Pełny tekst orzeczenia

533/6/B/2012

POSTANOWIENIE
z dnia 7 listopada 2012 r.
Sygn. akt Ts 347/11

Trybunał Konstytucyjny w składzie:




Andrzej Rzepliński – przewodniczący


Marek Zubik – sprawozdawca


Stanisław Rymar,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 maja 2012 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Sławomira F.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 12 grudnia 2011 r. Sławomir F. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność z Konstytucją art. 14 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, ze zm.; dalej: ustawa o skardze). Wobec zaskarżonego przepisu skarżący sformułował zarzut niezgodności z art. 2 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji, której istota polegać miała na uniemożliwieniu merytorycznego rozpoznania kolejnej skargi (wniesionej przed upływem 12 miesięcy od rozpoznania poprzedniej) na przewlekłość postępowania przez niezawisły, bezstronny i niezależny sąd. Ponadto skarżący przedstawił także zarzut niezgodności art. 14 ustawy o skardze z art. 176 ust. 1 Konstytucji z uwagi na niemożność zaskarżenia i wniesienia zażalenia na postanowienie o odrzuceniu skargi.
Postanowieniem z 24 maja 2012 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał wskazał, że skarżący nie wykonał obowiązku przewidzianego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Trybunał stwierdził bowiem, że w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 176 ust. 1 Konstytucji do skargi nie zostało dołączone orzeczenie, które naruszałoby zasadę wyrażoną w tym przepisie. Z kolei zarzut niezgodności art. 14 ustawy o skardze z prawem do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki Trybunał uznał za oczywiście bezzasadny. Trybunał podkreślił przy tym konieczność właściwego kwalifikowania procedury inicjowanej skargą na przewlekłość postępowania, zwłaszcza w kontekście pojęcia „sprawa”, zawartego w treści art. 45 Konstytucji.
W zażaleniu wniesionym 5 czerwca 2012 r. (data nadania) skarżący wskazał, że w zaskarżonym postanowieniu Trybunał błędnie przyjął, iż orzeczeniem naruszającym prawa skarżącego było postanowienie Sądu Rejonowego w Opolu z 9 września 2011 r., którym wyznaczono skarżącemu pełnomocnika z urzędu w celu sporządzenia skargi konstytucyjnej. Ponadto skarżący ponownie stwierdził, że powołane w skardze konstytucyjnej orzeczenie sądowe naruszyło prawo statuowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji. Naruszenie to skarżący upatruje w niemożności merytorycznego rozpoznania kolejnej skargi na przewlekłość postępowania. Za niezrozumiałe uznał skarżący stwierdzenia Trybunału dotyczące jedynie abstrakcyjnego charakteru kontroli, którą zamierzał zainicjować. Ponadto zarzucił, że Trybunał przedwcześnie i „automatycznie” nie podjął próby oceny dopuszczalności ograniczenia obywatelskiego prawa przewidzianego w ustawie o skardze.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zażalenie nie dostarczyło jakichkolwiek argumentów, które podważyłyby prawidłowość i zasadność postanowienia o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

2. W odniesieniu do zarzutu wadliwej kwalifikacji orzeczenia, w związku z którym została wniesiona skarga konstytucyjna, Trybunał stwierdza, że w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia z 24 maja 2012 r. istotnie doszło do jego omyłkowego określenia. Ze względu jednak na część historyczną postanowienia (s. 2), jak i zawarte w dalszej jego części określenie przedmiotu tego orzeczenia (s. 4), nie ulega wątpliwości, że Trybunał odniósł się do postanowienia Sądu Okręgowego w Opolu z 28 czerwca 2011 r. (sygn. akt II S 20/11). Na mocy tego właśnie postanowienia została odrzucona – wniesiona bez dochowania terminu, o którym mowa w art. 14 ustawy o skardze – ponowna skarga skarżącego na przewlekłość postępowania sądowego. W kontekście tego postanowienia należy interpretować argumenty Trybunału dotyczące próby zainicjowania przez skarżącego abstrakcyjnej kontroli art. 14 ustawy o skardze. Podstawę stanowiska Trybunału stanowiło bowiem stwierdzenie, że opisane wyżej postanowienie Sądu Okręgowego w Opolu w żadnej mierze nie doprowadziło do ingerencji w prawa skarżącego związane z zasadą co najmniej dwuinstancyjnego postępowania sądowego, czy też prawem do zaskarżenia orzeczenia wydanego w pierwszej instancji. Bez takiego zaś związku nie można było przyjąć, że skarga konstytucyjna rzeczywiście została powiązana z orzeczeniem naruszającym konstytucyjne prawa skarżącego.

3. W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 45 ust. 1 Konstytucji i wyrażonego w tym przepisie prawa do sądu Trybunał stwierdza, że skarżący w swoim zażaleniu nie odniósł się do przedstawionych w zaskarżonym postanowieniu przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu; powtórzył jedynie tezę łączącą okoliczność takiego naruszenia z odrzuceniem ponownej skargi na przewlekłość postępowania sądowego. Wobec powyższego Trybunał ponownie stwierdza, że teza ta – w sposób nieuprawniony – abstrahuje od charakteru prawnego postępowania normowanego przepisami ustawy o skardze. Pomija wpadkowy jedynie – wobec postępowania co do istoty sprawy – walor tego postępowania, jak również błędnie zakłada pełną adekwatność art. 45 ust. 1 Konstytucji i wyrażonych tam gwarancji do kwalifikacji rozwiązań przyjętych przez ustawodawcę w zaskarżonym akcie prawnym. W tym zakresie Trybunał, odwołując się do wskazanego już w zaskarżonym postanowieniu orzecznictwa (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 kwietnia 2008 r., SK 77/06, OTK ZU nr 3/A/2008, poz. 39), ograniczył się do zaaprobowania stanowiska przedstawionego w zaskarżonym postanowieniu.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę Trybunał Konstytucyjny należy stwierdza, że zasadnie odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.