Pełny tekst orzeczenia

400/5/B/2012

POSTANOWIENIE
z dnia 25 września 2012 r.
Sygn. akt Ts 33/10

Trybunał Konstytucyjny w składzie:




Zbigniew Cieślak – przewodniczący


Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca


Mirosław Granat,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 maja 2012 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Adama C.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 3 lutego 2010 r. skarżący – Adam C. zakwestionował zgodność z Konstytucją art. 83 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Zaskarżonemu przepisowi p.p.s.a. skarżący zarzucił, że jest niezgodny z art. 45 ust. 1 oraz art. 2 Konstytucji. Istotę zarzucanej niezgodności skarżący upatrywał w treści art. 83 § 3 p.p.s.a., dopuszczającej możliwość takiego zastosowania, w efekcie którego nastąpiło „odrzucenie skargi złożonej do WSA w Warszawie, ponieważ Sąd uznał, że uzupełniono skargę w dniu następnym po wyznaczonym siedmiodniowym terminie – czyli z naruszeniem tego terminu, w sytuacji, gdy nadanie w urzędzie pocztowym nastąpiło z zachowaniem wyznaczonego siedmiodniowego terminu do uzupełnienia skargi”.
Postanowieniem z 31 maja 2012 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał wskazał na brak bezpośredniego związku między treścią zaskarżonego przepisu a zaistniałą w sprawie niemożnością skorzystania przez skarżącego z konstytucyjnego prawa do sądu. Zdaniem Trybunału wyłączną przyczynę negatywnego dla skarżącego orzeczenia sądowego upatrywać należy w okolicznościach faktycznych sprawy, nie zaś w normatywnej zawartości art. 83 § 3 p.p.s.a. Trybunał podkreślił również, że nie może być przedmiotem jego kontroli – dokonywana przez sąd orzekający w sprawie – kwalifikacja wartości dowodowej i wiarygodności dokumentów zgromadzonych w toku postępowania.
W zażaleniu z 12 czerwca 2012 r. na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu skarżący zakwestionował rozstrzygnięcie Trybunału. Po ponownym przytoczeniu okoliczności faktycznych sprawy, w związku z którą skarżący wniósł skargę konstytucyjną, podniósł, że to właśnie wadliwa wykładnia art. 83 § 3 p.p.s.a. przyjęta przez Naczelny Sąd Administracyjny doprowadziła do naruszenia przysługującego mu konstytucyjnego prawa do sądu. Sprowadza się ona – zdaniem skarżącego – do błędnego utożsamienia wymogu oddania pisma w urzędzie pocztowym z fizycznym doręczeniem go do miejsca będącego polskim urzędem pocztowym. Tymczasem skarżący, działając w oparciu o dyspozycję art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1159, ze zm.), nadał pismo zgodnie z postanowieniami tej ustawy, z zachowaniem ustawowego terminu przewidzianego w przepisach p.p.s.a. W związku z tym skarżący zarzucił, że nie jest dopuszczalne dokonywanie interpretacji art. 83 § 3 p.p.s.a. w oderwaniu od przepisów prawa pocztowego. Nie jest też zgodne z wymogami państwa prawa uznanie za jedyny dopuszczalny formalnie dowód pieczątki pracownika urzędu pocztowego, która potwierdza datę nadania przesyłki. Skarżący zaznaczył ponadto, że powyższa interpretacja art. 83 § 3 p.p.s.a. była nawiązaniem do jednego z wcześniejszych judykatów Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zażalenie skarżącego nie dostarczyło argumentów, które podważyłyby prawidłowość i zasadność postanowienia o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
Zasadniczą przesłanką odmownego rozstrzygnięcia Trybunału było stwierdzenie, że bezpośrednią przyczyną niemożności skorzystania przez skarżącego z konstytucyjnego prawa do sądu była przyjęta przez sądy orzekające w jego sprawie kwalifikacja okoliczności faktycznych oraz dokumentów przedstawionych przez skarżącego, nie zaś normatywna treść zaskarżonego art. 83 § 3 p.p.s.a. Innymi słowy, zarzuty skargi konstytucyjnej skierowane zostały przeciwko unormowaniom, w treści których nie można było upatrywać źródła wskazywanego w skardze naruszenia konstytucyjnych praw i wolności.
We wniesionym zażaleniu na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skarżący zakwestionował powyższe stanowisko, podkreślając, że przyczyna naruszenia konstytucyjnego prawa do sądu tkwiła (także) w przyjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny interpretacji art. 83 § 3 p.p.s.a. W ocenie skarżącego zasadniczy błąd powyższej wykładni polegał na utożsamieniu ustawowego wymogu „oddania pisma w urzędzie pocztowym” z koniecznością fizycznego stawiennictwa w miejscu kwalifikowanym jako urząd pocztowy.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego w zaskarżonym postanowieniu zasadnie jednak przyjęto, że podstawową okolicznością determinującą treść negatywnego orzeczenia sądu była kwestia potwierdzenia daty oddania pisma skarżącego w urzędzie pocztowym. W związku z powyższym nie miał decydującego znaczenia problem osoby oddającej pismo sądowe, czy też okoliczności faktycznych towarzyszących „oddaniu” tego pisma w urzędzie pocztowym. Przesądzające było bowiem prawidłowe, odzwierciedlające rzeczywisty stan rzeczy, potwierdzenie momentu czasowego (daty), w którym doszło do złożenia pisma w urzędzie pocztowym. W tym też kontekście główną przesłankę odmownego rozstrzygnięcia sądów administracyjnych upatrywać należało w negatywnej kwalifikacji dokumentów przedłożonych przez skarżącego, mających potwierdzić datę złożenia pisma w urzędzie pocztowym, nie zaś w posłużeniu się przez skarżącego – przewidzianą w przepisach prawa pocztowego – instytucją „nadania” przesyłki pocztowej za pośrednictwem osoby upoważnionej na podstawie umowy o świadczenie usług pocztowych, zawartej przez pełnomocnika skarżącego. W konsekwencji, sytuacji skarżącego nie przesądzała również kwestia podnoszonej w skardze konstytucyjnej niespójności rozwiązań zawartych w zaskarżonym przepisie oraz unormowań prawa pocztowego dotyczących wskazanej wyżej instytucji.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę Trybunał zasadnie uznał w zaskarżonym postanowieniu, że rzeczywista przyczyna niekorzystnej dla skarżącego kwalifikacji dokumentów przedstawionych sądom administracyjnym pozostaje poza zakresem kontrolnych kompetencji Trybunału. Jeszcze raz należy podkreślić, że w świetle art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej nie może być ocena zgodności z prawem jednostkowego rozstrzygnięcia podejmowanego w sprawie, w związku z którą kierowana jest skarga. Wydanie takiego orzeczenia jest wprawdzie warunkiem dopuszczalności korzystania ze skargi konstytucyjnej, niemniej ocena prawidłowości samego orzeczenia, a zwłaszcza – poprzedzającej jego podjęcie – prawidłowości ustalenia stanu faktycznego, a następnie jego subsumpcji dokonanej przez sąd, pozostają niezmiennie poza zakresem kognicji Trybunału Konstytucyjnego.
Konstatacji tej zmienić nie może również odwołanie się przez skarżącego do argumentu przytoczonego w uzasadnieniu wyroku, a nawiązującego do poglądu wyrażonego w orzeczeniu sądowym wydanym w innej sprawie. Nawiązanie to nie wpłynęło bowiem zasadniczo na stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego o uznaniu za irrelewantny dokumentu dotyczącego daty oddania pisma w urzędzie pocztowym.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia skarżącego wniesionego na postanowienie o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.