Pełny tekst orzeczenia

181/2/B/2011



POSTANOWIENIE

z dnia 13 stycznia 2011 r.

Sygn. akt Ts 291/10



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Zbigniew Cieślak,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Bohdana K. w sprawie zgodności:

ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, ze zm.) z art. 79 ust. 1 w związku z art. 30-86 i art. 175 ust. 1 oraz art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej z 8 listopada 2010 r. adwokat Bohdan K. (dalej: skarżący) zarzucił wszystkim przepisom ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, ze zm.; dalej: ustawa o postępowaniu) niezgodność z art. 79 ust. 1 w związku z art. 30-86 i art. 175 ust. 1 oraz art. 217 Konstytucji. Jednocześnie w uzasadnieniu skargi zakwestionował niezgodność ustawy o postępowaniu z art. 1, art. 2, art. 7 oraz art. 87 ust. 1 Konstytucji.

Pod adresem zaskarżonej ustawy skarżący sformułował szereg zarzutów. W szczególności podniósł, że struktura tego aktu normatywnego, poprzez liczne odesłania do innych ustaw oraz rozporządzeń wykonawczych, jest zbyt kazuistyczna. Zdaniem skarżącego, odesłania te są niezgodne z art. 217 Konstytucji, bowiem bezprawnie przyznają organom administracyjnym uprawnienia do naliczania i egzekwowania nieuiszczonych podatków. Ponadto, skarżący zarzucił, że ustawa stanowi „zbrojne ramię służb specjalnych, czyni człowieka niewolnikiem państwa, które w świetle rozwiązań ustawy jest organizacją przestępczą”. Skarżący twierdzi, że rozwiązania ustawy godzą w ustrój Rzeczypospolitej Polskiej.

Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym – przedstawionym przez skarżącego – stanem faktycznym.

Skarżący, jako poseł na Sejm IV Kadencji zawarł 27 czerwca 2003 r. umowę najmu lokalu przeznaczonego na Biuro Poselskie z Gminą – Miastem Szczecin, w imieniu której działał Prezes Towarzystwa Budownictwa Społecznego „Prawobrzeże” Sp. z o.o.

Trzema decyzjami z 6 czerwca 2007 r. Prezydent Miasta Szczecina zobowiązał skarżącego do zapłaty podatku od nieruchomości za lata 2003-2005 w łącznej kwocie 771 zł. Od powyższych decyzji skarżący – domagając się ich unieważnienia – wniósł odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie. Decyzjami z 28 września 2007 r. organ ten utrzymał w mocy zaskarżone decyzje Prezydenta Miasta Szczecina.

Na powyższe rozstrzygnięcia skarżący złożył skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, które Sąd ten oddalił wyrokami z 19 marca 2008 r. (sygn. akt I SA/Sz 830/07, I SA/Sz 831/07 oraz I SA/Sz 832/07). Trzema wyrokami z 25 listopada 2009 r. (sygn. akt II FSK 978/08; II FSK 979/08 oraz II FSK 980/08) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargi kasacyjne skarżącego.

Trybunał Konstytucyjny, działając w oparciu o art. 19 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), ustalił w sekretariacie Naczelnego Sądu Administracyjnego, że dwa wyroki NSA z 25 listopada 2009 r. (sygn. akt II FSK 979/08 oraz II FSK 980/08) zostały doręczone skarżącemu 1 stycznia 2010 r., natomiast trzeci wyrok NSA (sygn. akt II FSK 978/08) 26 stycznia 2010 r.

Równolegle skarżący podjął czynności procesowe mające na celu ochronę swych dóbr osobistych. W tym celu złożył doniesienie do Prokuratury na funkcjonariuszy publicznych, którzy – zdaniem skarżącego – swoimi działaniami doprowadzili do naruszenia jego dóbr osobistych. Postanowieniem z 31 lipca 2008 r. (sygn. akt 1 Ds. 2609/08) – uchylonym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczecinie – Wydział IV Grodzki z 1 grudnia 2008 r. (sygn. akt IV Kp 612/08) – Prokurator Rejonowy dla Szczecina-Śródmieście odmówił wszczęcia dochodzenia.

Postanowieniem Prokuratora z 15 stycznia 2009 r. (sygn. akt 1 Ds. 15/09) – utrzymanym w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum – VI Wydział Grodzki z 1 grudnia 2008 r. (sygn. akt VI Kp 471/09) ponownie odmówiono wszczęcia dochodzenia w sprawie.

Do skargi konstytucyjnej skarżący nie dołączył żadnej decyzji lub orzeczenia organu władzy publicznej.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady korzystania z tego środka ochrony wolności i praw precyzuje ustawa o TK. W myśl art. 46 ust. 1 tej ustawy, skargę konstytucyjną można wnieść po wyczerpaniu przez skarżącego przysługującej mu w sprawie drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Skarga musi spełniać również pozostałe wymogi określone w art. 46-48 ustawy o TK.

Podstawowym powodem odmowy nadania skardze dalszego biegu jest przekroczenie trzymiesięcznego terminu do wystąpienia z tym środkiem prawnym. Skarżący nie określił, które z orzeczeń wskazanych w uzasadnieniu niniejszej skargi uznaje za orzeczenie ostateczne, w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji. Przyjmując, w sposób najbardziej korzystny dla sprawy, że naruszenie swych praw skarżący wiąże z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2009 r. (sygn. akt II FSK 978/08), to ponad wszelką wątpliwość należy uznać, że w niniejszej sprawie nastąpiło przekroczenie terminu określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK. Powyższy wyrok został bowiem doręczony skarżącemu 26 stycznia 2010 r. i od tej daty rozpoczął się bieg trzymiesięcznego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Wniesienie skargi dopiero 8 listopada 2010 r. nastąpiło z jego znacznym przekroczeniem.

Powyższa przesłanka stanowi samoistną podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, jednakże Trybunał postanowił wskazać również inne uchybienia, które uniemożliwiają jej merytoryczną ocenę.

W szczególności należy podkreślić, że skarga nie spełnia podstawowego warunku określonego w art. 79 ust. 1 Konstytucji, w świetle którego jej przedmiotem może być wyłącznie ten przepis ustawy lub innego aktu normatywnego, który stanowił podstawę wydania ostatecznego orzeczenia o przysługujących skarżącemu wolnościach lub prawach konstytucyjnych. Na tle niniejszej sprawy nie można bowiem uznać – pomijając okoliczność, że skarżący nie wskazał, z którym orzeczeniem łączy naruszenie swych praw i nie dołączył go do skargi – że wszystkie przepisy zaskarżonej ustawy stanowiły podstawę orzeczenia podjętego w sprawie skarżącego. Tak określony przez skarżącego przedmiot skargi konstytucyjnej czyni z niej środek o charakterze skargi powszechnej (actio popularis), którego rozpoznanie jest niedopuszczalne z uwagi na jednoznaczne brzmienie art. 79 ust. 1 Konstytucji.

Skarżący błędnie również uznaje, że liczne odesłania ustawowe nadające organom administracyjnym prawo do ustalania wysokości, nakładania i egzekwowania podatków pozostają w kolizji z zasadą wyrażoną w art. 217 Konstytucji, w myśl której nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy. Skarżący wydaje się nie zauważać, że obowiązek uiszczenia podatku wynika z przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, ze zm.), która normuje podatek od nieruchomości. Decyzje organów podatkowych są zatem jedynie formą realizacji postanowień ustawowych, same zaś nie są źródłem obowiązku podatkowego. Formułując zarzuty skargi, skarżący powinien również wziąć pod uwagę, że wzorcem kontroli w postępowaniu skargowym mogą być wyłącznie te przepisy Konstytucji, które są dla niego źródłem przysługujących mu wolności lub praw. Zważywszy, że art. 1, art. 2, art. 7, art. 87 ust. 1, art. 175 oraz art. 217 Konstytucji nie są źródłem podmiotowych praw, należy zatem przyjąć, że skarżący, formułując zarzuty skargi, nie może ich opierać na naruszeniu powyższych postanowień Konstytucji. Ponadto, na tle niniejszej sprawy, zupełnie niezrozumiały jest (notabene pozbawiony uzasadnienia) zarzut naruszenia art. 79 ust. 1 Konstytucji. Przepis ten kształtuje prawo do wniesienia skargi konstytucyjnej do Trybunału, a tym samym nie może zatem stanowić wzorca jej kontroli.



Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Trybunał na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 w związku z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK, postanowił orzec jak na wstępie.