Ts 1/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
458/5/B/2013
POSTANOWIENIE
z dnia 12 kwietnia 2012 r.
Sygn. akt Ts 1/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Rymar,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej J.B. zbadanie zgodności:
art. 357 § 1 i 2 w zw. z art. 13 § 2 w zw. z art. 7674 § 1 w zw. z art. 394 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zw. z art. 139 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 140 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 142 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) z art. 2 w zw. art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 29 grudnia 2011 r. (data nadania) J.B. (dalej: skarżący) żąda stwierdzenia niezgodności art. 357 § 1 i 2 w zw. z art. 13 § 2 w zw. z art. 7674 § 1 w zw. z art. 394 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zw. z art. 139 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 140 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 142 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) z art. 2 w zw. art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skargę konstytucyjną skarżący wniósł w związku z następującym stanem faktycznym. Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu – Wydział I Cywilny postanowieniem z 8 marca 2011 r. (sygn. akt I Co 3517/10) oddalił skargę skarżącego na czynność komornika sądowego. Skarżący złożył wniosek o uzasadnienie tego orzeczenia, czego Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu odmówił w postanowieniu z 29 marca 2011 r. (sygn. akt I Co 3517/10). Zażalenie skarżącego na rozstrzygnięcie sądu rejonowego zostało oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego – Wydział II Cywilny Odwoławczy w Opolu z 24 maja 2011 r. (sygn. akt II Cz 442/11), które zostało doręczone skarżącemu 15 lipca 2011 r.
Skarżący wystąpił 20 lipca 2011 r. do Sądu Okręgowego w Opolu o ustanowienie radcy prawnego z urzędu, m.in. w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej do Trybunału Konstytucyjnego. Sąd ten uznał się za niewłaściwy i przekazał – 26 lipca 2011 r. – wniosek skarżącego Sądowi Rejonowemu w Kędzierzynie-Koźlu, który go uwzględnił (postanowienie z 8 sierpnia 2011 r., sygn. akt I Co 1921/11). Okręgowa Izba Radców Prawnych w Opolu wyznaczyła 26 września 2011 r. radcę prawnego zrzeszonego w izbie (L. Dz. 2116/VIII/2011). któremu 29 września 2011 r. doręczono stosowne zawiadomienie. 10 października 2011 r. skarżący otrzymał informację o wyznaczeniu przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w Opolu pełnomocnika z urzędu.
Skarżący zarzuca, że odmowa uzasadnienia postanowienia o oddaleniu skargi na czynności komornika w zakresie zajęcia przysługujących mu świadczeń emerytalno-rentowych narusza jego prawo do sądu, czyli prawo do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności oraz zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 45 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji). Co więcej, brak uzasadnienia takiego postanowienia uniemożliwia skarżącemu – w jego przekonaniu – zweryfikowanie zasadności i poprawności dokonanego zajęcia, które ingeruje – jego zdaniem – w przysługujące mu prawo własności (art. 64 ust. 1 Konstytucji) i prawo do zabezpieczenia społecznego (art. 67 ust. 1 Konstytucji).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, realizowanej przez eliminowanie z systemu prawnego przepisów ustaw lub innych aktów normatywnych, stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, naruszającego wolności lub prawa albo obowiązki skarżącego określone w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka prawnego, precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). W myśl art. 46 ust. 1 tej ustawy, skargę konstytucyjną wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia, uzyskanego po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile jest ona przewidziana. Z kolei w świetle art. 48 ust. 2 zdanie drugie ustawy o TK, termin ten nie biegnie do czasu rozstrzygnięcia przez sąd wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej.
Trybunał stwierdza, że zasadniczym powodem odmowy nadania dalszego biegu rozpatrywanej skardze jest przekroczenie terminu do jej wniesienia.
Z chwilą doręczenia skarżącemu prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w Opolu z 24 maja 2011 r. (sygn. akt II Cz 442/11) rozpoczął się bieg wskazanego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK termin do wniesienia skargi konstytucyjnej. Jednakże 20 lipca 2011 r. uległ on zawieszeniu z uwagi na złożenie przez skarżącego wniosku o ustanowienie dla niego pełnomocnika profesjonalnego z urzędu do sporządzenia skargi konstytucyjnej (zob. m.in. postanowienia TK z 20 grudnia 2007 r., Ts 228/06, OTK ZU nr 6/B/2007, poz. 278 oraz 4 marca 2008 r., Ts 223/07, OTK ZU nr 3/B/2008, poz. 119).
Zawieszenie biegu terminu ustało z chwilą, kiedy pełnomocnik dowiedział się o wyznaczeniu go do sporządzenia skargi konstytucyjnej dla skarżącego, tj. 29 września 2011 r. Złożenie skargi konstytucyjnej 29 grudnia 2011 r., a więc po upływie 95 dni, nastąpiło zatem z przekroczeniem terminu określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK.
Okoliczność ta stanowi samodzielną podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze, dlatego Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o TK – postanowił jak w sentencji.
1
POSTANOWIENIE
z dnia 12 kwietnia 2012 r.
Sygn. akt Ts 1/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Rymar,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej J.B. zbadanie zgodności:
art. 357 § 1 i 2 w zw. z art. 13 § 2 w zw. z art. 7674 § 1 w zw. z art. 394 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zw. z art. 139 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 140 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 142 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) z art. 2 w zw. art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 29 grudnia 2011 r. (data nadania) J.B. (dalej: skarżący) żąda stwierdzenia niezgodności art. 357 § 1 i 2 w zw. z art. 13 § 2 w zw. z art. 7674 § 1 w zw. z art. 394 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zw. z art. 139 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 140 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 142 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) z art. 2 w zw. art. 45 ust. 1 Konstytucji.
Skargę konstytucyjną skarżący wniósł w związku z następującym stanem faktycznym. Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu – Wydział I Cywilny postanowieniem z 8 marca 2011 r. (sygn. akt I Co 3517/10) oddalił skargę skarżącego na czynność komornika sądowego. Skarżący złożył wniosek o uzasadnienie tego orzeczenia, czego Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu odmówił w postanowieniu z 29 marca 2011 r. (sygn. akt I Co 3517/10). Zażalenie skarżącego na rozstrzygnięcie sądu rejonowego zostało oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego – Wydział II Cywilny Odwoławczy w Opolu z 24 maja 2011 r. (sygn. akt II Cz 442/11), które zostało doręczone skarżącemu 15 lipca 2011 r.
Skarżący wystąpił 20 lipca 2011 r. do Sądu Okręgowego w Opolu o ustanowienie radcy prawnego z urzędu, m.in. w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej do Trybunału Konstytucyjnego. Sąd ten uznał się za niewłaściwy i przekazał – 26 lipca 2011 r. – wniosek skarżącego Sądowi Rejonowemu w Kędzierzynie-Koźlu, który go uwzględnił (postanowienie z 8 sierpnia 2011 r., sygn. akt I Co 1921/11). Okręgowa Izba Radców Prawnych w Opolu wyznaczyła 26 września 2011 r. radcę prawnego zrzeszonego w izbie (L. Dz. 2116/VIII/2011). któremu 29 września 2011 r. doręczono stosowne zawiadomienie. 10 października 2011 r. skarżący otrzymał informację o wyznaczeniu przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w Opolu pełnomocnika z urzędu.
Skarżący zarzuca, że odmowa uzasadnienia postanowienia o oddaleniu skargi na czynności komornika w zakresie zajęcia przysługujących mu świadczeń emerytalno-rentowych narusza jego prawo do sądu, czyli prawo do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności oraz zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 45 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji). Co więcej, brak uzasadnienia takiego postanowienia uniemożliwia skarżącemu – w jego przekonaniu – zweryfikowanie zasadności i poprawności dokonanego zajęcia, które ingeruje – jego zdaniem – w przysługujące mu prawo własności (art. 64 ust. 1 Konstytucji) i prawo do zabezpieczenia społecznego (art. 67 ust. 1 Konstytucji).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, realizowanej przez eliminowanie z systemu prawnego przepisów ustaw lub innych aktów normatywnych, stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, naruszającego wolności lub prawa albo obowiązki skarżącego określone w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka prawnego, precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). W myśl art. 46 ust. 1 tej ustawy, skargę konstytucyjną wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia, uzyskanego po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile jest ona przewidziana. Z kolei w świetle art. 48 ust. 2 zdanie drugie ustawy o TK, termin ten nie biegnie do czasu rozstrzygnięcia przez sąd wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej.
Trybunał stwierdza, że zasadniczym powodem odmowy nadania dalszego biegu rozpatrywanej skardze jest przekroczenie terminu do jej wniesienia.
Z chwilą doręczenia skarżącemu prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w Opolu z 24 maja 2011 r. (sygn. akt II Cz 442/11) rozpoczął się bieg wskazanego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK termin do wniesienia skargi konstytucyjnej. Jednakże 20 lipca 2011 r. uległ on zawieszeniu z uwagi na złożenie przez skarżącego wniosku o ustanowienie dla niego pełnomocnika profesjonalnego z urzędu do sporządzenia skargi konstytucyjnej (zob. m.in. postanowienia TK z 20 grudnia 2007 r., Ts 228/06, OTK ZU nr 6/B/2007, poz. 278 oraz 4 marca 2008 r., Ts 223/07, OTK ZU nr 3/B/2008, poz. 119).
Zawieszenie biegu terminu ustało z chwilą, kiedy pełnomocnik dowiedział się o wyznaczeniu go do sporządzenia skargi konstytucyjnej dla skarżącego, tj. 29 września 2011 r. Złożenie skargi konstytucyjnej 29 grudnia 2011 r., a więc po upływie 95 dni, nastąpiło zatem z przekroczeniem terminu określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK.
Okoliczność ta stanowi samodzielną podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze, dlatego Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o TK – postanowił jak w sentencji.
1