33 Konstytucji.
Działając na podstawie zaskarżonego przepisu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Odział w Lublinie decyzją z 8 sierpnia 2008 r. (znak: E-700256/Lb) odmówił skarżącemu prawa do emerytury ze względu na nieosiągnięcie wymaganego ustawą wieku. Wyrokiem z 2 grudnia 2008 r. (sygn. akt VIII U 3674/08) Sąd Okręgowy w Lublinie – VIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych, Sąd Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie wniesione od powyższej decyzji. Apelacja wniesiona od wyroku sądu I instancji została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 5 lutego 2009 r. (sygn. akt III AUa 25/09). Postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 12 maja 2009 r. (sygn. akt IIII AUa 25/09) odrzucono skargę kasacyjną ze względu na nieuiszczenie stosownej opłaty. Zażalenie wniesione od powyższego rozstrzygnięcia zostało oddalone postanowieniem Sądu Najwyższego z 23 września 2009 r. (sygn. akt III UZ 8/09).
Z wydaniem wskazanych w skardze rozstrzygnięć skarżący wiąże naruszenie zasady równości wobec prawa oraz równego dostępu do zabezpieczenia społecznego bez względu na płeć (art. 32 i art. 33 Konstytucji). W uzasadnieniu wskazuje na dyskryminacyjny charakter zaskarżonych przepisów oraz na istnienie tendencji w prawie europejskim do ujednolicania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Przesłanki, których spełnienie warunkuje merytoryczne rozpoznanie skargi konstytucyjnej, zostały określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji i doprecyzowane w przepisach ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Z przepisów tych wynika obowiązek wniesienia skargi w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia przesądzającego o wyczerpaniu drogi prawnej. Przyjęta w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wykładnia art. 46 ust. 1 ustawy o TK prowadzi do wniosku, że do wyczerpania drogi prawnej dochodzi w momencie uzyskania przez skarżącego prawomocnego orzeczenia w konsekwencji skorzystania przez niego z przysługujących mu zwyczajnych środków odwoławczych. Wniesienie innych środków zaskarżenia, tzw. nadzwyczajnych środków (np. kasacja w sprawach karnych, skarga o wznowienie postępowania, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego rozstrzygnięcia, czy też wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji), wykracza poza ramy „drogi prawnej”.
Nie budzi także wątpliwości Trybunału Konstytucyjnego, że skarga kasacyjna wniesiona od prawomocnego rozstrzygnięcia sądu II instancji w sprawach rozpatrywanych w trybie postępowania cywilnego nie mieści się w ramach tzw. zwyczajnych środków odwoławczych, których wniesienie jest z jednej strony warunkiem sine qua non merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej, z drugiej zaś wyznacza moment (data doręczenia ostatniego z nich), od którego biegnie trzymiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej.
Rozstrzygnięciem przesądzającym o wyczerpaniu drogi prawnej jest zatem w niniejszej sprawie wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 5 lutego 2009 r. (sygn. akt III AUa 25/09). Biorąc pod uwagę datę orzeczeń wydanych na skutek wniesienia nadzwyczajnych środków zaskarżenia od tego rozstrzygnięcia oraz fakt wystąpienia ze skargą konstytucyjną w dniu 18 grudnia 2009 r., przyjąć należy, że przekroczenie ustawowego terminu do wniesienia skargi nie budzi najmniejszej wątpliwości.
Reasumując, należy stwierdzić, że wniesionej skardze konstytucyjnej nie można nadać dalszego biegu ze względu na niespełnienie przesłanek tego środka odwoławczego, wynikających z art. 46 ust. 1 ustawy o TK.