Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 930/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Artur Lesiak

Sędziowie:

SA Zbigniew Koźma

SO del. Jarosław Urban (spr.)

Protokolant:

stażysta Aleksandra Ćwiek

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2012 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w M.

przeciwko W. J.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w (...)

z dnia 7 sierpnia 2012 r. sygn. akt I C 430/11

I.  prostuje oczywistą omyłkę w oznaczeniu strony powodowej w zaskarżonym wyroku w ten sposób, iż stronę powodową określić jako Syndyka masy upadłości (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w M.;

II.  oddala apelację.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 930/12

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka akcyjna w upadłości układowej w M. domagał się
zasądzenia od pozwanego W. J. kwoty ( 7) 276 714,54 zł wraz z ustawowymi
odsetkami od dnia 16 listopada 2009 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Wskazał, że w dniu 1 września 2009 r. zawarł z pozwanym umowę agencyjną,
na podstawie której zlecił pozwanemu prowadzenie sprzedaży towarów znajdujących się w jego
ofercie handlowej oraz realizację usług serwisowych. W związku z niewypełnieniem przez
pozwanego obowiązków umownych, w tym stwierdzonych w czasie inwentaryzacji niedoborów
magazynowych, niezafakturowanych dokumentów WZ, przyjętej a nieprzekazanej gotówki za
faktury przelewowe, nieprzyjęcia towaru na stan serwisu w G. oraz nieprzekazanie
towaru pozostałym oddziałom powód obciążył pozwanego kwotą 276 714,54 zł. Powód wskazał
nadto, że pozwany uznał roszczenie, jednakże nie uiścił dłużnej sumy pomimo składanych
deklaracji.

W dniu 21 maja 2011 r. Sąd Okręgowy w (...) wydał nakaz zapłaty w
postępowaniu nakazowym.

W zarzutach od nakazu zapłaty pozwany wniósł o uchylenie nakazu i oddalenie
powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.

Potwierdził, że w dniu 14 września 2009 r. złożył podpis pod przygotowanym przez
powoda oświadczeniem o uznaniu długu, jednakże od tego dnia przebywał na leczeniu
psychiatrycznym w szpitali w S., które trwało trzy miesiące. Nadal kontynuuje leczenie
psychiatryczne. Ponadto w dniach od 10 do 14 września 2009 r. stwierdzono u niego udar mózgu,
który spowodował poważne zaburzenia w psychice powodując stan wyłączający swobodne
powzięcie i złożenie oświadczenia woli. Nadto zakończył prowadzenie działalność gospodarczej
z dniem 30 listopada 2010 r.

Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2012 r. Sąd Okręgowy w (...) utrzymał w mocy w
całości nakaz zapłaty.

Sąd okręgowy ustalił, że w dniu 1 września 2009 roku powód (...) S. w (...), obecnie w upadłości układowej, zawarł z prowadzącym działalność
gospodarczą pozwanym W. J. umowę agencyjną, zgodnie z którą pozwany
miał prowadzić sprzedaż towarów znajdujących się w ofercie powoda oraz realizować usługi
serwisowe. Działalność ta była prowadzona w G. przy ul. (...). Na podstawie
tej umowy pozwany upoważniony został do podejmowania wszelkich czynności związanych z

obsługą sprzedaży produktów powoda, w tym wystawienia w jego imieniu faktur VAT i
przekazania środków pieniężnych na rachunek powoda. Ponadto by 1 odpowiedzialny za towar
wniesiony w depozyt oraz realizację przesunięć między magazynowych, spowodowanych
zakupem towaru.

We wrześniu 2009 r. powód przeprowadził inwentaryzację w serwisie prowadzonym przez
pozwanego w G.. W jej wyniku stwierdzono niedobór magazynowy na kwotę
156 592,05 zł. Informacja ta zaskoczyła pozwanego i wywołała u niego silny stres. W toku
inwentaryzacji pozwany zemdlał, jednakże odmówił udzielenia mu pomocy. Oprócz tego
incydentu zachowywał się normalnie. W razie potrzeby służył pomocą zespołowi
przeprowadzającemu czynności sprawdzające.

W dniu 14 września 2009 r. w siedzibie powoda pozwany podpisał oświadczenie o
uznaniu długu na łączną kwotę 276 714,54 zł. Na powyższą sumę składały się: kwota
156 592,05 zł - z tytułu niedoborów magazynowych stwierdzonych w czasie inwentaryzacji w
dniu 11 września 2009 r., 73 144,29 zł — z tytułu niezafakturowanych dowodów WZ, 20 888,03 zł
z tytułu przyjętej gotówki za faktury przelewowe, 18 272,53 zł - z tytułu przyjętego na stan
serwisu w G. towaru wysłanego z innych serwisów i magazynów z dowodami MM,
7 817,64 zł — z tytułu nie otrzymanego przez inne oddziały towaru wysianego z serwisu (...). Pozwany zobowiązał się spłacić powyższy dług do dnia 15 listopada 2009 r.
W chwili złożenia podpisu pod oświadczeniem pozwany miał zachowaną zarówno pełną
swobodę, jak i pełną zdolność do świadomego powzięcia decyzji oraz wyrażenia swej woli.
Na wskazane spotkanie przybył samodzielnie samochodem.

(...)

(...)

Na podstawie zawiadomienia pozwanego, decyzją z dnia 10 grudnia 2010 r. wykreślono z
ewidencji od dnia 1 grudnia 2010 r. wpis dotyczący prowadzenia przez pozwanego działalności
gospodarczej pod nazwą (...), Usługi (...) W. J..

Pismem z dnia 20 kwietnia 2011 r. powód wezwał pozwanego do zapian kwoty
276 714,54 zł. Pozwany nie uczynił zadość temu wezwaniu.

Taki stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o przedstawione przez strony dokumenty,
a także na podstawie zeznań świadków, stron postępowania oraz opinii sądowej sporządzonej w
niniejszej sprawie.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków K. B., E. P. i (...)- członków komisji inwentaryzacyjnej, bowiem były spójne, logiczne i konsekwentne.
Świadkowie ci wskazali, że w trakcie przeprowadzania inwentaryzacji pozwany zemdlał, jednakże
odmówił udzielenia mu pomocy. Również za wiarygodne sąd uznał zeznania świadka (...), obecnej podczas podpisywania oświadczenia o uznaniu długu przez pozwanego. Świadek
podała, że nie zauważyła żeby pozwany zachowywał się dziwnie - pozwany samodzielnie
przyjechał do siedziby powoda, co następnie potwierdził w swoich zeznaniach powód — prezes
zarządu J. K. (1). Podobnie jako co do zasady wiarygodne sąd ocenił zeznania świadka (...) która również była członkiem komisji inwentaryzacyjnej, jednakże sąd
nie znalazł podstaw do podzielenia twierdzeń świadka odnośnie próby (...) bowiem twierdzeń tych nie potwierdzili pozostali
członkowie komisji inwentaryzacyjnej.

Jako prawdziwe co do zasady sąd ocenił także zeznania świadków (...), co do przedstawienia rozwoju choroby psychicznej u
pozwanego. Sąd nie dal im wiary w zakresie twierdzeń dotyczących przywiezienia pozwanego
przez pracownika jago serwisu do siedziby powoda, albowiem pozostawały one w sprzeczności z
zeznaniami świadka M. G. i powoda — członka zarządu J. K. (1),
którym dal wiarę. Wątpliwe w ocenie sądu okazały się także twierdzenia odnośnie przebywania
pozwanego w (...) po przeprowadzonej inwentaryzacji, albowiem brak w
aktach sprawy dowodów potwierdzających ten pobyt. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że nawet
jeżeli pobyt ten faktycznie miał miejsce, to nie miało to znaczenia dla oceny niniejszej sprawy,
bowiem w czasie podpisania oświadczenia o uznaniu długo powód miał (...)

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda - członka zarządu J. K. (1), albowiem
znalazły one swoje odzwierciedlenie w pozostałych dowodach zebranych w sprawie, w
szczególności w oświadczeniu o uznaniu długu podpisanym przez pozwanego w jego obecności,
a także we wnioskach opinii sporządzonej w sprawie. J. K. (1) wskazał również, że

pozwany samodzielnie przyjechał do siedziby powoda i według jego obserwacji zachowywał się
normalnie.

Zeznania pozwanego W. J. w zakresie dotyczącym inwentaryzacji w jego
serwisie i przebiegu jego choroby zasługiwały na wiarę, gdyż znalazły one swoje potwierdzenie w
pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Natomiast co do dnia podpisania
długu pozwany zasłaniał się niepamięcią, a pozostałe twierdzenia nie miały znaczenia dla
rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd okręgowy oparł się też na opinii sądowej sporządzonej przez biegłego(...) lek. K. P., którą uznał za w pełni wiarygodną. Biegły ustnie uzupełnił
swoją opinię podtrzymując sformułowane wnioski. Wskazał, że w chwili złożenia podpisu pod
oświadczeniem z dnia 14 września 2009 r. pozwany miał (...). Została ona sporządzona zgodnie z zasadami fachowej wiedzy i
doświadczenia zawodowego opiniującego.

W niniejszej sprawie powód domagał się zapłaty kwoty 276 714,54 zł wskazując,
że pozwany uznał roszczenie i zobowiązał się do spłaty dłużnej kwoty. Podstawą roszczenia
powoda w niniejszej sprawie był art. 471 kc, jako że miało ono źródło w umowie agencyjnej
zawartej pomiędzy stronami w dniu 1 września 2008 r. Spór między stronami sprowadzał się do
tego, czy pozwany w chwili składania podpisu pod oświadczeniem o uznaniu długu miał
zachowaną(...), czy też nie i
zgodnie z art. 82 kc oświadczenie to było nieważne.

Opierając się na opinii biegłego z dziedziny (...) lek. K. P. sąd
uznał, że pozwany w chwili złożenia podpisu pod oświadczeniem w dniu 14 września 2009 r.
miał(...). Ta konstatacja
doprowadziła do utrzymania nakazu zapłaty w mocy. Sąd pierwszej instancji wskazał, że chociaż
pozwany niewątpliwie (...) to jednak jej początek należy datować na dzień 14 września 2009 r. (...)

(...). (...) W momencie
podpisywania oświadczenia pozwany zdawał sobie sprawę ze znaczenia i skutków swojego
postępowania. Oprócz wskazanej opinii sporządzonej przez biegłego, przesądzają o tym zeznania
świadków oraz powoda — członka zarządu powodowej spółki. Świadkowie K. B., (...)i A. R. zgodnie podali, że pozwany podczas inwentaryzacji w dniu 11
września 2009 r. zachowywał się normalnie. Starał się być pomocny dla członków komisji.
Istotnie wówczas zemdlał, ale odmówił udzielenia mu pomocy. Po uzyskaniu wiadomości w
zakresie istniejącego niedoboru świadkowie nie dostrzegli niczego niepokojącego w jego
zachowaniu. Owszem, był zdenerwowany, jednak taką reakcję należy uznać za całkowicie
normalną w tych okolicznościach. Podobnie w dniu 14 września 2009 r. , gdy pozwany przyjechał
do siedziby powoda, świadek M. G., a także członek zarządu spółki - (...) zauważyli niczego niepokojącego w zachowaniu pozwanego. Po rozmowie pozwany
dobrowolnie podpisał przygotowane oświadczenie i mówił, że ureguluje dług. Ze strony
kierownictwa powodowej spółki nie było żadnych nacisków na pozwanego, aby podpisał to
oświadczenie. Co istotne dla oceny zdrowia pozwanego w siedzibie powoda, przybył ona na
miejsca sam samochodem. W tym zakresie zeznania świadków G. J. i(...) nie zasługiwały na wiarę, jako bardziej przekonujące w tej części ocenił
zeznania świadka G. i J. K. (2). (...)

Biegły w sposób kategoryczny i jednoznaczny w wydanej opinii stwierdził, że w chwili
podpisu pod oświadczeniem o uznaniu długu z dnia 14 września 2009 r. pozwany miał
zachowaną(...). Zatem brak podstaw do uznania, że czynność prawna była nieważna z przyczyn określonych
w art. 82 kc.

Wobec powyższego na podstawie art. 496 kpc sąd utrzymał w mocy w całości nakaz

zapłaty wydany w dniu 24 maja 2011 r. sygn. akt VIII GNc (...).

W apelacji pozwany zaskarżył wyrok w całości, domagając się jego uchylenia i przekazania
sprawy do ponownego rozpoznania. Zarzucił naruszenie prawa materialnego - art. 82 kc
poprzez błędną wykładnię i uznanie, że pozwany w dniu 14 września 2009 r. posiadał pełną
świadomość i był w stanie swobodnie powziąć decyzję i wyrazić wolę oraz sprzeczność istotnych
ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału wobec oddalenia wniosku strony pozwanej

0  uzupełnienie opinii biegłego z dnia 17 maja 2012 r. przez wskazanie czy stan pozwanego -
choroba (...).

Wskazał, że biegły w opinii oparł się jednie na wyjaśnieniach świadków i materiale
przedstawionym przez sąd, a nie dokonał w tej mierze oceny opartej na wiedzy medycznej.
W ocenie apelującego objawy towarzyszące chorobie apelującego, tj. (...). Zdaniem pozwanego sąd uchybił prawu procesowemu oddalając wniosek o
uzupełnienie opinii biegłego w zakresie wskazania, czy choroba pozwanego trwała przed datą 14
września 2009 r., czy też nastąpiła po tej dacie i jaki mogła mieć wpływ na podejmowanie decyzji

1  złożenie oświadczeń w dniu 14 września 2009 r.

Sąd apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Zarzuty apelacji sprowadzały się do kwestionowania opinii biegłego lekarza (...). Skarżący zarzucił, że biegły w opinii podał, że oparł swoją decyzję jednie
na wyjaśnieniach świadków i materiale przedstawionym przez sąd, a nie dokonał w tej mierze
oceny opartej na wiedzy medycznej. Podkreślenia zatem wymaga, że podczas rozprawy w dniu 3
sierpnia 2012 r. biegły wyjaśnił, że opinię swą wydał nie tylko na podstawie materiału zawartego
w aktach sprawy, ale także w oparciu o 25 lat doświadczenia zawodowego oraz posiadaną wiedzę
medyczną. Biegły podał, że brał pod uwagę całą obszerną dokumentację medyczną dostarczoną
przez pozwanego, a opinia była przede wszystkim oparta na przeprowadzonym u pozwanego
badaniu, natomiast reszta materiału dowodowego miała charakter wtórny. Wskazał czym
charakteryzuje się choroba (...)

(...)

Nadto apelacja zarzuca, że ustalenia sądu były sprzeczne z treścią materiału dowodowego
w sprawie, gdyż sąd oddalił wniosek pozwanego o uzupełnienie (...)

Zauważyć po pierwsze należy, że opinia biegłego zawierała stanowisko biegłego w
zakresie tych okoliczności, a jedynie było ono odmienne niż oczekiwania pozwanego. Po wtóre —
na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2012 r. sąd nie oddalił wniosku pozwanego o uzupełnienie opinii,
a jedynie inaczej sformułował zakres owego uzupełnienia. Zważywszy na treść tezy dowodowej i
treść udzielonych przez biegłego wyjaśnień — biegły odniósł się do zarzutów formułowanych
przez pozwanego w jego piśmie. Wreszcie — na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2012 r. pełnomocnik
pozwanego nie stawił się bez usprawiedliwienia, nie zgłosił po uzupełnieniu opinii przez biegłego
dalszych wniosków dowodowych, ani też — pomimo odroczenia terminu ogłoszenia wyroku — nic
złożył zastrzeżeń do protokołu co do zakresu uzupełnienia opinii przez biegłego (art. 162 kpc).

Stawiany w apelacji zarzut jest bezpodstawny. Sąd okręgowy prawidłowo ocenił opinię
biegłego lekarza (...) K. P. jako jasną, logiczną i zawierającą wyczerpująco
uzasadnione wnioski. Biegły jasno wskazał, że bezpośrednią przyczyną (...). Strona pozwana nie przedstawiła
jakiejkolwiek argumentacji mogącej podważyć te wnioski oparte na wiedzy i doświadczeniu
biegłego oraz zaoferowanym materiale dowodowym.

W świetle jednoznacznej i wyczerpującej opinii biegłego, prawidłowo sąd ustalił,
że w chwili złożenia podpisu pod oświadczeniem o uznaniu długu w dniu 14 września 2009 r.

pozwany W. J. miał zachowaną zarówno pełną swobodę, jak i pełną zdolność do
świadomego powzięcia decyzji oraz wyrażenia woli, a zatem słusznie utrzymał nakaz zapłaty w
mocy.

Wobec powyższego apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, zatem na podstawie art.
385 kpc
należało orzec o jej oddaleniu.

Nadto należało sprostować oczywistą omyłkę w oznaczeniu strony powodowej w
zaskarżonym wyroku w ten sposób, że określić stronę powodową jako Syndyka masy
upadłościowej (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w M.. W toku postępowania w I
instancji Sąd (...)w B. postanowieniem z dnia 6 lutego 2012 r., sygn. akt XV (...)zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego (...) z siedzibą w O., której upadłość z możliwością zawarcia układu ogłoszona została
postanowieniem Sądu (...) w (...) z dnia 23 września 2010 r. wydanym w sprawie
XV(...) na postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego i wyznaczył syndyka z
osobie G. F., odwołując go jednocześnie z funkcji nadzorcy sądowego.
Jednocześnie w toku postępowania Syndyk G. F. udzielił pełnomocnictwa do
reprezentowania go w niniejszym postępowaniu radcy prawnemu J. N.. S. sporządzając wyrok przeoczył tą okoliczność, stąd wyrok zgodnie z art. 350 § 3 kpc
należało sprostować.